Ενώ η πρόληψη της γνωστικής έκπτωσης δεν είναι 100% στον έλεγχο κανενός, είναι ενθαρρυντικό να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολλές καθημερινές συνήθειες που λειτουργούν για την υποστήριξη της υγείας του εγκεφάλου, όταν εφαρμόζονται με συνέπεια. Αλλά, ενώ οι συνήθειες που υποστηρίζουν τη μακροπρόθεσμη γνωστική υγεία είναι ωφέλιμες σε κάθε ηλικία, ανάλογα με τη δεκαετία που διανύετε είναι απαραίτητο να διαφοροποιούνται.
Πώς να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή στα 20
Για πολλούς ανθρώπους αυτή είναι η περίοδος της ζωής που ζουν μόνοι τους για πρώτη φορά. Το να καταλάβετε τι θα ταΐσετε τον εαυτό σας, τι ώρα θα πάτε για ύπνο και σε τι θέλετε να αφιερώσετε τον ελεύθερο χρόνο σας εξαρτάται από εσάς – συνήθειες οι οποίες μπορούν να δώσουν τον τόνο για το πώς θα ζήσετε τις δεκαετίες που θα ακολουθήσουν. Αλλά αυτή η περίοδος της ζωής μπορεί να είναι συντριπτική, επομένως εάν αισθάνεστε ανήσυχοι είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια, καθώς αν το άγχος θα αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να επηρεάσει την υγεία του εγκεφάλου. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι το παρατεταμένο άγχος συσχετίζεται με γνωστική έκπτωση και άνοια αργότερα στη ζωή.
Όσον αφορά τα τρόφιμα, δώστε προτεραιότητα στα λαχανικά, τα φρούτα, τις πρωτεΐνες, τις φυτικές ίνες και τα υγιή λίπη – όλα αυτά συνδέονται με την υποστήριξη της υγείας του εγκεφάλου τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Πρέπει να φροντίσετε επίσης να πίνετε άφθονο νερό – το να επιβιώσετε μόνο με καφέ δεν αρκεί. Το να μην πίνετε αρκετό νερό μπορεί να βλάψει τη λειτουργία του εγκεφάλου, επομένως εάν αντιμετωπίζετε τακτικά δυσκολία συγκέντρωσης, μπορεί να είναι σημάδι ότι δεν πίνετε αρκετό.
Για πολλούς, η ηλικία αυτή είναι συνυφασμένη με την σκληρή δουλειά αλλά και την διασκέδαση δίχως αύριο – αυτό σημαίνει ότι είναι σημαντικό να κοιμάστε αρκετά. Η μακροπρόθεσμη έλλειψη ύπνου είναι άλλος ένας προγνωστικός παράγοντας για την άνοια. Επιδιώξτε ύπνο 5,30 έως 8 ώρες τη νύχτα.
Η κοινωνικοποίηση είναι επίσης σημαντική για την υγεία του εγκεφάλου σε αυτή την ηλικία, επομένως δώστε προτεραιότητα στις φιλίες σας.
Πώς να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή στα 30 ή στα 40
Όταν είστε στα 30 και στα 40 σας, άλλα άτομα μπορεί να αρχίσουν να απαιτούν την προσοχή σας. Αυτή είναι η περίοδος της ζωής που πολλοί άνθρωποι συνάπτουν μακροχρόνιες σχέσεις ή κάνουν παιδιά. Σε αυτές τις ηλικίες, πολλοί άνθρωποι – ιδιαίτερα οι γυναίκες – αισθάνονται τον αντίκτυπο του στρες σε ολόκληρο το σώμα τους, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Μία από τις μεγαλύτερες παθήσεις υγείας που επηρεάζουν τη μέση ηλικία είναι η υπέρταση, η οποία σχετίζεται τόσο με το άγχος όσο και με τη διατροφή.
Η υπέρταση δεν επηρεάζει μόνο την καρδιά, σχετίζεται και με τη γνωστική έκπτωση. Οι ίδιες συνήθειες διατροφής και τρόπου ζωής που προστατεύουν την καρδιά σας προστατεύουν και τον εγκέφαλό σας. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να τρέφεστε με τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά (τα ίδια που δίνατε προτεραιότητα στα ’20 σας) και τη διαχείριση του στρες. Σίγουρα αυτό μπορεί να είναι πιο δύσκολο να το κάνετε στα 30 και τα 40 σας παρά στα 20 σας – ιδιαίτερα αν είσαι γονέας – αλλά η υγεία του εγκεφάλου σας εξαρτάται από αυτό. Σκεφτείτε: Η διαχείριση του άγχους μπορεί να είναι κάτι τόσο απλό όσο να πηγαίνετε μια βόλτα. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι χρονοβόρο.
Πώς να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή στα 50 ή στα 60
Υπάρχει ακόμα πολλή ζωή που πρέπει να ζήσετε μετά τα 50 και τα 60 σας, αλλά αυτές είναι οι δεκαετίες κατά τις οποίες μπορεί να εμφανιστεί Πρώιμη Έναρξη Αλτσχάιμερ. Επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα σημάδια. Το μεγαλύτερο από αυτά είναι η απώλεια μνήμης. Για παράδειγμα, η συχνή λανθασμένη τοποθέτηση αντικειμένων, η απώλεια της εικόνας του τρόπου με τον οποίο καταλήξατε κάπου, η μη ενθύμηση της ημερομηνίας ή της ώρας του έτους ή η δυσκολία επίλυσης βασικών προβλημάτων, όπως η παρακολούθηση μιας συνταγής ή η αποπληρωμή ενός λογαριασμού. Εάν αντιμετωπίζετε τακτικά αυτά τα προβλήματα, σκεφτείτε να προγραμματίσετε ένα ραντεβού με έναν νευρολόγο.
Αυτό που είναι σημαντικό σε αυτές τις δεκαετίες – και μετά – είναι να κάνετε ό,τι περνάει από το χέρι σας για να προστατεύσετε και να αναπτύξετε τον ιππόκαμπο, που είναι το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τη μνήμη. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνετε αυτό; Συνεχίστε να προκαλείτε τον εαυτό σας για να μάθετε κάτι νέο: Είτε πρόκειται για μια νέα γλώσσα, ένα μουσικό όργανο ή ακόμα και για έναν νέο τύπο σωματικής δραστηριότητας, αυτό θα κρατήσει τα εγκεφαλικά κύτταρα στο A-game τους.
Πώς να διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας υγιή μετά τα 70
Όλες οι παραπάνω συμβουλές εξακολουθούν να είναι επίκαιρες στα ‘70 σας και μετά. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά, ο επαρκής ύπνος, η διαχείριση του στρες, η επίγνωση των σημείων της άνοιας και η εκμάθηση νέων δεξιοτήτων ισχύουν. Αλλά υπάρχει κάτι άλλο που είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους ανθρώπους σε αυτό το στάδιο της ζωής: η διατήρηση ισχυρών σχέσεων και κοινωνικών δεσμών.
Οι ηλικιωμένοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο μοναξιάς και κοινωνικής απομόνωσης – κι αυτό χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συνέπειες της πανδημίας. Αυτό συνδέεται με την κατάθλιψη αφενός κι αφετέρου αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας. Το να περνάς χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους είναι ιδιαίτερα σημαντικό αργότερα στη ζωή. Εάν δεν αισθάνεστε ασφαλείς να τους συναντήσετε, σκεφτείτε να συμμετάσχετε σε εικονικές λέσχες που σχετίζονται με τα ενδιαφέροντά σας και να αφιερώσετε χρόνο κάθε μέρα για να καλέσετε την οικογένεια και τους φίλους σας.
Ενώ κανείς μας δεν μπορεί να ελέγξει 100% τη γνωστική του υγεία, εστιάζοντας σε αυτό που μπορούμε να ελέγξουμε μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά. Και ποτέ δεν είστε πολύ νέοι ή πολύ μεγάλοι για να ξεκινήσετε!