Ο πονοκέφαλος είναι κατά κανόνα ιδιοπαθής, πράγµα που σηµαίνει ότι δεν κρύβει κάτι άλλο από πίσω του και ότι απλά µας συµβαίνει. Ολοι έχουµε παρατηρήσει ότι είναι πιο πιθανό να πάθουµε πονοκέφαλο όταν δεν έχουµε φάει, δεν έχουµε πιει αρκετό νερό, είµαστε κουρασµένοι ή δεν έχουµε κοιµηθεί καλά. Επίσης, σύµφωνα και µε όλους τους ειδικούς, οι πονοκέφαλοι µπορεί να επιδεινώνονται ή να εµφανίζονται συχνότερα υπό συγκεκριµένες συνθήκες, που έχουν να κάνουν µε το τι τρώµε, σε ποια φάση του κύκλου µας είµαστε, αν είµαστε γυναίκες, τι φάρµακα παίρνουµε… Αντίθετα µε τα όσα πιθανώς πιστεύουµε όµως, οι πονοκέφαλοι σπάνια κρύβουν κάτι σοβαρό. Οι δευτεροπαθείς πονοκέφαλοι δηλαδή, αυτοί που αποτελούν το σύµπτωµα κάποιου προβλήµατος (π.χ. ιγµορίτιδας, προβλήµατος στα δόντια, στα µάτια, ακόµα και κάποιου όγκου στον εγκέφαλο κ.λπ.) είναι λιγότεροι από το 1% των πονοκεφάλων που ταλαιπωρούν τον γενικό πληθυσµό.
Τι μπορεί να μας προκαλέσει πονοκέφαλο
Η ψυχολογική μας κατάσταση
Κατ’ αρχάς είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι οι πονοκέφαλοι δεν προκαλούνται από το άγχος, τον θυμό ή τη στενοχώρια μας, αλλά έχουμε σχετική γενετική προδιάθεση και το στρες, η μελαγχολία μας ή ακόμα και η κατάθλιψη τους ωθούν να εμφανιστούν ή και τους επιδεινώνουν. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον φόβο που πιθανώς νιώθουμε ότι θα πονέσουμε, που μας στρεσάρει και ευνοεί τον πονοκέφαλο, δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο.
Η στάση του σώματος
Η κακή στάση του σώματος επιβαρύνει την περιοχή του αυχένα με αποτέλεσμα την αύξηση της σύσπασης των μυών της περιοχής και την πρόκληση ή την επιδείνωση του πονοκεφάλου.
Η κληρονομικότητα
Η κληρονομική προδιάθεση, ειδικά όσον αφορά την ημικρανία, είναι επιβαρυντικός παράγοντας, τόσο επειδή πρόκειται για μία προδιάθεση εγγεγραμμένη στα γονίδια όσο και επειδή κάποια άτομα τείνουν να «μιμούνται» την ψυχοσωματική αυτή εκδήλωση που παρουσιάζουν οι γονείς ή το περιβάλλον τους.
Οι ορμόνες
Ειδικά η ημικρανία επηρεάζεται από τις ορμονικές διακυμάνσεις του γυναικείου οργανισμού και πολύ συχνά (σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις) στις γυναίκες σχετίζεται με την περίοδο. Στην εγκυμοσύνη – όπως και στην εμμηνόπαυση – συνήθως υποχωρούν οι ημικρανίες και έτσι οι 2 στις 3 ημικρανικές σταματούν να βιώνουν το πρόβλημα και σε αυτές τις περιόδους.
Το φαγητό και το ποτό
Κυρίως η ημικρανία επηρεάζεται από κάποιες τροφές, όπως το κόκκινο κρασί, οι χυμοί φρούτων, η σοκολάτα, οι ξηροί καρποί, τα τυριά, τα πικάντικα και οτιδήποτε έχει πολύ έντονη γεύση.
Η κατάχρηση των φαρμάκων για τον πονοκέφαλο
Οι ειδικοί εξηγούν ότι μερικές φορές – φοβούμενοι να πάμε στον γιατρό και να ακολουθήσουμε τις συμβουλές του – τείνουμε να παίρνουμε πολλά φάρμακα προσπαθώντας να αντιμετωπίσουμε τους πονοκεφάλους μας με αποτέλεσμα να μας προκαλούν αυτά τα ίδια πονοκέφαλο.
Το άγχος μας
Οι καταστάσεις έντονου στρες ή φόβου δεν χαλούν μόνο τη διάθεσή μας, αλλά επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό και την υγεία μας. Οι καταστάσεις αυτές μπορεί να διαταράξουν την ομαλή εγκεφαλική λειτουργία σε επίπεδο νευροδιαβιβαστών, πυροδοτώντας διάφορες μορφές πρωτοπαθών πονοκεφάλων. Μάλιστα, το στρες φαίνεται να επηρεάζει όχι μόνο την εκδήλωση του πονοκεφάλου, αλλά και την ένταση και τη διάρκεια των συμπτωμάτων. Οι ειδικοί, βέβαια, επισημαίνουν ότι η συναισθηματική κατάσταση μπορεί να πυροδοτήσει πονοκεφάλους μόνο αν υπάρχει σχετική γενετική προδιάθεση.
Τα μάτια μας
Εκτός από κάποιο αξιοσημείωτο πρόβλημα στην όρασή μας το οποίο αγνοούμε και το οποίο μπορεί να κρύβεται πίσω από έναν πονοκέφαλο (πράγμα αρκετά σπάνιο), το γλαύκωμα μπορεί να προκαλέσει έναν δυνατό πονοκέφαλο ο οποίος και να εντοπίζεται στο μάτι με την υψηλή πίεση. Επιπλέον, στον πονοκέφαλο μπορεί, σε μικρό βαθμό, να συμβάλουν τα κουρασμένα μας μάτια, επειδή διαβάζαμε για ώρες ή δουλεύαμε στον υπολογιστή, ή ήμασταν για πολλή ώρα σε χώρους με φωτισμό φθορίου.
Tips για να ανακουφιστείτε από τον πονοκέφαλο
*Κάντε κομπρέσες
Η κρύα κομπρέσα μπορεί να συμβάλει στη μείωση των συμπτωμάτων του πονοκεφάλου. Η εφαρμογή κρύων ή κατεψυγμένων κομπρεσών στον αυχένα ή την περιοχή του κεφαλιού συστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση του πόνου. Μπορείτε να φτιάξετε μια κρύα κομπρέσα, γεμίζοντας μια αδιάβροχη σακούλα με πάγο και τυλίγοντάς τη σε μια μαλακή πετσέτα. Εφαρμόστε την κομπρέσα στον αυχένα και όπου νιώθετε πόνο για άμεση ανακούφιση.
*Πιείτε νερό
Η ανεπαρκής ενυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε πονοκέφαλο, με σχετικές μελέτες να υποστηρίζουν ότι η χρόνια αφυδάτωση είναι μια κοινή αιτία των πονοκεφάλων και των ημικρανιών. Η κατανάλωση νερού αποδεδειγμένα ανακουφίζει από τα συμπτώματα πονοκεφάλου στα περισσότερα αφυδατωμένα άτομα σε διάστημα 30 λεπτών έως 3 ωρών. Επίσης, η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει ευερεθιστότητα, κάνοντας τα συμπτώματά σας να φαίνονται ακόμη χειρότερα. Για να αποφύγετε τους πονοκεφάλους που οφείλονται στην αφυδάτωση, φροντίστε να πίνετε αρκετό νερό όλη την ημέρα.
*Κοιμηθείτε επαρκώς
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να είναι επιζήμια για την υγεία σας με πολλούς τρόπους και ακόμη και να προκαλέσει πονοκεφάλους. Μια μελέτη συνέκρινε τη συχνότητα και τη σοβαρότητα του πονοκεφάλου σε εκείνους που κοιμήθηκαν λιγότερο από 6 ώρες ανά νύχτα και σε εκείνους που κοιμόντουσαν περισσότερο, διαπιστώνοντας ότι όσοι κοιμόντουσαν λιγότερο είχαν πιο συχνούς και σοβαρούς πονοκεφάλους. Ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι και ο υπερβολικός ύπνος προκαλεί επίσης πονοκεφάλους. Επομένως, φροντίστε να κοιμάστε 7-9 ώρες κάθε νύχτα.
*Απολαύστε ένα χαλαρωτικό μασάζ
Ακόμη κι αν δεν έχετε τη δυνατότητα να απολαύσετε ένα μασάζ από κάποιον άλλο, μπορείτε να κάνετε μόνοι σας μασάζ στον αυχένα και τους λοβούς των αυτιών σας. Μάλιστα, μια καλή ιδέα είναι να κάνετε μασάζ κατά τη διάρκεια του μπάνιου σας, ασκώντας ελαφριά πίεση στα σημεία που νιώθετε ενόχληση.
*Φτιάξτε ροφήματα
Το χαμομήλι είναι ιδανικό για την καταπολέμηση του πονοκεφάλου, καθώς θεωρείται κατασταλτικό του άγχους και της έντασης. Ρίξτε ένα κουταλάκι από το βότανο σε ένα φλιτζάνι με βρασμένο νερό και αφήστε το σκεπασμένο για 8-10′.
Τα άνθη της λεβάντας έχουν ηρεμιστικές, αντισπασμωδικές και χαλαρωτικές ιδιότητες. Φτιάξτε ένα ρόφημα με λεβάντα για να ανακουφιστείτε από τον πόνο και να χαλαρώσετε. Προσοχή: συνιστάται η αποφυγή της κατανάλωσης λεβάντας κατά την εγκυμοσύνη.