Το να ξυπνάς κάθε πρωί με πονοκέφαλο είναι μια βασανιστική εμπειρία, με την οποία ζει περίπου ένας στους 13 ανθρώπους. Οι πρωινοί πονοκέφαλοι πλήττουν συχνότερα τις γυναίκες καθώς και τα άτομα ηλικίας μεταξύ 45 και 64 ετών.
Τι προκαλεί τους πρωινούς πονοκεφάλους;
Καθώς μεταβαίνετε από τον ύπνο στην εγρήγορση, τμήματα του εγκεφάλου σας αρχίζουν επίσης να «ξυπνούν». Ο εγκέφαλός σας ανταποκρίνεται περισσότερο στις αλλαγές στη θέση του σώματός σας, στην αφή και στον ήχο. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αυξημένης ευαισθησίας, μπορεί να είστε πιο επιρρεπείς στον πόνο.
Επιπλέον, ο υποθάλαμος στον εγκέφαλο εμπλέκεται και στις διαδικασίες ύπνου και πόνου. Ο υποθάλαμος ρυθμίζει τους φυσικούς κιρκάδιους ρυθμούς και τους κύκλους ύπνου και ρυθμίζει την αίσθηση και τον πόνο. Οι διαταραχές στον υποθάλαμο κατά τη διάρκεια του ύπνου επηρεάζουν την ικανότητά σας να ανέχεστε τον πόνο. Έτσι, ενώ μπορεί να μην νιώθατε πόνο καθώς κοιμόσασταν, μπορεί να τον νιώσετε το πρωί.
Μια σειρά από διαταραχές ύπνου ή υγείας καθώς και προσωπικές συνήθειες έχει βρεθεί ότι ευθύνονται για τους πρωινούς πόνους στο κεφάλι. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές ακόμη πιθανές αιτίες.
Υπνική άπνοια
Οι πρωινοί πονοκέφαλοι είναι ένα συχνό σύμπτωμα της υπνικής άπνοιας. Τα άτομα με υπνική άπνοια παρουσιάζουν διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Ενώ η ακριβής αιτία αυτών των πονοκεφάλων είναι ασαφής, συχνά αποδίδεται στο δυνατό ροχαλητό, ένα άλλο κοινό σύμπτωμα της υπνικής άπνοιας.
Ροχαλητό
Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι που ροχαλίζουν υπνική άπνοια. Ωστόσο, το ροχαλητό από μόνο του μπορεί να είναι η αιτία πολλών πρωινών πονοκεφάλων. Η ύπαρξη ιστορικού ημικρανιών, αϋπνίας ή ψυχολογικής δυσφορίας φαίνεται να αυξάνει την πιθανότητα πρωινού πονοκεφάλου.
Στέρηση ύπνου και Αϋπνία
Επειδή η στέρηση ύπνου είναι μια κοινή αιτία πρωινών πονοκεφάλων, τα άτομα με αϋπνία έχουν επίσης υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν πρωινούς πονοκεφάλους. Τα άτομα με αυτή τη διαταραχή ύπνου αγωνίζονται να αποκοιμηθούν ή να κάνουν συνεχή ύπνο. Ο ανεπαρκής ύπνος επίσης οδηγεί σε ανησυχία ή υποτονικότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού
Τα άτομα με διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού έχουν πρωινούς πονοκεφάλους πιο συχνά από εκείνους που δεν έχουν διαταραχή ύπνου. Οι διαταραχές του κιρκάδιου ρυθμού αναπτύσσονται όταν το σώμα δεν ευθυγραμμίζεται σωστά με τους τυπικούς ρυθμούς ύπνου-εγρήγορσης, σε έναν κύκλο 24 ωρών. Το αποτέλεσμα είναι να μην κοιμάστε αρκετά – κάτι που μπορεί να σας προκαλέσει πονοκέφαλο όταν ξυπνάτε.
Υπερυπνία
Ο υπερβολικός ύπνος ή ο πολύς ύπνος μπορεί επίσης να προκαλέσει πρωινούς πονοκεφάλους. Τόσο ο ύπνος χαμηλής ποιότητας όσο και ο περισσότερος ύπνος συνδέονται με πιο έντονους πονοκεφάλους όταν ξυπνάτε.
Ημικρανία
Οι ημικρανίες ή οι μέτριοι έως σοβαροί επαναλαμβανόμενοι πονοκέφαλοι εμφανίζονται συχνά το πρωί. Συχνά αρχίζουν ως πονοκέφαλοι και γίνονται πιο έντονες σε ένταση πόνου. Τα άτομα που παρουσιάζουν ημικρανίες είναι πολύ πιο πιθανό να μην κοιμούνται αρκετά – κάτι που όταν συμβαίνει επαναλαμβανόμενα μπορεί να οδηγήσει σε ημικρανίες. Νέα εμφάνιση πονοκεφάλων σε ηλικιωμένους θα πρέπει να διερευνηθεί για πιθανή υποκείμενη κακοήθεια.
Βρουξισμός
Ο βρουξισμός (το τρίξιμο ή το σφίξιμο των δοντιών κατά τη διάρκεια του ύπνου), μπορεί να σας κάνει να ξυπνήσετε με πονοκέφαλο. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ακανόνιστο σχήμα της γνάθου, στο στρες, σε διαταραχή του ύπνου, καθώς επίσης στη χρήση αλκοόλ και στον καφέ.
Ένταση
Η στάση και η θέση του ύπνου μπορεί να οδηγήσουν σε ένταση, προκαλώντας δυνητικά κακό ύπνο και πονοκεφάλους. Η επιλογή ενός υποστηρικτικού μαξιλαριού ή η αλλαγή της θέσης ύπνου σας μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση αυτής της έντασης.
Hangover
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ το βράδυ έχει βρεθεί ότι μπορεί να προκαλέσει πρωινούς πονοκεφάλους. Όταν πίνετε αλκοόλ, είναι πιθανό να αποκοιμηθείτε πιο γρήγορα από το συνηθισμένο, αλλά ο ύπνος σας μπορεί να διαταραχθεί αναγκάζοντάς σας να ξυπνάτε νωρίτερα. Το αλκοόλ αυξάνει επίσης την ούρηση και την απώλεια υγρών, οδηγώντας σε ήπια αφυδάτωση. Οι πονοκέφαλοι είναι μια κοινή παρενέργεια της αφυδάτωσης. Επιπλέον, το αλκοόλ μπορεί να είναι ένα έναυσμα για ημικρανίες.
Ορισμένα φάρμακα ή συμπληρώματα διατροφής
Οι πονοκέφαλοι είναι επίσης παρενέργεια ορισμένων μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Επιπλέον, μερικά αναλγητικά για τους πονοκεφάλους μπορεί να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα, αν τα πάρετε τη νύχτα. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και αν κόψετε απότομα ένα φάρμακο που παίρνετε το βράδυ.
Εάν έχετε συχνούς ή καθημερινούς πονοκεφάλους όταν ξυπνάτε, μιλήστε με έναν γιατρό για να μάθετε τι μπορεί να τους προκαλεί. Σκεφτείτε να κρατήσετε ένα ημερολόγιο ύπνου για να παρακολουθείτε τα συμπτώματα και τις συνήθειες ύπνου σας και μοιραστείτε το με το γιατρό σας. Είναι πιθανό να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε την αιτία ή τις αιτίες που «πυροδοτούν» το πρόβλημα, καθώς και να αναπτύξετε ένα σχέδιο θεραπείας, το οποίο μαζί με μια καλή υγιεινή ύπνου θα σας βοηθήσει να μειώσετε ή να εξαλείψετε τους πρωινούς πονοκεφάλους σας.