Θα περίμενε κανείς ότι οποιοδήποτε κείμενο σχετίζεται με την εμμηνόπαυση θα απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο σε γυναίκες.
Και όμως, αν το σκεφτούμε καλύτερα, θα συνειδητοποιήσουμε ότι η εμμηνόπαυση επηρεάζει όχι μόνο τη γυναίκα αλλά και την υπόλοιπη οικογένεια, και βέβαια τον σύντροφό της. Πώς μπορεί όμως ένας άνδρας να φανταστεί, πόσο δε μάλλον να συνειδητοποιήσει, τι απασχολεί, τι προβληματίζει και τι δυσκολεύει μία γυναίκα που μπαίνει στην εμμηνόπαυση; Δεν είναι εύκολο γι’ αυτόν.
Το καλύτερο που μπορεί να κάνει λοιπόν είναι να προσπαθήσει να ενημερωθεί για το τι συμβαίνει στην εμμηνόπαυση ώστε να καταφέρει να κατανοήσει τη σύντροφό του, που βιώνει μία μεγάλη αλλαγή.
Εκτός από το ότι έτσι θα συμπαρασταθεί στη γυναίκα του θα μπορέσει κι ο ίδιος να καταλάβει καλύτερα γιατί γίνεται αποδέκτης συμπεριφορών, συναισθημάτων, αλλαγών, δυσκολιών κ.ά. που κάποιες φορές δεν περιμένει ή δεν μπορεί να δικαιολογήσει.
Πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα. Αν σκεφτούμε ότι κι εμείς οι ίδιες οι γυναίκες δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει στο σώμα μας και στις ορμόνες που μας «κυβερνάνε» στη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης και της εμμηνόπαυσης, πώς μπορούμε να περιμένουμε ότι θα μπορέσουν να κατανοήσουν την κατάσταση οι άνδρες, που δεν τη βιώνουν καν στο ίδιο τους το σώμα όπως εμείς;
Τι παρατηρούν οι άνδρες στην εμμηνόπαυση
Σε αυτή την περίοδο, οι άνδρες κατά πάσα πιθανότητα παρατηρούν τη σύντροφό τους να έχει αϋπνίες, ανεξήγητο εκνευρισμό, στρες και πιθανώς κάποιες «δυσκολίες» στη σεξουαλική ζωή. Το 2020 έγινε μία έρευνα σε σχέση με την εμμηνόπαυση σε 1.500 γυναίκες και 500 άνδρες συντρόφους τους.
Από αυτούς τους άνδρες το 77% είπαν ότι είχαν παρατηρήσει αλλαγή στη διάθεση της συντρόφου τους, οι μισοί (το 50% ) ότι η σύντροφός τους απέφευγε να έρχονται πολύ κοντά και το 40% σημείωσε ότι ήταν συνεχώς κουρασμένη.
Το βασικότερο συναίσθημά τους όμως ήταν ότι ένιωθαν συνεχώς πως η γυναίκα τους τούς απομάκρυνε και τους απέκλειε.
Οι γυναίκες ντρέπονται για την εμμηνόπαυση
Ερευνα στη Μεγάλη Βρετανία, βρήκε ότι το 26% των γυναικών ένιωθαν άβολα ή και πολύ άβολα να συζητήσουν για την εμμηνόπαυση με τον σύντροφό τους.
Αν σκεφτούμε όλη τη φιλολογία γύρω από την εμμηνόπαυση καταλαβαίνουμε το γιατί οι γυναίκες ντρεπόμαστε να παραδεχθούμε ότι βιώνουμε την εμμηνόπαυση. Μέχρι πρόσφατα η εμμηνόπαυση εθεωρείτο συνώνυμη με τη «συνταξιοδότηση» της γυναίκας από τη σεξουαλική ζωή.
Αυτό γίνεται προφανές και από το αν προσπαθήσουμε να βρούμε πληροφορίες και να διαβάσουμε για την εμμηνόπαυση, όπου κατά πάσα πιθανότητα θα απογοητευτούμε οικτρά γιατί θα βρούμε μόνο δυσοίωνα και αρνητικά επενδυμένα κείμενα.
Οπότε γίνεται κατανοητό το γιατί οι γυναίκες δεν μιλάμε για το συγκεκριμένο ζήτημα στους άνδρες.
Δεν είναι επειδή θέλουμε να τους κρατάμε στο σκοτάδι αλλά επειδή ντρεπόμαστε, σκεπτόμενες ότι θεωρούν ότι γερνάμε, ότι σταματά να μας ενδιαφέρει το σεξ, ότι χάνουμε τη γυναικεία μας ταυτότητα… Αυτοί είναι και οι λόγοι για τους οποίους υπάρχει και όλο αυτό το σύννεφο γύρω από την εμμηνόπαυση και το τι σημαίνει αυτό για τις γυναίκες.
Τι θα πρέπει να ξέρουν οι άνδρες
Οι άνδρες θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι:
* Η εμμηνόπαυση δεν συμβαίνει ξαφνικά και απότομα, σε μία και μοναδική στιγμή.
Γι’ αυτό και οι ειδικοί μιλούν για την περίοδο της περιεμμηνόπαυσης και τελικά για την εμμηνόπαυση. Αυτό συμβαίνει καθώς οι ωοθήκες μας σταματούν σιγά-σιγά να παράγουν ωάρια, και παράλληλα οι τρεις βασικές ορμόνες που παράγουν, τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη και η τεστοστερόνη, έχουν αυξομειώσεις και τελικά φτάνουν να μειώνονται πολύ.
Θα πρέπει βέβαια να έχουμε υπόψη μας ότι υπάρχουν κι άλλα σημεία στο ανθρώπινο σώμα όπου συγκεντρώνονται οιστρογόνα, όπως στον εγκέφαλο, στο δέρμα ή και στην καρδιά. Σε κάθε περίπτωση όσο οι ορμόνες έχουν αυξομειώσεις, το ίδιο συμβαίνει και στη διάθεση της γυναίκας που περνάει την εμμηνόπαυση.
* Περίπου το 80% των γυναικών βιώνουν συμπτώματα που μπορεί να ξεκινήσουν ακόμα και 10 χρόνια πριν από την εμμηνόπαυση και να συνεχίσουν και για χρόνια μετά.
* Κατά μέσο όρο οι γυναίκες στην Ελλάδα μπαίνουμε στην εμμηνόπαυση στα 52 μας χρόνια.
* Υπάρχουν τουλάχιστον 34 συμπτώματα που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση. Κάποια είναι πολύ συγκεκριμένα και άλλα πιο γενικά. Μερικά από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης είναι οι ξαφνικές εφιδρώσεις, η αϋπνία, το στρες, η φαγούρα, οι πονοκέφαλοι, οι ζαλάδες και η ξηρότητα (του κόλπου αλλά και άλλων σημείων στο σώμα).
* Αυτό που σίγουρα χρειάζεται μία γυναίκα που περνάει την εμμηνόπαυση από τον σύντροφό της είναι κατανόηση και συμπαράσταση σε μία απαιτητική περίοδο για εκείνη.
* Πολλές γυναίκες στη διάρκεια της αλλαγής αυτής νιώθουν εκνευρισμό, θυμό και γενικότερα δυσκολεύονται να ελέγξουν τα συναισθήματά τους. Το γέλιο, η καλή επικοινωνία και η καλή βάση στη σχέση βοηθούν.
* Η κάθε γυναίκα βιώνει την εμμηνόπαυση πολύ διαφορετικά κι αυτό μπορεί να έχει να κάνει με γενετικούς παράγοντες, με την ηλικία της (το πόσο νωρίς μπαίνει στην εμμηνόπαυση δηλαδή), με την κατάσταση της υγεία της, τόσο της σωματικής όσο και της ψυχικής, με τις συνθήκες της ζωής της κ.ά.
* Το σεξ είναι ένα άλλο δύσκολο κομμάτι της περιόδου αυτής.
Τόσο επειδή συχνά υπάρχουν αντικειμενικά προβλήματα (π.χ. ξηρότητα) που επηρεάζουν το σεξ στην εμμηνόπαυση όσο και επειδή υπάρχει ένας τεράστιος μύθος σε σχέση με το σεξ και την εμμηνόπαυση που λέει ότι οι γυναίκες σταματούν να ενδιαφέρονται, να απολαμβάνουν και να αποζητούν το σεξ μόλις σταματά η έμμηνος ρύση τους.
Αυτό προφανώς δεν ισχύει, αν και χρειάζεται οι γυναίκες να αντιμετωπίσουν – με τη βοήθεια του γιατρού τους – τα όποια θέματα, όπως για παράδειγμα την ξηρότητα του κόλπου και τις μολύνσεις της περιοχής.
Επιπλέον, τα μειωμένα οιστρογόνα, η ψυχική και σωματική κούραση, η κακή διάθεση, ο φόβος και το στρες μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη λίμπιντο, οπότε και την επιθυμία για σεξ.
Τόσο όμως η ξηρότητα και οι φλεγμονές όσο και η χαμηλή πιθανώς λίμπιντο, όταν υπάρχουν, αντιμετωπίζονται με τη βοήθεια των ειδικών γιατρών και διάφορων παρεμβάσεων είτε σε επίπεδο φαρμάκων, συμπληρωμάτων, είτε τεχνικών και ψυχοθεραπευτικών πρακτικών.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Κωνσταντίνο Ι. Πριονιστή, μαιευτήρα-χειρουργό-γυναικολόγο.
