Η συγχώρεση συχνά ορίζεται ως μια συνειδητή απόφαση να αφήσετε πίσω σας τα συναισθήματα θυμού, δυσαρέσκειας και αντεκδίκησης προς κάποιον που πιστεύετε ότι σας έχει αδικήσει. Ωστόσο, ενώ μπορεί να είστε αρκετά γενναιόδωροι στην ικανότητά σας να συγχωρείτε τους άλλους, μπορεί να είστε πολύ πιο σκληροί με τον εαυτό σας.
Πώς θα καταφέρετε να συγχωρήσετε τον εαυτό σας
Η αυτο-συγχώρεση δεν έχει να κάνει με το να αποποιείστε τις ευθύνες σας, ούτε είναι ένδειξη αδυναμίας. Η πράξη της συγχώρεσης, είτε συγχωρείτε τον εαυτό σας είτε κάποιον που σας έχει αδικήσει, δεν υποδηλώνει ότι ανέχεστε ή παραβλέπετε τη συμπεριφορά.
Τα 4 σημεία της αυτο-συγχώρεσης
- Ανάληψη ευθύνης
- Μεταμέλεια
- Αποκατάσταση
- Ανανέωση
Η συγχώρεση σημαίνει ότι αποδέχεστε αυτό που συνέβη και είστε πρόθυμοι να το αφήσετε πίσω σας και να συνεχίσετε τη ζωή σας χωρίς να στέκεστε σε γεγονότα του παρελθόντος που δεν μπορούν να αλλάξουν.
Αποδεχθείτε την ευθύνη
Το να συγχωρήσετε τον εαυτό σας είναι κάτι περισσότερο από το να αφήσετε πίσω σας το παρελθόν και να προχωρήσετε. Πρόκειται για την αποδοχή αυτού που συνέβη και την εκδήλωση συμπόνιας στον εαυτό σας.
Αντιμετωπίζοντας αυτό που έχετε κάνει ή αυτό που έχει συμβεί είναι το πρώτο βήμα προς την αυτο-συγχώρεση. Είναι επίσης το πιο δύσκολο βήμα. Εάν έχετε αιτιολογήσει, δικαιολογήσει ή εξορθολογίσει τις ενέργειές σας σε μια προσπάθεια να τις κάνετε να φαίνονται αποδεκτές, είναι καιρός να αντιμετωπίσετε και να αποδεχθείτε αυτό που πραγματικά έχετε κάνει.
Αναλαμβάνοντας την ευθύνη και αποδεχόμενοι ότι έχετε εμπλακεί σε ενέργειες που έχουν πληγώσει τους άλλους, θα είστε σε θέση να διαχειριστείτε σωστότερα την κατάσταση.
Εκφράστε τη μετάνοιά σας
Ως αποτέλεσμα της ανάληψης ευθύνης, μπορεί να βιώσετε μια σειρά αρνητικών συναισθημάτων, συμπεριλαμβανομένης της ενοχής και της ντροπής. Οταν έχετε κάνει κάτι λάθος, είναι απολύτως φυσιολογικό, και μάλιστα υγιές, να αισθάνεστε ένοχοι γι’ αυτό. Αυτά τα συναισθήματα ενοχής και τύψεων μπορούν να χρησιμεύσουν ως εφαλτήριο για βελτίωση της συμπεριφοράς σας.
Ενώ η ενοχή βασίζεται στην αντίληψη ότι είστε ένας καλός άνθρωπος που έκανε κάτι κακό, η ντροπή σάς κάνει να βλέπετε τον εαυτό σας ως κακό άνθρωπο. Κάτι τέτοιο μπορεί να σας προκαλέσει αίσθημα χαμηλής αυτοεκτίμησης, το οποίο αν παραμείνει άλυτο, μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω ζητήματα ψυχικής υγείας.
Κατανοήστε λοιπόν ότι το να κάνετε λάθη για τα οποία αισθάνεστε ένοχοι δεν σας κάνει αυτόματα κακό άνθρωπο και δεν υπονομεύει την εγγενή σας αξία.
Προσπαθήστε να επανορθώσετε τη ζημιά και να επαναφέρετε την εμπιστοσύνη
Η προσπάθεια για επανόρθωση είναι σημαντικό μέρος της συγχώρεσης, ακόμη και όταν το άτομο που συγχωρείτε είναι ο εαυτός σας. Ακριβώς όπως δεν μπορείτε να συγχωρήσετε κάποιον άλλον μέχρι να προσπαθήσει να επανορθώσει με κάποιον τρόπο, έτσι και το να συγχωρήσετε τον εαυτό σας είναι πιο πιθανό να συμβεί όταν νιώθετε ότι το έχετε «κερδίσει».
Ενας τρόπος για να ξεπεράσετε τις ενοχές σας είναι να αναλάβετε δράση για να διορθώσετε τα λάθη σας. Ζητήστε συγγνώμη εάν δεν το έχετε κάνει ήδη και αναζητήστε τρόπους που μπορείτε να επανορθώσετε απέναντι σε όποιον έχετε πληγώσει.
Μπορεί να φαίνεται ότι αυτό το μέρος της διαδικασίας ωφελεί μόνο το άτομο που έχετε βλάψει, αλλά παράλληλα επωφελείστε και εσείς. Η διόρθωση του λάθους σας σημαίνει ότι δεν θα χρειαστεί ποτέ στο μέλλον να αναρωτηθείτε αν θα μπορούσατε να είχατε κάνει κάτι περισσότερο.
Εστιάστε στην ανανέωση
Ολοι οι άνθρωποι κάνουν μικρότερα ή μεγαλύτερα λάθη και πράγματα για τα οποία λυπούνται ή μετανιώνουν. Ωστόσο, όταν πέφτετε στην παγίδα του «μηρυκασμού», της αυτολύπησης ή ακόμη και του μίσους προς τον εαυτό σας, το μόνο που καταφέρνετε είναι να μειώνετε την αυτοεκτίμησή σας.
Το να συγχωρήσετε τον εαυτό σας συχνά απαιτεί να βρείτε έναν τρόπο για να μάθετε από την εμπειρία σας και να αναπτυχθείτε ως άνθρωπος. Για να το κάνετε αυτό, πρέπει να καταλάβετε γιατί συμπεριφερθήκατε με τον συγκεκριμένο τρόπο και γιατί νιώθετε ενοχές, καθώς και να βρείτε ποια μέτρα μπορείτε να λάβετε για να αποτρέψετε την εκδήλωση της ίδιας συμπεριφοράς στο μέλλον. Ναι, μπορεί να σφάλατε, αλλά ήταν μια εμπειρία που μπορεί να σας βοηθήσει να κάνετε καλύτερες επιλογές στο μέλλον.
Περιορισμοί
Ενώ η αυτο-συγχώρεση είναι μια χρήσιμη πρακτική, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αυτό το μοντέλο δεν προορίζεται για άτομα που κατηγορούν άδικα τον εαυτό τους για κάτι για το οποίο δεν ευθύνονται. Για παράδειγμα, τα άτομα που έχουν υποστεί κακοποίηση, τραύμα ή απώλεια, μπορεί να νιώθουν ντροπή και ενοχές παρά το γεγονός ότι δεν είχαν τον έλεγχο της κατάστασης ή ευθύνη.
Γιατί είναι τόσο δύσκολο να συγχωρήσετε τον εαυτό σας;
Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει την αυτο-συγχώρεση τόσο δύσκολη μερικές φορές; Γιατί οι άνθρωποι συχνά συνεχίζουν να τιμωρούν και να κατηγορούν τον εαυτό τους για σχετικά μικρά λάθη; Η ενασχόληση με ενέργειες που δεν είναι σύμφωνες με τις δικές σας ηθικές αξίες ή πεποιθήσεις για τον εαυτό σας μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ενοχής και αυτολύπησης ή ακόμη χειρότερα, στο μίσος προς τον εαυτό σας.
Μερικοί άνθρωποι είναι εκ φύσεως πιο επιρρεπείς στον «μηρυκασμό», γεγονός που μπορεί να διευκολύνει την «παραμονή» σε αρνητικά συναισθήματα. Επίσης, το γεγονός ότι η αυτο-συγχώρεση περιλαμβάνει την αναγνώριση των λαθών σας και την παραδοχή ότι μπορεί να χρειαστεί να αλλάξετε ίσως να κάνει τη διαδικασία πιο δύσκολη.
Τέλος, οι άνθρωποι που δεν είναι ακόμη έτοιμοι να αλλάξουν μπορεί να δυσκολευτούν να συγχωρήσουν πραγματικά τον εαυτό τους. Αντί να παραδεχθούν ότι μπορεί να πρέπει να αλλάξουν, θα μπορούσαν να εμπλακούν σε ένα είδος ψευδο-συγχώρεσης, παραβλέποντας ή δικαιολογώντας απλώς τη λάθος συμπεριφορά τους.
Η αυτο-συγχώρεση συναντά την ενσυναίσθηση
Ενώ η αυτο-συγχώρεση θεωρείται γενικά ως μια θετική ενέργεια που μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της αυτοεκτίμησης και τη γενικότερη βελτίωση της ψυχολογίας, μερικές φορές μπορεί να έχει αρνητικό αποτέλεσμα. Η μεγαλύτερη παγίδα της αυτο-συγχώρεσης είναι ότι μερικές φορές μπορεί να μειώσει την ενσυναίσθηση απέναντι σε εκείνους που έχουν πληγωθεί από τις πράξεις σας.
Παρότι η αυτο-συγχώρεση συχνά ανακουφίζει από τα συναισθήματα ενοχής, υπάρχουν φορές που αυτή η εστίαση στα δικά σας συναισθήματα μπορεί να σας απομακρύνει από όσους έχουν πληγωθεί από εσάς. Αυτό μπορείτε να το αποφύγετε δείχνοντας συνειδητά ενσυναίσθηση σε εκείνους που έχουν επηρεαστεί από τις πράξεις σας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οφείλετε να αποδεχθείτε το γεγονός ότι όσοι έχετε πληγώσει μπορεί να μην επιθυμούν να σας συγχωρήσουν ή να σας δώσουν την ευκαιρία να επανορθώσετε. Αντί να πιέσετε τις καταστάσεις, φροντίστε να μη λειτουργήσετε εγωκεντρικά και εγωιστικά και να αφήσετε στους άλλους ανθρώπους τον χώρο και τον χρόνο που χρειάζονται.
