Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς και την επιστροφή των μαθητών στα θρανία αλλά και τις εξωσχολικές δραστηριότητες, επέστρεψαν και οι εποχικές ιώσεις, ενώ στο μεταξύ ο κορωνοϊός τείνει να γίνει «παιδική ασθένεια» καθώς προσβάλει όλο και πιο πολύ τα παιδιά και ενέχει – ευτυχώς όχι συχνά – τον κίνδυνο επιπλοκών και νοσηλείας.
Συνεπώς, η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος των μαθητών (μικρών και μεγάλων) – μέσω μίας υγιεινής στάσης ζωής – είναι απαραίτητη, σύμφωνα με την παιδίατρο – επιστημονικό συνεργάτη Β’ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Αννα Παρδάλη, ώστε να ανταπεξέλθουν στο ούτως ή άλλως καθημερινό απαιτητικό πρόγραμμά τους αλλά και στην… εισβολή των ιών.
Φθινοπωρινές ιώσεις
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με την ειδικό ό,τι αφορά τον κορωνοϊό, ο εμβολιασμός των εφήβων και το συχνό τέστινγκ πρέπει να βρίσκονται στην κορυφή των προτεραιοτήτων των γονέων. Υψιστης όμως σημασίας είναι και η καλή άμυνα του οργανισμού των παιδιών απέναντι σε όλες τις εποχικές ιώσεις, ώστε να μη λείψουν από το σχολείο και να δημιουργήσουν περαιτέρω κενά στην εκπαίδευσή τους.
Σε κάθε περίπτωση, η λειτουργία των βρεφονηπιακών σταθμών που έχει προηγηθεί του ανοίγματος των σχολείων, έδωσε το πρώτο… στίγμα για όσα θα ακολουθήσουν. «Έχουν αρχίσει να εμφανίζονται κοινές ιώσεις του φθινοπώρου, από ρινοϊούς, αδενοϊούς, ιούς παραγρίπης κ.ά., που προκαλούν τις πρώτες αναπνευστικές λοιμώξεις. Κατά τη φετινή σχολική χρονιά, μάλιστα, οι πιθανότητες να αρρωστήσουν τα παιδιά ίσως είναι αυξημένες καθώς ήδη από τον Αύγουστο η ιατρική κοινότητα άρχισε να βλέπει – και να εκπλήσσεται – κατεξοχήν χειμερινές ιώσεις, που με την πανδημία είχαν μπει «στο ντουλάπι»», εξηγεί η κ. Παρδάλη.
«Είναι χαρακτηριστικό ότι χρειάστηκαν νοσηλεία παιδιά με αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV), ιός που εμφανίζεται συνήθως μετά τα τέλη Νοεμβρίου και απασχολεί πολύ τις μικρές ηλικίες οδηγώντας παιδιά στο νοσοκομείο με αναπνευστική δυσχέρεια. Αυτό μπορεί να είναι κάτι παροδικό, να είναι απλά ένα «ξέσπασμα κάποιων φυλακισμένων ιών» που βρήκαν το ανοσοποιητικό των παιδιών «στον ύπνο» ή να προμηνύει ότι ενδεχομένως θα δούμε ιώσεις χειμερινές όπως η γρίπη πολύ νωρίτερα» προσθέτει.
Ο οδηγός επιβίωσης, που συντάσσει η ειδικός, βασίζεται στην κλασική συνταγή του τρίπτυχου σωστή διατροφή – ύπνος – άσκηση, που ωθεί το ανοσοποιητικό του παιδιού να αμυνθεί αποτελεσματικά στους εισβολείς.
Διατροφή
Το κεφαλαιώδες κομμάτι της διατροφής είναι ένα καλό πρωινό, όμως τα Ελληνόπουλα – ειδικά τα παιδιά των μεγαλύτερων ηλικιών – συχνά το παρακάμπτουν.
«Πρόκειται για μάλλον ελληνική συνήθεια που αντιγράφεται από το σπίτι τους και δυστυχώς καταλήγουν σε δεκατιανά από τις καντίνες που είναι υπερθερμιδικά και ακατάλληλα θρεπτικά. Επίσης, αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παχυσαρκία. Αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για τα παιδιά στην Ελλάδα καθώς εκτός από τα προβλήματα υγείας που επιφέρει, καθιστά τα παιδιά ομάδα υψηλού κινδύνου σε σχέση με τον κοροναϊό αλλά και άλλες σοβαρές λοιμώξεις όπως η γρίπη».
Εντούτοις, η διατροφή των παιδιών πρέπει να είναι πλούσια σε λιγότερο λαχταριστές για τα παιδιά τροφές, δηλαδή λαχανικά, φρούτα, ψάρι, πρωτεΐνες από αυγά, άπαχο κρέας, ξηρούς καρπούς, καθώς και αντιοξειδωτικές ουσίες. «Το μισό μας πιάτο θα πρέπει να γεμίζει καθημερινά από λαχανικά ή αλλιώς να καταναλώνουμε καθημερινά συνολικά, 3-5 μερίδες φρούτων και λαχανικών. Επίσης, τα παιδιά χρειάζονται αρκετό νερό μέσα στην ημέρα που αποτελεί καταλύτη σε όλες τις διεργασίες του οργανισμού οπως αυτές που αφορούν στην άμυνα».
Ξεκούραση. Η συμβουλή της παιδιάτρου είναι να κοιμούνται τα παιδιά πολύ καλά. Υπάρχει ολόκληρος κύκλος ορμονών που συνδέεται με το λεγόμενο reset και την κάθαρση του ανοσοποιητικού τη νύχτα. Εάν δεν δοθεί στο ανοσοποιητικό αυτή η δυνατότητα τότε παραμένει κουρασμένο.
Άσκηση
Η φυσική άσκηση είναι και αυτή απαραίτητο στοιχείο μιας καλής φυσικής κατάστασης που συνεπάγεται δυνατό ανοσοποιητικό που μπορεί να ανταποκριθεί σε λοιμογόνους παράγοντες.
Οι ιατρικές συστάσεις για τα παιδιά απαιτούν τουλάχιστον μια ώρα την ήμερα αερόβια άσκηση.
Τήρηση κανόνων
«Τέλος, ειδικά για μικρά παιδιά των βρεφονηπιακών σταθμών που αποτελούν ίσως τη μεγαλύτερη πηγή της νοσηρότητας στην κοινότητα, προτείνεται να μένουν σπίτι μέχρι να γίνουν καλά. Δεν είναι αρκετό να μην έχει ένα παιδί πυρετό. Εάν ένα παιδί είναι κουρασμένο και εξαντλημένο είναι καλό να μην πηγαίνει αμέσως στο σχολείο ώστε το ανοσοποιητικό να ανακάμπτει. Και αυτό καθώς μπορεί να υπάρξουν διαδοχικές ιώσεις η μία μετά την άλλη και εάν χρονικά συμπέσει μία βαριά λοίμωξη, όπως ο κορωνοϊός, το ανοσοποιητικό του παιδιού δεν θα ανταποκριθεί καθώς θα είναι ταλαιπωρημένο», εξηγεί η κ. Παρδάλη.
Και συνεχίζει: «Είναι κουραστικό να το επαναλαμβάνουμε, αλλά παραμένει σταθερή σύσταση και ανάγκη η τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής, απόστασης και αποφυγής συγχρωτισμού ιδιαίτερα όταν δεν είναι αναγκαίο όπως τα παιδικά πάρτι και οι συχνές επισκέψεις σε πολυκαταστήματα».
Η ίδια δε, εξηγεί, ότι καθώς σήμερα ένα στα τρία νέα κρούσματα της Covid-19 αφορά στον ανήλικο πληθυσμό, είναι σημαντικό τα παιδιά να έχουν καλή φυσική κατάσταση. Και υπενθυμίζει ότι «οι ειδικοί συστήνουν τον εμβολιασμό των εφήβων 12- 17 ετών έτσι ώστε να προστατευτούν οι ίδιοι, να βοηθήσουν στη δημιουργία του πλέγματος ασφαλείας απέναντι σε ευάλωτους της οικογένειάς τους, να μπορέσει η εκπαιδευτική διαδικασία να γίνει διά ζώσης».
Ύπνος, άσκηση και σωστή διατροφή για τη θωράκιση της υγείας των ενηλίκων
Ο ποιοτικός ύπνος, η φυσική άσκηση και η σωστή διατροφή αποτελούν τον καλύτερο δρόμο θωράκισης και της υγείας των ενηλίκων έναντι του κοροναϊού (και όχι μόνον).
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με τους ειδικούς του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα Πάσχου (επίκουρη καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας), Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (καθηγήτρια Θεραπευτικής – Προληπτικής Ιατρικής) και Θάνο Δημόπουλο (καθηγητής Θεραπευτικής – Αιματολογίας – Ογκολογίας και πρύτανης ΕΚΠΑ) οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται 7 με 9 ώρες ύπνου.
Παράλληλα, ευεργετικά είναι τα οφέλη και της σιέστας, της μεσημβρινής δηλαδή ανάπαυσης που συνοδεύεται συνήθως από σύντομο ύπνο, περίπου 15 με 30 λεπτά. Η καθημερινή φυσική δραστηριότητα για 30 τουλάχιστον λεπτά είναι επίσης πολύ ευεργετική, ενώ αντίστοιχα συγκεκριμένες τροφές μπορούν να παίξουν ρόλο στην ενίσχυση της ανοσίας.
Τροφές
Αναλυτικότερα, «η πρόσληψη φυτικών τροφών, όπως φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια και ελαιόλαδο, έχει δειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης Covid-19 αλλά και τον κίνδυνο για σοβαρή νόσηση και ανάγκη για νοσηλεία», σημειώνουν οι ίδιοι.
Επιπλέον, τα εσπεριδοειδή, όπως μανταρίνια και πορτοκάλια, είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης C. Άλλη υψηλής αξίας τροφή είναι το γιαούρτι, καθώς μπορεί να επηρεάσει θετικά το εντερικό μικροβίωμα και να συμβάλει σε ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Τέλος, οι ξηροί καρποί, όπως τα καρύδια και τα αμύγδαλα, είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης Ε, που μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της κυτταρικής βλάβης και στη μείωση της φλεγμονής.
Όμως, τα παραπάνω «δεν αποτελούν “μαγικά” ενισχυτικά του ανοσοποιητικού μας συστήματος που θα αποτρέψουν την Covid-19. Απαιτείται μαζική προσέλευση στην εμβολιαστική διαδικασία και συμμόρφωση με τα λοιπά μέτρα που προτείνονται, όπως η χρήση μάσκας και οι αποστάσεις», καταλήγουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ.
