Τα εμβόλια Pfizer-BioNTech και Moderna κατά της covid-19 άλλαξαν ριζικά τα δεδομένα με τη χρήση της νέας τεχνολογίας mRNA, ενός μορίου που βρίσκεται σε κάθε κύτταρο του ανθρώπινου σώματος. Οι ερευνητές διερευνούν τις δυνατότητες των εμβολίων που βασίζονται στο mRNA όχι μόνο για την καταπολέμηση της γρίπης αλλά και για την πρόληψη μιας σειράς ασθενειών, από τον HIV έως την ηπατική νόσο.
Φάρμακα και εμβόλια με mRNA τεχνολογία
«Η ανάπτυξη και η εφαρμογή των εμβολίων mRNA για την covid-19 αποτελεί το αποκορύφωμα 40 ετών έρευνας από χιλιάδες εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Είναι μία από τις πιο εντυπωσιακές ανθρώπινες προσπάθειες που έχουν γίνει ποτέ», λέει ο δρ Jeff Coller, διακεκριμένος καθηγητής βιολογίας και θεραπευτικών RNA στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα βιοχημείας, κυτταρικής και μοριακής βιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη.
«Τώρα που έχουμε αυτήν την τεχνολογία, γνωρίζουμε ότι το mRNA είναι ασφαλές και αποτελεσματικό και έχουμε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε με μια εντελώς νέα μέθοδο εμβόλια και θεραπείες που βασίζονται στο mRNA» επισημαίνει ο ίδιος.
Οι ερευνητές μελετούν τώρα τρόπους με τους οποίους τα φάρμακα mRNA θα μπορούσαν να μεταφέρουν οδηγίες στα κύτταρα ενός ασθενούς για την παραγωγή πρωτεϊνών για την πρόληψη, την αντιμετώπιση ή ακόμα και την θεραπεία ποικίλων ασθενειών που δεν είχαμε καταφέρει ποτέ να αντιμετωπίσουμε, εξηγεί ο δρ Jeff Coller.
Η Moderna αναπτύσσει επί του παρόντος εμβόλια ή θεραπείες που βασίζονται σε 24 mRNA.
Πώς λειτουργούν τα εμβόλια mRNA
«Εάν ένα εμβόλιο κατά της γρίπης βασισμένο σε mRNA προκαλεί τον ίδιο τύπο ισχυρής ανοσολογικής απόκρισης, όπως τα εμβόλια κατά της covid-19, αυτό από μόνο του μπορεί να αυξήσει κατά πολύ την αποτελεσματικότητα έναντι των των παραδοσιακών εμβολίων» εξηγεί.
Τα εμβόλια Pfizer και Moderna αποτελούν τα πρώτα mRNA εμβόλια που έχουν χορηγηθεί σε ανθρώπους.
Όπως εξηγεί το αμερικάνικο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) αυτά τα εμβόλια mRNA δίνουν οδηγίες στα κύτταρά μας να φτιάξουν ένα ακίνδυνο κομμάτι από αυτό που ονομάζεται ακίδα πρωτεΐνης, η οποία αποτελεί ένα αντίγραφο της πρωτεΐνης ακίδας στην επιφάνεια του κορωνοϊού.
Το σώμα αναγνωρίζει την πρωτεΐνη ακίδα ως ξένη, προκαλώντας μια ανοσοαπόκριση και τη δημιουργία αντισωμάτων, των προστατευτικών πρωτεϊνών που παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος έτοιμες να καταπολεμήσουν τον πραγματικό κορωνοϊό σε περίπτωση που κάποιος μολυνθεί.
Πολλά τα πλεονεκτήματα ενός mRNA αντιγριπικού εμβολίου
Ένα πιθανό πλεονέκτημα των εμβολίων mRNA έναντι των υφιστάμενων τύπων είναι ότι κατασκευάζονται πολύ πιο γρήγορα. Συνολικά, η δημιουργία ενός παραδοσιακού εμβολίου κατά της γρίπης μπορεί να διαρκέσει πέντε έως επτά μήνες, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ACS Central Science.
Αντίθετα, τα mRNA εμβόλια μπορούν να δημιουργηθούν πιο εύκολα, σύμφωνα με τον δρ Jeff Coller.
Οι επιστήμονες δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούν ζωντανά κύτταρα σε ένα εργαστήριο επειδή τα εμβόλια mRNA κατασκευάζονται συνθετικά χρησιμοποιώντας την αλληλουχία του ιού. «Μόλις βρουν αυτήν την αλληλουχία, μπορεί να δημιουργηθεί ένα εμβόλιο mRNA για την καταπολέμηση του ιού σε μερικές εβδομάδες» προσθέτει.
Η ικανότητα παραγωγής αντιγριπικού mRNA εμβολίου σε εβδομάδες και όχι μήνες θα σήμαινε λιγότερο χρόνο για μετάλλαξη του ιού της γρίπης που κυκλοφορεί.
Σε εξέλιξη οι δοκιμές
Ένα αντιγριπικό mRNA εμβόλιο μπορεί να είναι διαθέσιμο νωρίτερα από ό, τι νομίζετε, εν μέρει επειδή η Pfizer και η Moderna εργάζονταν ήδη σε εμβόλιο mRNA με βάση τη γρίπη πριν από την πανδημία, αποκαλύπτει μάλιστα ο δρ Jeff Coller. Το 2018, η Pfizer ανακοίνωσε την συνεργασία τους με την BioNTech για την ανάπτυξη ενός τέτοιου εμβολίου.
Στις 22 Ιουνίου 2021, οι φαρμακευτικές εταιρείες Sanofi και Translate Bio ανακοίνωσαν την έναρξη μιας κλινικής δοκιμής φάσης 1 αντιγριπικού mRNA εμβολίου.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 7 Ιουλίου, η Moderna ανακοίνωσε ότι οι πρώτοι συμμετέχοντες έλαβαν στη μελέτη φάσης 1/2 αντιγριπικού mRNA εμβολίου.
