Το γνωστό σε όλους μας φυτό του καλαμποκιού είναι μονοετές, με όρθιους ψηλούς βλαστούς, με μεγάλα λογχοειδή φύλλα εναλλάξ με άνθη τα οποία συλλέγονται την άνοιξη. Το καλαμπόκι ή αραβόσιτος είναι ένας από τους πιο διάσημους κόκκους σιτηρών στον κόσμο.
Σε αυτή την οικογένεια συμπεριλαμβάνονται φυσικά το popcorn, το γλυκό καλαμπόκι αλλά και η τορτίγια, το αραβοσιτάλευρο, το αλεύρι καλαμποκιού, το σιρόπι καλαμποκιού, η καλαμποκογκοφρέτα και το καλαμποκέλαιο.
Πλέον, είναι ένα από τα βασικά διατροφικά είδη σε παγκόσμια κλίμακα και καλλιεργείται εδώ και αιώνες από διάφορους λαούς της Αφρικής, της Ασίας και της Αμερικής. Κατάγεται από τη Νότια και Κεντρική Αμερική ενώ η άγρια μορφή του που κατάγεται από την τροπική Αμερική, σήμερα, δεν είναι πλέον γνωστή.
Η ελληνική ονομασία του, «αραβόσιτος», σημαίνει «ο σίτος των Αράβων» και εισήχθη στην Ελλάδα το 1600 από τη Βόρεια Αφρική, ενώ η ετυμολογία της λέξης «καλαμπόκι» παραμένει ακόμα αβέβαιη.
Διατροφική αξία
Το καλαμπόκι είναι αμυλούχο και περιέχει υψηλότερη ποσότητα υδατανθράκων συγκριτικά με τα υπόλοιπα λαχανικά. Στα 100 γραμμάρια αποδίδει 86 θερμίδες, ενώ περιέχει αρκετή ποσότητα νερού. Είναι πλούσια πηγή φυτικών ινών, βιταμινών, μετάλλων και αντιοξειδωτικών. Εχει χαμηλή περιεκτικότητα κορεσμένων λιπαρών, χοληστερόλης και αλατιού.
Ανά 100 γρ.
Θερμίδες 86 kcal
Υδατάνθρακες 18,7 g
Πρωτεΐνες 3,3 g
Λιπαρά 1,4
Φυτικές ίνες 2 g
Κάλιο 270 mg
Βιταμίνη C 6,8 mg
Βιταμίνη Α 187 IU
Φυλλικό οξύ 42 μg
Η κίτρινη ποικιλία καλαμποκιού έχει σημαντικά υψηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών, φλαβονοειδών όπως β-καροτένη και λουτεΐνη, ξανθίνες και βιταμίνη Α. Τα 100 γραμμάρια καλαμποκιού καλύπτουν το 6% των ημερήσιων αναγκών του οργανισμού σε βιταμίνη Α.
Περιέχει ακόμα τις βιταμίνες Β1, Β5, C, Ε, Κ, και τα ανόργανα στοιχεία φώσφορο, ψευδάργυρο, μαγνήσιο, σίδηρο, χαλκό, κάλιο.
Περιέχει επιπλέον πολύτιμα ιχνοστοιχεία όπως είναι το σελήνιο.
Οι ευεργετικές δράσεις του στην υγεία
1. Βελτιώνει τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Η υψηλή περιεκτικότητα του καλαμποκιού σε κάλιο βοηθά στην ισορροπία καλίου – νατρίου στον οργανισμό, συμβάλλοντας στη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα.
2. Προσφέρει αντιοξειδωτικές ουσίες
Οπως όλα τα λαχανικά, το καλαμπόκι προστατεύει τα κύτταρα από τις βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες. Το καλαμπόκι είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά (καροτενοειδή, βιταμίνη C και βιταμίνη Ε) που προστατεύουν από το οξειδωτικό στρες και συμβάλλουν στη μείωση των χρόνιων παθήσεων.
3. Βελτιώνει τη λειτουργία της όρασης
Τα καροτενοειδή είναι ιδιαίτερα ευεργετικά για τα μάτια. Είναι πλούσιο κυρίως σε 2 καροτενοειδή, τη λουτεΐνη και τη ζεαξανθίνη. Οι δύο αυτές ουσίες προστατεύουν τα υγιή κύτταρα των ματιών από βλαβερά μήκη κύματος φωτός και παρέχουν προστασία από χρόνιες παθήσεις των ματιών όπως η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και ο καταρράκτης.
4. Βοηθά στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας
Το καλαμπόκι περιέχει ένα μεγάλο μέρος από αδιάλυτες φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Παράλληλα, αποτρέπουν και την εμφάνιση αιμορροΐδων.
Θρεπτική αξία μετά το μαγείρεμα
Το καλαμπόκι δεν καταναλώνεται ωμό, καθώς ο οργανισμός μας δεν μπορεί να διασπάσει την κυτταρίνη που εντοπίζεται στους σπόρους του, οπότε το μαγείρεμά του είναι απαραίτητο. Το καλαμπόκι μαγειρεύεται με πολλούς τρόπους.
Ψητό στη σχάρα ή στον φούρνο, βραστό σαλάτα ή σε αντικολλητικό σκεύος σοτέ. Ωστόσο, ένα μεγάλο μέρος των θρεπτικών συστατικών του καλαμποκιού χάνεται με το μαγείρεμα (όπως στα περισσότερα λαχανικά).
Το κατεψυγμένο καλαμπόκι όμως διατηρεί τη βιταμίνη C και για αυτό ίσως η κατάψυξή του αποτελεί μια λύση, ώστε να διατηρηθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Καλαμπόκι – Ποπκόρν
Τελικά το popcorn είναι τόσο επιβαρυντικό για την υγεία μας και θα πρέπει να το αποφεύγουμε;
Η απάντηση είναι όχι…
Το popcorn είναι η πιο δημοφιλής εκδοχή του καλαμποκιού για κάθε ηλικία. Εχει να προσφέρει φυτικές ίνες και όταν φτιάχνεται με λίγα λιπαρά έχει και χαμηλή θερμιδική αξία. Επίσης, λόγω του όγκου του, μπορεί να μας χορτάσει πολύ περισσότερο συγκριτικά με άλλα αλμυρά σνακ.
Το πρόβλημα δημιουργείται όταν το παρακάνουμε στη ποσότητα ή όταν επιλέγουμε popcorn με διάφορες επικαλύψεις που έχουν πολλές θερμίδες, ή τα αλατισμένα popcon. Μπορείτε να επιλέξετε μια υγιεινή εκδοχή του popcorn εάν το φτιάξετε στον ατμό προσθέτοντας λίγο ελαιόλαδο αντί για βούτυρο και αποφεύγοντας το αλάτι.
Αντί αυτού, μπορείτε να προσθέσετε πάπρικα γλυκιά ή κάποιο άλλο μυρωδικό της αρεσκείας σας.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Βίκυ Τζελέφα, διαιτολόγο-διατροφoλόγο, MSc.
