Η ατομική ψυχοθεραπεία ενισχύει τα επίπεδα της αυτογνωσίας μας και προάγει τόσο την αυτοαποκάλυψη όσο και την ανατροφοδότηση. Μας φέρνει πολύ κοντά με τον θεραπευτή μας, αφού αν υποθέσουμε ότι η ψυχή μας είναι το σπίτι μας, αυτός αναλαμβάνει την ευθύνη να μας ξεναγήσει στα διάφορα δωμάτια του σπιτιού μας.
Ετσι, νιώθουμε ευγνωμοσύνη απέναντί του, αφού με τα εργαλεία που μας δίνει μας ξαναεισάγει στη ζωή και σφυρηλατείται μια σχέση βασισμένη στην ειλικρίνεια, στην εμπιστοσύνη, μια σχέση πλήρους αποδοχής του θεραπευτή προς τον θεραπευόμενο.
Μια σχέση σημείο αναφοράς και καθρέφτης των σχέσεων που θα αναπτύξουμε μετέπειτα. Βέβαια, για να σχηματιστεί αυτή η θεραπευτική συμμαχία θέλει χρόνο, αφού ο καθένας μας έχει τη δική του διαδρομή εμπιστοσύνης και πολλές φορές χρειάζεται αρκετό διάστημα για να δοκιμάσουμε τον θεραπευτή μας και να νιώσουμε ότι έχουμε την αποδοχή του.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του καλού θεραπευτή;
Για να διαλέξουμε έναν θεραπευτή δεν θα πρέπει να σταθούμε μόνο στο ακαδημαϊκό του υπόβαθρο, αυτό εξάλλου είναι προϋπόθεση. Δεν θα πρέπει να σταθούμε ούτε στις δημοσιεύσεις που πιθανά έχει κάνει, στη δημοφιλία του ή στα σεμινάρια που έχει διοργανώσει.
Οπως έχει πει και ο αγαπημένος Χόρχε, το 90% της επιτυχίας του θεραπευτή έγκειται στην προσωπικότητά του.
Θα πρέπει λοιπόν να εστιάσουμε σε αυτήν, καθώς επίσης στην ανθρωπιά του, στην ευαισθησία του, στην ενσυναίσθησή του αλλά και στην αίσθηση ασφάλειας, σταθερότητας ακεραιότητας και αξιοπιστίας που αποπνέει.
Αν ο θεραπευτής μας πληροί τα παραπάνω κριτήρια, έχει δηλαδή τις παραπάνω competencies (ικανότητες), τότε μπορούμε να τον επιλέξουμε. Εχει εσφαλμένα εδραιωθεί μέσα μας ότι ο θεραπευτής πρέπει να είναι εριστικός για να είναι ικανός, να μας αμφισβητεί και να μας ειρωνεύεται για να μας ανοίξει μια νέα οπτική.
Λάθος! Ο θεραπευτής μπορεί να μας ανοίξει πολλούς δρόμους χωρίς να μας φέρνει σε δύσκολη θέση, χωρίς να μας κρύβει απαντήσεις που εμείς τόσο πολύ ζητάμε προφασιζόμενος ότι πρέπει να τις βρούμε μόνοι μας.
Ο ικανός θεραπευτής είναι σύμμαχος, είναι συνοδοιπόρος, δεν είναι εκεί για να μας ταλαιπωρήσει.
Είναι εκεί για να συναισθανθεί, να μας ακούσει, και κάποιες φορές να μας προβληματίσει. Ως προέκταση του εαυτού του, ο χώρος του θα πρέπει να είναι ένα ασφαλές μέρος όπου θα μπορούμε να επεξεργαστούμε τα συναισθήματά μας και να εκφορτίσουμε, να χαλαρώσουμε τις σκέψεις μας ακούγοντας τον εαυτό μας να τις συζητά (talking therapy).
Ποια προσέγγιση να επιλέξω;
* Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία
Εξετάζει το πώς ένα γεγονός οδηγεί σε μια σκέψη και πώς αυτή η σκέψη καταλήγει σε ένα συναίσθημα. Εξετάζει δηλαδή το πώς οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές συνδέονται μεταξύ τους με έναν συγκεκριμένο τρόπο.
Βοηθά ακόμα στο να εντοπιστούν αυτόματες σκέψεις, πυρηνικές πεποιθήσεις, εσφαλμένες πεποιθήσεις και γνωστικά σχήματα.
* Συναλλακτική ανάλυση
Αυτή η προσέγγιση πρεσβεύει ότι το άτομο μπορεί να υιοθετήσει τρεις ρόλους στη διάδρασή του με τους άλλους: αυτόν του παιδιού, που υπάρχει από την παιδική του ηλικία, αυτόν του ενηλίκου, που ανταποκρίνεται στην πραγματική του ηλικία, και αυτόν του γονέα, που τον έχει αφομοιώσει από τους γονείς του.
Κάθε άτομο λοιπόν αλληλεπιδρά με τους άλλους μέσω τριών στάσεων: της παιδικής, της ενήλικης και της γονεϊκής.
* Συνθετική προσέγγιση
Είναι η πιο ολοκληρωμένη, αφού ενσωματώνει τις πιο σημαντικές πτυχές και πρακτικές τεχνικές διαφόρων θεωριών/προσεγγίσεων και δημιουργεί ένα πολύπλευρο σύστημα τεχνικών σχεδιασμένο να μπορεί να ανταποκρίνεται στη μοναδικότητα και στις θεραπευτικές ανάγκες του εκάστοτε θεραπευομένου.
Coaching: Σε τι διαφέρει από την ψυχοθεραπεία
Τα τελευταία χρόνια το coaching κερδίζει έδαφος. Εχει άλλη μαγεία, αφού δεν εστιάζει στο πρόβλημα αλλά στη λύση. Μπορεί να μη σκάβει μέσα στην ψυχή μας αλλά κάνει ένα είδους mind control, το οποίο είναι πολύ αποτελεσματικό.
Μέσω των ανοιχτών ερωτήσεων που μας κάνει ο coach, εκπαιδευόμαστε σε έναν αποτελεσματικό τρόπο σκέψης και μαθαίνουμε να γινόμαστε coaches του εαυτού μας, θέτοντας στον εαυτό μας ερωτήσεις που δεν θα μας αποπροσανατολίσουν και θα μας φέρουν πιο κοντά στη λύση του ζητήματος που μας απασχολεί.
Η συνθετική προσέγγιση χρησιμοποιεί κάποιες κινητήριες ερωτήσεις αλλά και τεχνικές προερχόμενες από το κομμάτι της διαδικασίας του life coaching.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Ειρήνη Ορφανού, συμβουλευτική ψυχολόγο, MSc.
