Είναι πολύ πιθανό – κυρίως αν έχουμε κάποια ευαισθησία ή πρόβλημα με τα αφτιά μας – να μας ταλαιπωρήσουν κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών, κυρίως λόγω του νερού με το οποίο έρχονται σε επαφή όταν κάνουμε τα μπάνια μας, είτε στην πισίνα είτε στη θάλασσα.
Για να αποφύγουμε λοιπόν μια εσπευσμένη επίσκεψη στον ωτορινολαρυγγολόγο, είτε επειδή το αφτί μας «βούλωσε» λόγω του κεριού που φούσκωσε εξαιτίας του νερού από τις βουτιές που κάναμε, είτε επειδή μας προέκυψε μία λοίμωξη, όπως για παράδειγμα μία εξωτερική ή μία μέση ωτίτιδα, είναι σκόπιμο να έχουμε υπόψη μας τα όσα ακολουθούν.
Οταν τα αφτιά παράγουν πολύ κερί
Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι στους οποίους είτε εκκρίνεται υπερβολική ποσότητα κεριού (είναι θέμα οργανισμού) είτε το κερί δεν αποβάλλεται προς τα έξω (για παράδειγμα επειδή έχει διαταραχθεί η δομή του δέρματος του έξω ακουστικού πόρου).
Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζεται να καθαρίζουν τα αφτιά τους στον γιατρό αλλά όχι μόνοι τους, γιατί μπορεί να προκαλέσουν κάποιον τραυματισμό ή να σπρώξουν το κερί ακόμα πιο μέσα. Πόσο συχνά χρειάζεται να τα καθαρίζουν;
Είτε σε τακτικά χρονικά διαστήματα (π.χ. μία φορά τον χρόνο) είτε όταν έχουν κάποια συγκεκριμένα ενοχλητικά συμπτώματα, όπως μείωση της ακοής, αίσθημα «πληρότητας» στο αφτί (βουλωμένο αφτί), πόνο ή εμβοές (βουητό), είτε πριν ξεκινήσουν για διακοπές και μπάνια.
Τότε χρειάζεται να βεβαιωθούν, κάνοντας μία επίσκεψη στον ωτορινολαρυγγολόγο, ότι δεν υπάρχει κυψελίδα (κερί) στα αφτιά τους. Kι αυτό γιατί, αν υπάρχει κυψελίδα, είναι πολύ πιθανό να φουσκώσει εξαιτίας του νερού από τα μπάνια και τις βουτιές, με αποτέλεσμα να προκληθεί έντονη ενόχληση στο αφτί.
Πόνος, φαγούρα, μείωση της ακοής και έκκριση υγρού
Μία από τις συχνότερες καλοκαιρινές φλεγμονές είναι η εξωτερική ωτίτιδα, που οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο, που μπορεί να υπάρχει σε βρώμικες θάλασσες. Μερικές φορές η μικροβιακή αυτή λοίμωξη του αφτιού γίνεται και μυκητιακή, πράγμα που σημαίνει πως αναπτύσσονται και μύκητες επιπλέον.
Η πολλή ζέστη, τα συχνά ντους, ο ιδρώτας και τα μπάνια στη θάλασσα δημιουργούν αυξημένη θερμοκρασία και υγρασία στο βάθος του ακουστικού πόρου που ευνοούν την ανάπτυξη λοιμώξεων στην περιοχή.
Τα συμπτώματα της εξωτερικής ωτίτιδας είναι η φαγούρα, ο πόνος, πιθανώς η έκκριση υγρού και σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει βαρηκοΐα και έντονος πόνος αλλά και διόγκωση των λεμφαδένων της περιοχής.
Η θεραπεία για την αντιμετώπισή της είναι κατά κανόνα τοπική, δηλαδή ο γιατρός συστήνει καθαρισμό και ειδικές σταγόνες. Σε βαρύτερες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να πάρουμε αντιβιοτικά από το στόμα.
Πόνος και βουλωμένο αφτί
Ενα άλλο ενδεχόμενο που μπορεί να μας ταλαιπωρήσει είναι η μέση ωτίτιδα, που συχνά οφείλεται στις βουτιές στη θάλασσα. Αν δηλαδή είναι αποφραγμένη η ευσταχιανή μας σάλπιγγα (που ενώνει τη μύτη με το αφτί), και δεν εξισορροπείται η πίεση ανάμεσα στο αφτί και στη μύτη, μπορεί να μας απασχολήσει μία μέση ωτίτιδα, που δεν είναι απίθανο να φτάσει ακόμα και στη διάτρηση τυμπάνου. Οταν συνυπάρχουν και άλλα προβλήματα (π.χ. σκολίωση διαφράγματος, ύπαρξη πολυπόδων κ.λπ.) ο κίνδυνος για την εμφάνιση μίας ωτίτιδας μεγαλώνει ακόμα περισσότερο. Το κύριο σύμπτωμά της είναι ο πόνος και το βούλωμα. Αν συμβεί ρήξη τυμπάνου τότε ο πόνος βελτιώνεται και υπάρχει και έκκριμα. Η θεραπεία είναι αποσυμφορητικά για τη μύτη και αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση της φλεγμονής.
Πώς θα προλάβουμε τις ωτίτιδες
Το πιο σημαντικό είναι η μύτη να παραμένει ανοιχτή και τα αφτιά να διατηρούνται στεγνά και καθαρά. Γι’ αυτό πρέπει να:
* Στεγνώνουμε τα αφτιά μας μετά το μπάνιο χρησιμοποιώντας μία πετσέτα ώστε να μαζέψουμε με απαλές κινήσεις το νερό και την υγρασία που έχουν τυχόν μείνει στο αφτί μετά το μπάνιο.
* Χρησιμοποιήσουμε – αν νιώθουμε ότι έχει παραμείνει νερό στα αφτιά μας – είτε μία σταγόνα καθαρό οινόπνευμα, είτε ειδικές σταγόνες που στεγνώνουν το εσωτερικό του αφτιού ή το πιστολάκι των μαλλιών στη χαμηλή / κρύα σκάλα.
* Μη θεωρούμε πως προστατεύουμε τα αφτιά μας από το νερό και την υγρασία χρησιμοποιώντας ωτασπίδες ή βαμβάκι.
* Φροντίζουμε, κάνοντας πλύσεις με φυσιολογικό ορό ή και χρησιμοποιώντας ειδικά αποσυμφορητικά – για όταν και όσο μας το συστήσει ο γιατρός μας – να παραμένει πάντα η μύτη μας ανοιχτή.
* Αποφεύγουμε τις βουτιές όταν υπάρχει γνωστό πρόβλημα με τα αφτιά μας.
* Είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν πάσχουμε από διαβήτη ή όταν υποφέρουμε από χρόνια ωτίτιδα και τρύπα στο τύμπανο επειδή σε αυτές τις περιπτώσεις η ωτίτιδα μπορεί να έχει επιπλοκές.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Ζηνοβία Αλατζίδου MD, MSc, χειρουργό – ωτορινολαρυγγολόγο.
