Τι συμβαίνει όταν ξυπνάει κανείς με το πρόσωπο πρησμένο και δεν φταίει η πίεση που ασκείται πάνω στο μαξιλάρι κατά τη διάρκεια του ύπνου; Τραυματισμοί, αλλεργίες, μολύνσεις είναι μόνον μερικά από τα αίτια που κάνουν το πρήξιμο στο πρόσωπο να μην υποχωρεί τόσο εύκολα. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται επείγουσα ιατρική φροντίδα.
Οπως εξηγεί ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος δρ Μάρκος Μιχελάκης, το πρήξιμο στο πρόσωπο οφείλεται σε συσσώρευση υγρού (οίδημα) ή σε φλεγμονή στους ιστούς του. Μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιοδήποτε σημείο του, αλλά συνήθως είναι πιο εμφανές στη μία πλευρά στα χείλη, στα μάγουλα ή/και στα βλέφαρα. Μπορεί όμως να επεκτείνεται και στην περιοχή του λαιμού ή σπανιότερα να προσβάλλει ολόκληρο το πρόσωπο. Και αναλύει τις συνήθεις αιτίες, οι οποίες είναι οι εξής:
Ηλιακό έγκαυμα
Ορισμένοι άνθρωποι με μεγάλη ευαισθησία στην ηλιακή ακτινοβολία καίγονται ακόμα κι αν εκτεθούν στον ήλιο για λίγα λεπτά. Οταν το έγκαυμα είναι σοβαρό, προκαλεί πόνο, ξηροδερμία, φλύκταινες και πρήξιμο. Ο ασθενής μπορεί επίσης να έχει πονοκέφαλο, να ζαλίζεται και να νιώθει ναυτία. Η χρήση αντηλιακού και το καπέλο κρίνονται απαραίτητα, όπως και η αποφυγή του ήλιου τις ώρες που καίει περισσότερο (το καλοκαίρι, από τις 11 το πρωί έως τουλάχιστον τις 5 το απόγευμα).
Δερματίτιδα εξ επαφής
Πολλοί άνθρωποι παρουσιάζουν κόκκινο, πρησμένο δέρμα στο πρόσωπο όταν αυτό έρθει σε επαφή με κοσμήματα, καλλυντικά, ορισμένα φυτά κ.λπ. Η αντίδραση αυτή είναι αλλεργικής φύσης και λέγεται δερματίτιδα εξ επαφής. Ορισμένες κρέμες και αλοιφές κάτω από την κατάλληλη καθοδήγηση συνήθως είναι αρκετές για να καταπραϋνθούν τα συμπτώματα.
Ορμονικές παθήσεις
Ο υποθυρεοειδισμός είναι μία από τις ορμονικές διαταραχές που μπορούν να οδηγήσουν σε πρήξιμο στο πρόσωπο. Σε τέτοια περίπτωση, το δέρμα θα είναι επίσης ξηρό. Μια άλλη ενδοκρινική πάθηση που μπορεί να οδηγήσει σε πρήξιμο στο πρόσωπο είναι το σύνδρομο Cushing. Είναι μία σπάνια νόσος που προκαλείται από την υπερπαραγωγή κορτιζόλης (κορτιζόνης) στον οργανισμό. Ενα από τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του συνδρόμου είναι το πρησμένο, κόκκινο και στρογγυλό πρόσωπο.
Τροφική αλλεργία
Οσοι πάσχουν από τροφική αλλεργία (π.χ. στα ψάρια, τα θαλασσινά, τους ξηρούς καρπούς κ.λπ.), ο οργανισμός τους θα αντιδρά έντονα κάθε φορά που θα εκτίθεται σε αυτά.
Η τροφική αλλεργία σε άτομα που έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία μπορεί να είναι επικίνδυνη για τη ζωή όταν προκαλεί οίδημα προσώπου και λάρυγγα (αλλεργικό σοκ ή αναφυλαξία). Σε τέτοια περίπτωση, ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει τα συμπτώματα αυτά μέσα σε λίγα λεπτά από την κατανάλωσή τους και απαιτείται άμεση ιατρική βοήθεια.
Παρενέργειες σε φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα έχουν ως ανεπιθύμητη ενέργεια το πρήξιμο στο πρόσωπο. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται:
- Αντιυπερτασικά (π.χ. αναστολείς του ACE, ανταγωνιστές υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ)
- Κορτικοστεροειδή
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη
- Φάρμακα για τον διαβήτη (π.χ. θειαζολιδινεδιόνες)
- Κορτιζόνη κ.λπ.
- Πολλοί άνθρωποι, εξάλλου, έχουν αλλεργία σε κάποιο ή κάποια φάρμακα. Οι φαρμακευτικές αλλεργίες συχνά αφορούν φάρμακα όπως:
- Αντιβιοτικά (π.χ. την πενικιλίνη και τα παράγωγά της)
- Αντιεπιληπτικά
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ)
- Χημειοθεραπευτικά
Οταν η φαρμακευτική αλλεργία προκαλεί οίδημα προσώπου και λάρυγγα είναι επείγον περιστατικό.
Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Η φλεγμονή στα μάτια που προκαλείται από αλλεργιογόνα, όπως η γύρη, τα ακάρεα, η οικιακή σκόνη, τα σπόρια της μούχλας κ.λπ., μπορεί να προκαλέσει οίδημα σε μεγάλο τμήμα του προσώπου. Τα μάτια μπορεί επίσης να είναι κόκκινα, να «τρέχουν» και να μας προκαλούν αίσθημα καύσου (κάψιμο).
Απόστημα στο δόντι
Το πρήξιμο στη μία πλευρά του προσώπου που συνοδεύεται από έντονο πόνο μπορεί να οφείλεται σε απόστημα ή λοίμωξη στα δόντια ή στα ούλα. Απαιτείται έλεγχος από οδοντίατρο.
Ιγμορίτιδα
Η ιγμορίτιδα είναι φλεγμονή ή λοίμωξη σε έναν ή περισσότερους από τους παραρρίνιους κόλπους (ιγμόρεια). Μπορεί να προκληθεί από ιούς, βακτήρια ή αλλεργίες. Και αυτή μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο στο πρόσωπο, στην πλευρά όπου βρίσκεται το προσβεβλημένο ιγμόρειο.
Αλλες σοβαρές αιτίες
Το πρήξιμο στο πρόσωπο μπορεί να έχει και πολλές άλλες σοβαρές αιτίες, όπως:
Η προεκλαμψία στην εγκυμοσύνη
- Η βακτηριακή λοίμωξη στις κατώτερες στοιβάδες του δέρματος (κυτταρίτιδα)
- Το αγγειοοίδημα (είναι η συλλογή υγρού κάτω από το δέρμα του προσώπου)
- Και αυτές οι καταστάσεις απαιτούν άμεσο έλεγχο από έναν γιατρό. Επομένως «όταν δεν υπάρχει προφανής αιτία (π.χ. τραυματισμός, πρόβλημα στο δόντι) για το πρήξιμο στο πρόσωπο, πρέπει να ελέγχεται από τον γιατρό για να εξακριβώνεται τι συμβαίνει» καταλήγει ο κ. Μιχελάκης.
