Το παιδί εκφράζεται με τη ζωγραφιά του και μέσα από τα σχέδιά του «μιλάει» για τον εαυτό του, αποκαλύπτοντας στοιχεία της προσωπικότητάς του και τη συναισθηματική του κατάσταση. Διαβάζοντας τις ζωγραφιές αυτές μπορείτε να μάθετε πολλά πράγματα για το παιδί σας, κάτι που θα συμβάλει στο δύσκολο έργο της ανατροφής του, αλλά και στη σωστή ανάπτυξή του.

-Από ποιο σημείο του χαρτιού ξεκινά να σχεδιάζει το παιδί;

Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να παρατηρήσετε είναι από ποιο σημείο του χαρτιού αρχίζει να σχεδιάζει το παιδί. Μπορεί να ξεκινάει από το κέντρο ή από την άκρη του χαρτιού.

Αν αρχίζει να σχεδιάζει από το κέντρο, αυτό εκφράζει τον φυσιολογικό εγωκεντρισμό του. Το παιδί είναι χαρούμενο και ικανοποιημένο διότι βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής.

  • Αν αρχίζει να σχεδιάζει από την άκρη του χαρτιού, εκφράζει ενός είδους αποστασιοποίηση σε σχέση με το περιβάλλον του. Μοιάζει σαν το παιδί να μην έχει τον χώρο που του αναλογεί.
  • Αν το σχέδιό του αρχίζει να εξελίσσεται από την αριστερή πλευρά του χαρτιού, είναι ένδειξη ότι θα ήθελε να παραμείνει σε μια κατάσταση του παρελθόντος, που ενδεχομένως τού ήταν πιο βολική. Με λίγα λόγια, ίσως δεν αισθάνεται έτοιμο να κάνει το επόμενο βήμα στην εξέλιξή του.
  • Από την άλλη, η δεξιά πλευρά του χαρτιού συμβολίζει το μέλλον και την ανάγκη για περισσότερη επικοινωνία.

-Τι μέρος του χαρτιού καλύπτει η ζωγραφιά του;

Μερικές φορές το παιδί δεν καλύπτει όλο το χαρτί με τη ζωγραφιά του, αλλά έναν περιορισμένο χώρο. Αυτό δεν σημαίνει κάτι αρνητικό. Αν το σχέδιο βρίσκεται στο κάτω μέρος του χαρτιού, το παιδί νιώθει ότι πατάει καλά στα πόδια του και το περιβάλλον του είναι ήρεμο και προστατευτικό. Αν το σχέδιο βρίσκεται ψηλά στο χαρτί, τότε το παιδί εκφράζει ονειροφαντασία και τη διάθεσή του για πειραματισμό. Στην περίπτωση που η ζωγραφιά καταλαμβάνει όλο τον διαθέσιμο χώρο με μια σπείρα, για παράδειγμα, είναι δείγμα εξωστρεφούς προσωπικότητας. Το παιδί αισθάνεται καλά με το περιβάλλον του μεν, αναζητά τρόπους για να εκτονώσει την ενέργειά του δε.

-Ποια «τεχνοτροπία» ακολουθεί;

Ο τρόπος με τον οποίο ζωγραφίζει ένα παιδί φανερώνει κάποια βασικά στοιχεία της προσωπικότητάς του και των συναισθηματικών αναγκών του. Για παράδειγμα, αν τα σχέδιά του αποτελούνται κυρίως από γραμμές που σχηματίζουν γωνίες, αντικατοπτρίζουν μια εσωστρεφή προσωπικότητα που έχει ανάγκη από ένα προστατευτικό περιβάλλον. Το παιδί αυτό επιθυμεί ηρεμία και είναι μάλλον ντροπαλό.

  • Αν οι μολυβιές του είναι αχνές, τότε το παιδί εκφράζει ανασφάλεια. Χρειάζεται μεγαλύτερη στήριξη από τους γονείς του, καθώς μπορεί να βιώνει κάποια κατάσταση που του προκαλεί άγχος.
  • Αν η ζωγραφιά αποτελείται από έντονες γραμμές, τις οποίες το παιδί έχει κάνει γρήγορα, τότε εκπέμπεται το μήνυμα μιας δυναμικής προσωπικότητας. Πρόκειται για ένα παιδί κοινωνικό και παρορμητικό. Η ανάγκη του για δράση και κατάκτηση στόχων μπορεί να το κάνει ανυπόμονο.
  • Αντίθετα, αν οι γραμμές είναι απαλές και έχουν σχεδιαστεί αργά, τότε πρόκειται για ένα ευαίσθητο παιδί, ντροπαλό και συγκρατημένο, που χρειάζεται τον χρόνο του για να κάνει τα επόμενα βήματά του. Αυτές οι προσωπικότητες δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν την επιθετικότητα των φίλων ή καταστάσεις που προκαλούν απογοήτευση και πολλές φορές κλείνονται στον εαυτό τους.
  • Οι διακεκομμένες γραμμές και οι κουκκίδες είναι δείγμα άγχους. Στην περίπτωση των διακομμένων γραμμών σε ένα σχέδιο, το παιδί συνήθως θέλει να εκφράσει τον φόβο της εγκατάλειψης από τους αγαπημένους του. Ειδικά στην περίπτωση των κουκκίδων – τις οποίες οι ψυχολόγοι περιγράφουν και σαν «ριπές» – πρόκειται για την έκφραση μεγάλης αγωνίας μήπως το παιδί χάσει το πιο αγαπημένο του πρόσωπο, για παράδειγμα τη μαμά του. Οι γονείς θα πρέπει να σκύψουν με στοργή πάνω από το παιδί τους για να το καθησυχάσουν.

-Τι χρώματα χρησιμοποιεί;

Τα παιδιά λατρεύουν τα χρώματα. Ο καλύτερος τρόπος για να εκφραστούν μέσω αυτών είναι οι δαχτυλομπογιές, καθώς κάθε χρώμα και ό,τι αυτό αντιπροσωπεύει μοιάζει πιο πραγματικό, σχεδόν σωματικό. Σε γενικές γραμμές, τα έντονα χρώματα εκφράζουν τους ενθουσιώδεις, δυναμικούς χαρακτήρες, ενώ τα πιο απαλά τις πιο ευαίσθητες προσωπικότητες. Αν τα παιδιά έχουν την ελευθερία να διαλέξουν μόνα τους τα χρώματα που θα χρησιμοποιήσουν στη ζωγραφιά τους, τότε οι γονείς θα κατανοήσουν καλύτερα τα συναισθήματα που θέλουν να εκφράσουν τη δεδομένη στιγμή.

  • Το κόκκινο εκφράζει την ενεργητικότητα, τον ενθουσιασμό, το πάθος, αλλά και μια ήπια επιθετικότητα.
  • Το κίτρινο αντικατοπτρίζει την εξωστρέφεια, την ανάγκη για κίνηση και ανοιχτούς ορίζοντες.
  • Το πορτοκαλί δηλώνει την αισιοδοξία, την κοινωνικότητα, την ανάγκη για νέες εμπειρίες.
  • Το μπλε εκφράζει την ηρεμία, τη διαλλακτικότητα ή και την επιφυλακτικότητα.
  • Το πράσινο δείχνει την ανάγκη για γαλήνη και ισορροπία.
  • Το ροζ είναι έκφραση ευαισθησίας και τρυφερότητας.
  • Το μοβ δηλώνει επιθυμία για επιτυχία, αλλά και μια θλίψη ή ανασφάλεια για την επίτευξη των στόχων που έχουν θέσει οι «μεγάλοι».
  • Το καφέ αντικατοπτρίζει τη σύνεση και τον ρεαλισμό, ενδεχομένως και κάποιον βαθμό δυσαρέσκειας.
  • Το γκρι δείχνει φόβο και αγωνία, αλλά και προσπάθεια προσαρμογής σε νέες καταστάσεις.
  • Το μαύρο εκφράζει δυσφορία, φόβο, αγωνία, μελαγχολία.