Αυτό το θέμα φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν φόρο τιμής στους ανδρικούς αστραγάλους και κροτάφους, έναν μικρό ύμνο στα έντονα χέρια κυρίων που βαστούν το χαμηλό ποτήρι του ουίσκι τους, την κιθάρα τους, τον χαρτοφύλακά τους, το στήθος της εκλεκτής τους, το χέρι του εραστή τους, το μαλακό κεφάλι του νεογέννητου παιδιού τους.
Στιλ δεν καμώνεται και δεν κομπάζει, στιλ είναι. Και όσα μάτια, τόσα στιλ. Κάποτε, όμως, απόλυτη και οριστική και διαχρονική αντικειμενικότητα. Κάποιος κάπου περνά και όλα τα κεφάλια γυρίζουν. Αποτυπώνεται η αύρα και εγγράφεται στα συλλογικά κα στα ιδιωτικά ασυνείδητα.
Η ομορφιά δεν έχει καμία σχέση με το στιλ, αλλά τυχαίνει και οι δέκα κύριοι που απάντησαν στην ερώτησή μου να είναι πανέμορφοι. Έχω την τιμή και την τύχη της προσωπικής γνωρμίας με όλους τους.
Δεν έκρινα δευτερόλεπτο τις απαντήσεις τους, μόνο τον τρόπο με τον οποίο επέλεξε έκαστος να μου δώσει την εκδοχή του: κάποιοι άμεσα με μια γραμμή στο messenger, άλλοι με μακροσκελή τηλεφωνήματα, άλλοι με κείμενο δουλεμένο μερακλίδικα, ίσως γραμμένο στο χέρι πριν μου αποσταλεί.
Ιδέστε λοιπόν χάρματα.
Ο Γρηγόρης Σκούρτης, συνθέτης που ζούσε για πολλά χρόνια στην Βόρεια Ευρώπη, λάτρης του Χατζιδάκι, λέει: «Στιλ είναι ό,τι σε εκφράζει χωρίς να σε κάνει να φαίνεσαι γελοίος». Ποτέ μου δεν έχω προσέξει τι φορά ο Γρηγόρης-το ντύσιμό του είναι λιτό. Με αποσπούν πάντοτε τα μάτια του.
Και ο Γιώργος Μιχαηλίδης έχει μάτια που κερδίζουν τις εντυπώσεις, ίσως βλέμμα, ακριβέστερα. Είναι δημοσιογράφος, κυκλοφορεί βόρεια και νότια, χαμογελά πλατιά. Τα άριστα ελληνικά του σιγοντάρουν το παιχνίδι της υψηλής αισθητικής.
Επιλέγω την πιο μακροσκελή απάντηση που μου έδωσε:
«Στυλ ή στιλ. Εγώ προτιμώ το στυλ καθώς προέρχεται από το λατινικό stylus. Την ευρύτερη έννοια του όρου ωστόσο, την πήραμε από τα μεσαιωνικά αγγλικά όπου απαντάται με -y ή -i. Από εκεί εμείς προσαρμόσαμε και το στυλό/στυλό. Στην ουσία, όμως…
Μόλις ακούς την λέξη στυλ, σου έρχεται στον νου μονάχα ένα: το ντύσιμο. Σίγουρα είναι και αυτό, ωστόσο από μικρό παιδί ως στυλ όριζα τον τρόπο ζωής. Στυλ λοιπόν θα έλεγε κανείς είναι το ορατό αποτέλεσμα από τις προσλαμβάνουσες που έχεις από την πρώτη στιγμή που άρχισες να έχεις επίγνωση της αυθυπαρξίας σου. Αφορά στο ντύσιμό σου, τον τρόπο που περπατάς, στο κάπνισμά σου, στις αρέσκειες των γευστικών σου καλύκων, στο πώς συμπεριφέρεσαι στις γυναίκες, στα παιδιά, τους ηλικιωμένους. Στυλ τολμώ να πω υπάρχουν δισεκατομμύρια.
Για να μην απλώσουμε, όμως, τον τραχανά τόσο πολύ, το «στυλ» για χάριν του παρόντος κειμένου θα το περιορίσω και θα το αποδώσω σε όσους έχουν την ευφυΐα να αντιλαμβάνονται πως αυτό που είναι πρέπει να μεταλλάσσεται ανάλογα τις συνθήκες. Εδώ ερχόμαστε λοιπόν -και- στο ντύσιμο: Όπως δεν μπορείς να φορέσεις σμόκιν για να πας για καφέ, έτσι δεν μπορείς να μιλήσεις με τον ίδιο τρόπο στην γειτόνισσα, με αυτόν που θα μίλαγες στην γυναίκα που στοιχειώνει τις φαντασιώσεις σου. Εκτός κι αν τα δύο πρόσωπα ταυτίζονται, οπότε αυτό είναι τροφή για άλλο κείμενο….
Κλείνοντας θα έλεγα λοιπόν πως στυλ είναι αυτό το κάτι που πολλοί νομίζουν πως εξαγοράζεται με χρήματα ενώ είναι το ένα από τα δύο πράγματα στην ζωή που το χρήμα αδυνατεί να εξαγοράσει. Το δεύτερο είναι ο έρως.»
Αιμιλιανέ Σταματάκη, εσύ τι πιστεύεις; «Στιλ είναι να λες τα πάντα, χωρίς να έχεις πει τίποτα», μου απαντά αυθόρμητα ο ταλαντούχος ηθοποιός με την χαρακτηριστική κατατομή και την αβίαστη κληρονομικότητα του γένους των Ροκ Σταρ.
Με τον γεννημένο bon viveur Νεκτάριο Ντάλλα κράτησα αρκετές σημειώσεις με χαρτί και πράσινη πένα. Όπως φοβόμουν τις έχασα, αλλά, ευτυχώς, η μνήμη μου δεν με απατά όταν έχω να κάνω με αφηγήσεις που μου φαίνονται σημαντικές.
«Γοητεία, φινέτσα, αισθητική και δυναμισμός σε ισορροπία. Το ανεπιτήδευτο που έχει κατακτηθεί μέσα από προσπάθεια και γνώση, με άλλα λόγια, η ιταλική έννοια sprezzatura», είχε πει και στο Andro, καιρό πριν την ερώτησή μου. Με τα ίδια υλικά ακριβώς την απάντησε ο περίφημος Mixaholic Gastronaut, μια λεξιπλασία του Κίμωνα Φραγκάκη, άριστα περιγραφική για τον κύριο Ντάλλα.
Μετά την κουβέντα μας, με έπιασα να διψώ για Μοσχάτο Ντ’ Άστι.
Από την άλλη, η απάντηση του ρεμπέτη και μπουζουξή από τους πολύ δυναμικούς και πολύ ξεχωριστούς, του Τάσου Γκόβα, με ξεδίψασε μονομιάς: » Το στιλ είναι κάτι σαν το Iq, ή το έχεις ή όχι». Ο Τάσος κάποτε είχε μουστάκι-δεν έχω δει άντρα να του ταιριάζει περισσότερο. Και πρέπει να τον ακούσετε να κάνει ταξίμια.
Ο φιλόλογος και ξεναγός Μάριος Ορφανός όρισε το στιλ ως εξής: «Να μπορείς να λες και να εκπέμπεις το ποιος είσαι χωρίς λόγια. Και αυτό να γίνεται με άνεση και απλότητα.» Έχει γυρίσει τον μισό και βάλε πλανήτη. Και εκτός από το ότι δεν υπάρχει σχεδόν κανένα γνωστικό πεδίο στο οποίο είναι αδιάβαστος, φροντίζει το σώμα του εκπληρώνοντας το «νους υγιής…» με τον πλέον ζηλευτό τρόπο.
Μην σας φαίνεται πως κομπάζει στην φωτογραφία. Το αμέσως επόμενο δευτερόλεπτο χαμογελά πλατιά και δίνει τρυφερό φιλί στην μουσούδα του αλόγου. Αλλά και να κομπάζει, μεταξύμας, το δικαιούται απολύτως και δεν σηκώνω κουβέντα.
«Το στιλ είναι το όλον!», διατείνεται ο καλός μου, ο Νότης Μαυρουδής, αυτός ο συνθέτης και κιθαριστής και γραφιάς που δεύτερο δεν έχει. Και συνεχίζει:
«Το σύνολο χαρακτήρα, πνευματικότητας, ψυχοσύνθεσης, που αντανακλούν στο σώμα, στις συμπεριφορές, στην ενδυμασία, στο χιούμορ, στις επιλογές, στην ηθική στάση, στις επιλογές μας για το δίκιο ή το άδικο.
Στιλ είναι ο τρόπος ζωής. Είναι ο καθρέφτης μας και ο επικοινωνιακός μας χαρακτήρας. Είναι κάτι που μας ξεχωρίζει από το πλήθος και την εφιαλτική ομοιομορφία της μάζας…
Στιλ είναι όταν η τέχνη γίνεται ξεχωριστό εργαλείο έκφρασης.»
O Πάρης Παπαβασιλείου εμπορεύεται το στιλ κατά κάποιον τόπο. Τα Οπτικά Παπαβασιλείου είναι ταυτόσημα με το ποιοτικό και καλαίσθητο γυαλί ηλίου και φυσικά οράσεως. Ο Πάρης δεν θα μπορούσε να υπάρξει πιο λακωνικός: «Στιλ είναι η βουβή αντανάκλαση της προσωπικότητάς σου», λέει. Στην περίπτωσή του αυτό ταιριάζει ταμάμ.
Ο Θανάσης Λυσανδρόπουλος ενσαρκώνει στα μάτια μου το ελληνικό ρετρό με τον πιο ανεπιτήδευτο τρόπο. Η σπουδή του στην υποκριτική τέχνη τον έχει διαπλάσει, θεωρώ, σε πολλά επίπεδα. Και μου είπε, λοιπόν, το εξής υπέροχο:
«Ξεκίνησα να γράφω ένα πολύ ωραίο κατεβατό που επικεντρωνόταν στο στιλ ντυσίματος, αλλά δυστυχώς δεν θα το διαβάσεις γιατί μόλις έφτασα στο τέλος συνειδητοποίησα ότι δεν γίνεται να μην έχεις στυλ όταν πετάς τα ρούχα σε μια παραλία γυμνιστών,όταν φιλάς τον εραστή σου τη στιγμή του σεξ, όταν κάνεις ντουζ με σβηστά φώτα και αναμμένα κεριά ή ακόμα και όταν σε βουτάνε στην κολυμπήθρα και όλοι περιμένουν να ακούσουν το κλάμα σου.
Στιλ είναι ο τρόπος που μιλάς στο γραφείο, που χαμογελάς στο αγόρι απέναντι, που χαρίζεις ευγένεια στις δημόσιες υπηρεσίες ή στον καφέ που σου σερβίρουν, ο τρόπος που σημειώνεις με το αριστερό σε χαρτί κάτι που δεν θέλεις να ξεχάσεις, ο τρόπος που περπατάς τις ημέρες που θέλεις να σε προσέξουν αλλά και αυτές που θέλεις να περάσεις απαρατήρητος, το γέλιο που μοιράζεσαι με τους φίλους, το κλάμα που συνήθως το κρατάς για τον εαυτό σου, το ταξίδι που επιλέγεις να κάνεις για τον εαυτό σου ή εκείνο που το κρατάς για τα social.»
Chapeau, κύριε Λυσανδρόπουλε.
Για το τέλος, άφησα ένα πλάσμα του φεγγαριού, που γνώρισα μια νύχτα στο Νέο Ηράκλειο. Πάνε χρόνια. Είναι μάγος, είναι μουσικός, είναι πυρετωδώς σέξι. Είναι ο Jessy K.
Για τον κύριο αυτόν, στιλ είναι οτιδήποτε επιλέγει κανείς να είναι αρκετά χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς τους και να μπορεί να το υποστηρίξει στο 100%. Να έχει τον αέρα που χρειάζεται για να το πουλήσει σωστά.
(End of story, ladies and gents)