Τοξική σχέση μπορεί να χαρακτηριστεί μια σχέση που σε κάνει να νιώθεις μόνος, χωρίς υποστήριξη και που ένα από τα δύο μέρη δείχνει σημάδια χειραγώγησης. Οποιαδήποτε σχέση σας κάνει να αισθάνεστε χειρότερα παρά καλύτερα, με την πάροδο του χρόνου, με μαθηματική ακρίβεια, θα γίνει … τοξική!
Τοξικές σχέσεις μπορούν να υπάρξουν σε κάθε φάση της ζωής του ατόμου, από την παιδική/εφηβική ηλικία μέχρι και στα βαθιά γεράματα.
Εν ολίγοις, τοξική σχέση υφίσταται όταν απειλείται με οποιοδήποτε τρόπο η ευημερία σας – συναισθηματικά, ψυχολογικά ακόμη και σωματικά.
Ποια άτομα είναι πιο ευάλωτα;
Άτομα με ψυχικές ασθένειες, όπως διπολική διαταραχή, κατάθλιψη ή ακόμη και καταθλιπτικές τάσεις, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα σε τοξικές σχέσεις, καθώς είναι ήδη ευαίσθητα σε αρνητικά συναισθήματα. Για παράδειγμα, κάποιος με διπολική διαταραχή που βρίσκεται στη μέση ενός μικτού ή καταθλιπτικού επεισοδίου μπορεί να έχει κάπως ασθενέστερη πρόσφυση στη συναισθηματική σταθερότητα από άλλους, και αυτό μπορεί να τον κάνει ευάλωτο μπροστά σε τοξικά άτομα.
Τα σημάδια μια τοξικής σχέσης
· Δίνεις περισσότερα από όσα παίρνεις, κάτι που σε κάνει να νιώθεις υποτιμημένος μέσα στη σχέση και εξαντλημένος.
· Αισθάνεστε ότι δεν σας σέβονται ή ότι οι ανάγκες σας δεν ικανοποιούνται.
· Νιώθετε ότι χάνετε την αυτοεκτίμησή σας με την πάροδο του χρόνου.
· Αισθάνεστε ότι δεν σας υποστηρίζει το άλλο μέρος της σχέσης, ενώ πολλές φορές αισθάνεστε παρεξηγημένοι και υποτιμημένοι.
· Νιώθετε δυσάρεστα συναισθήματα όπως κατάθλιψη, θυμό και κούραση όταν μιλάτε ή είστε με το άλλο άτομο.
· Σας βγάζει το άλλο μέρος της σχέσης σας τον χειρότερο σας εαυτό.
Τοξική vs. Υγιής συμπεριφορά
Τοξική συμπεριφορά
· Ανασφάλεια
· Ζήλια
· Αρνητισμός
· Εγωισμός
· Αγένεια
· Χειριστικότητα
· Ψέματα
· Ανταγωνισμός
Υγιής συμπεριφορά
· Ασφάλεια
· Αγάπη
· Θετικότητα
· Ανιδιοτέλεια
· Ενθάρρυνση
· Αξιοπιστία
· Σεβασμός
Πώς να αντιμετωπίσετε μια τοξική σχέση;
Αν και δεν είναι δυνατό να αποφευχθεί πάντοτε μία τοξική σχέση, ειδικά μεταξύ συναδέλφων ή μεταξύ μελών μιας οικογένειας, μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί με υγιή όρια, αυτο-φροντίδα και ευαισθητοποίηση.
Η ουσιαστική επικοινωνία και τα πιο υγιή όρια είναι συχνά τα κλειδιά για να αντιμετωπιστεί μια τέτοια σχέση. Βασική προϋπόθεση όμως είναι να είστε και οι δύο πρόθυμοι να κάνετε οπισθοχωρήσεις και αλλαγές.
Ακολουθούν κάποια χρηστικά βήματα που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε την δύσκολη αυτή συνθήκη.
· Μιλήστε στο άλλο άτομο και αποφασίστε από κοινού εάν είστε και οι δύο διατεθειμένοι να αλλάξετε και να κάνετε υποχωρήσεις, ώστε να έχετε μια υγιή σχέση.
· Επανεκτιμήστε τη σχέση σας και αναρωτηθείτε: Αυτό το άτομο προκαλεί πραγματική ζημιά στην αυτοεκτίμηση μου και στη γενικότερη ψυχική μου υγεία;
· Περιορίστε το χρόνο που περνάτε με άτομα που σας φέρνουν απογοήτευση ή δυστυχία στη ζωή σας. Εάν αυτό το άτομο είναι κάποιος με τον οποίο πρέπει να αλληλοεπιδράσετε υποχρεωτικά, όπως ένα μέλος της οικογένειας ή συνάδελφος, μπορεί να χρειαστεί απλά να περιορίσετε τις αλληλεπιδράσεις.
· Συνειδητοποιήστε ότι ορισμένοι τοξικοί άνθρωποι απλώς δεν επιθυμούν να αλλάξουν – ειδικά εκείνοι που δεν έχουν αυτογνωσία ή κοινωνικές δεξιότητες.