Μια έκφραση του προσώπου ή ο ήχος μιας φωνής μπορεί να λέει πολλά για τη συναισθηματική κατάσταση ενός ατόμου. Μάλιστα, τα πόσα αποκαλύπτονται για το ίδιο, εξαρτάται από την ένταση με την οποία εκφράζονται τα συναισθήματα αυτά. Είναι όμως, αλήθεια ότι όσο ισχυρότερο είναι ένα συναίσθημα, τόσο πιο κατανοητό είναι;
Μια διεθνής ερευνητική ομάδα αποτελούμενη από επιστήμονες από το Ινστιτούτο Εμπειρικής Αισθητικής του Max Planck του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και το Κέντρο Γλώσσας, Μουσικής και Συναισθήματος (CLaME), ανακάλυψε τώρα μια παράδοξη σχέση μεταξύ της έντασης των συναισθηματικών εκφράσεων και του πώς γίνονται αντιληπτές.
Τα συναισθήματα έχουν όντως δύναμη
Τα συναισθήματα ποικίλλουν στην ένταση τους. Ένα άτομο που δέχεται επίθεση από μια γάτα μπορεί να αισθανθεί φόβο, Αυτός ο φόβος δεν συγκρίνεται όμως, με εκείνον που θα ένιωθε κανείς αν η επίθεση γινόταν από μια τίγρη. Έτσι τα συναισθήματά μας διαφέρουν ως προς τους βαθμούς δύναμης.
Αλλά πώς αυτό επηρεάζει την ικανότητα νοηματοδότησης από το πώς εκφράζεται ένα συναίσθημα; Ερευνητικά δεδομένα αναφορικά με τα συναισθήματα, υποθέτουν ότι οι εκφράσεις συναισθημάτων γίνονται πιο διακριτές καθώς αυξάνεται η ένταση τους. Αλλά υπάρχουν λίγες εμπειρικές ενδείξεις για να υποστηρίξουμε αυτήν την ιδέα, επισημαίνουν οι ερευνητές.
Μια ομάδα ερευνητών διερεύνησε συστηματικά το ρόλο της συναισθηματικής έντασης για πρώτη φορά. Συνέλεξαν ένα πλήθος μη λεκτικών φωνητικών κλήσεων, όπως κραυγές, γέλια, στεναγμούς.
Αυτοί οι ήχοι εξέφραζαν διαφορετικά θετικά και αρνητικά συναισθήματα που κυμαίνονται από ελάχιστη έως μέγιστη συναισθηματική ένταση. Στη συνέχεια εξέτασαν πώς οι ακροατές αντιλαμβάνονται αυτούς τους ήχους διαφορετικά ανάλογα με τη συναισθηματική ένταση που εξέφρασαν.
Ποια είναι τα πιο διφορούμενα συναισθήματα;
Η ομάδα κατέληξε στο εντυπωσιακό συμπέρασμα: Στην αρχή, καθώς η ένταση των συναισθημάτων αυξήθηκε, η ικανότητα των συμμετεχόντων να τα κρίνουν επίσης βελτιώθηκε, επιτυγχάνοντας ένα είδος «γλυκού σημείου» στην αντίληψη των μέτριων έως ισχυρών συναισθημάτων.
Όταν όμως τα συναισθήματα έγιναν ιδιαίτερα έντονα, η αναγνωσιμότητά τους μειώθηκε αρκετά δραστικά.
Η επικεφαλής συγγραφέας Natalie Holz του Max Planck Institute for Empirical Aesthetics εξηγεί: «Βρήκαμε ότι τα μέγιστα έντονα συναισθήματα δεν διαμορφώνουν προσοδοφόρο έδαφος για να συναχθεί νόημα. Στην πραγματικότητα, είναι τα πιο διφορούμενα από όλα».