Αν και δεν υπάρχει θεραπεία για την νόσο του Αλτσχάιμερ, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι είναι πολύ κοντά στην δημιουργία ενός ασφαλούς εμβολίου που μπορεί να επιβραδύνει σημαντικά, ίσως και να αποτρέψει την πάθηση εντελώς.
Πώς λειτουργεί το εμβόλιο κατά του Αλτσχάιμερ
Σύμφωνα με ερευνητές του Axon Neuroscience, η δοκιμή τους δείχνει ότι το εμβόλιο του Αλτσχάιμερ, που ονομάστηκε «AADvac1», μείωσε την γνωστική εξασθένιση κατά σχεδόν το ένα τρίτο. Λειτουργεί ενεργοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα για να σκοτώσει τις πρωτεΐνες tau, τη γνωστή «υπογραφή» της νόσου.
Οι πρωτεΐνες tau συσσωρεύονται στα εγκεφαλικά κύτταρα, οδηγώντας στην πάθηση που λεηλατεί την μνήμη. «Η συσσώρευση και η εξάπλωση τοξικών μορφών tau στον εγκέφαλο είναι ένα παθολογικό σήμα κατατεθέν του Αλτσχάιμερ.
Θεωρείται υπεύθυνο για τον εκτεταμένο θάνατο νευρώνων που τελικά οδηγεί στην άνοια» αναφέρει χαρακτηριστικά, ο συγγραφέας δρ. Petr Novak από το South West News Service.
Οι επωφελείς δράσεις του εμβολίου επισημαίνονται και στο βρετανικό περιοδικό Nature Aging.
Πόσο μειώνει τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένισης
Ο δρ. Petr Novak περιγράφει την απόκριση αντισωμάτων στις πρωτεΐνες tau ως «εντυπωσιακή». Το εμβόλιο του Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα, μείωσε την κλινική και λειτουργική εξασθένιση κατά 27 και 30% αντίστοιχα.
«Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη θεραπεία των ηλικιωμένων», επισημαίνει. «Αυτή η συσσώρευση διαταράσσει την φυσιολογική λειτουργία των νευρώνων και αναγνωρίστηκαν ως ένας από τους πρωταρχικούς λόγους για τη γνωστική εξασθένηση σε άτομα με Αλτσχάιμερ».
Τα επίπεδα στο αίμα μιας πρωτεΐνης γνωστή ως NfL (Neurofilament Light Chain), η οποία απελευθερώνεται από κατεστραμμένα εγκεφαλικά κύτταρα, έπεσαν έως και 62%.
«Οι πιο έντονες επιδράσεις του εμβολίου παρατηρήθηκαν σε μια υποομάδα ασθενών με επιβεβαιωμένο Αλτσχάιμερ», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δρ. Petr Novak.
Οι 109 συμμετέχοντες είχαν υποβληθεί σε μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου για την επιβεβαίωση της νόσου. «Σε αυτήν την υποομάδα, το AADvac1 σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο – ψευδοφάρμακο (placebo) καθυστέρησε σημαντικά την κλινική εξασθένιση κατά 27% και τη λειτουργική εξασθένιση κατά 30%».
Ζωτικής σημασίας στάδιο
Στη δοκιμή φάσης 2 του AADvac1, οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα από 196 εθελοντές άνω των 60 ετών από οκτώ χώρες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Επιλέχθηκαν τυχαία για να λάβουν διαδοχικές δόσεις του εμβολίου ή του ψευδοφαρμάκου κατά τη διάρκεια δύο ετών.
«Αυτό οδήγησε σε υψηλά επίπεδα αντισωμάτων κατά των πρωτεϊνών tau στην ομάδα που έλαβε θεραπεία» επισημαίνει ο δρ. Petr Novak.
«Υπάρχει ισχυρή απόκριση αντισωμάτων μετά το εμβόλιο, εξαιρετικό προφίλ ασφάλειας και άκρως σημαντικό αντίκτυπο στην νευροεκφυλισμό» τονίζει ο ίδιος. Αυτήν την στιγμή σχεδιάζονται μεγαλύτερες δοκιμές για την επανάληψη των αποτελεσμάτων και την περαιτέρω δοκιμή της κλινικής αποτελεσματικότητας.
Τα οφέλη του εμβολίου αναμένονται να περιλαμβάνουν την ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου και ακόμη και την πρόληψή της.