Την ώρα που η χώρα μας κινείται με σταθερά βήματα προς την επιστροφή σε μία κανονικότητα, παράλληλα με τον μαζικό εμβολιασμό κατά του πληθυσμού, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι δεν έχουμε τελειώσει με τον κοροναϊό, ο οποίος είναι ένας απρόβλεπτος εχθρός.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι κάθε χαλάρωση συνοδεύεται από συστάσεις για τήρηση των μέτρων που βρίσκονται ακόμα στιγμή σε ισχύ, και από προειδοποιήσεις ότι ο εφησυχασμός θα φέρει καταστροφικά αποτελέσματα.
Μέχρι στιγμής κι ενώ η χώρα διανύει την τρίτη εβδομάδα της μετα-lockdown εποχής, η άρση των περιορισμών δεν έχει μέχρι στιγμής σοβαρό αρνητικό αντίκτυπο στην επιδημιολογική εικόνα.
Τα κρούσματα κοροναϊού και οι κρίσιμοι δείκτες της πανδημίας εξακολουθούν να παρουσιάζουν πτωτική τάση. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός την Τρίτη, ημέρα που παραδοσιακά αυξάνονται πολύ τα κρούσματα, ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 1886 νέες επιβεβαιωμένες μολύνσεις από τον φονικό ιό.
Ωστόσο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι σε πέντε περιοχές της Ελλάδας παρατηρήθηκε αύξηση του ιικού φορτίου την εβδομάδα 24 έως 30 Μαΐου 2021 σε σχέση με την προηγούμενη, ενώ η διασπορά των μεταλλάξεων καλά κρατεί εντείνοντας τους φόβους για αναζωπύρωση της πανδημίας από το φθινόπωρο.
Πονοκέφαλο, εξάλλου σε κυβέρνηση και ειδικούς προκαλεί η ανακοπή του ρυθμού των εμβολιασμών, που σε μεγάλο ποσοστό οφείλεται και στην «τρομοκρατία κατά των εμβολίων» όπως επισημαίνεται.
Πώς μπορεί να γλιτώσουμε ένα τέταρτο κύμα
«Η κουβέντα στην Ελλάδα επικεντρώνεται ολοένα και περισσότερο σε τρομοκρατία κατά των εμβολίων. Πάρα πολύ κουβέντα γίνεται για τις λίγες παρενέργειες», επεσήμανε ο γιατρός – ερευνητής στις ΗΠΑ, Γιώργος Παυλάκης και χαρακτήρισε την άγνοια κακό σύμβουλο γιατί προκαλεί διάχυτο φόβο.
Χαρακτήρισε νομοτελειακό ένα τέταρτο κύμα της πανδημίας το φθινόπωρο ή το χειμώνα, επισημαίνοντας ότι «μπορεί να το γλιτώσουμε ως ένα βαθμό με φοβερή ένταση των εμβολιασμών και οργάνωση και μέσα στο καλοκαίρι με τεστ, ιχνηλάτηση και καραντίνα».
Δεν θα πρέπει πρόσθεσε να επιτραπεί σε οποιαδήποτε περιοχή μια έκρηξη κρουσμάτων να μείνει ανεξέλεγκτη.
«Να μην πάει κανείς διακοπές χωρίς να έχει κάνει έστω μία δόση εμβολίου»
Στο ίδιο πλαίσιο χαρακτήρισε «ψευδοπρόβλημα» τη συζήτηση για το πότε θα «πετάξουμε» τις μάσκες και θα επιτευχθεί ανοσία της αγέλης.
Όπως τόνισε, όλοι οι εσωτερικοί χώροι είναι επικίνδυνοι, ιδίως τα εστιατόρια όπου θα πρέπει να βελτιωθεί φοβερά ο εξαερισμός και οι μάσκες είναι αναγκαίο εργαλείο.
Για την ανοσία της αγέλης, εκτίμησε, μιλώντας στον Σκάι, ότι για να επιτευχθεί θα πρέπει οι εμβολιασμοί να ξεπεράσουν το 80% στο γενικό πληθυσμό.
Πρόσθεσε ότι ακόμη και αν γίνονται 3 εκατ. εμβολιασμοί το μήνα παρά την επιβράδυνση που παρατηρείται το καλοκαίρι, φτάνουμε στο Σεπτέμβριο.
Ο ίδιος, κάλεσε τους πολίτες να μην φύγουν διακοπές πριν κάνουν έστω την πρώτη δόση του εμβολίου και εκτίμησε ότι «δεν χάθηκε και ο κόσμος» αν η δεύτερη δόση γίνει με άλλο σκεύασμα.
Προβληματισμός για την πορεία των εμβολιασμών
Τους ειδικούς ανησυχεί η επιβράδυνση των εμβολιασμών που οφείλεται και στην συζήτηση σχετικά με τις παρενέργειες των εμβολίων.
Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία από τους εμβολιασμούς στην Περιφέρεια Αττικής, όπου το 40% μόνο του συνόλου του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί στον Κεντρικό Τομέα της Πρωτεύουσας, με περίπου 30% να αφορά σε ολοκληρωμένο εμβολιασμό, ενώ στην περιοχή του Πειραιά μόνο το 23% έχει λάβει έστω μια δόση. Καλύτερη δείχνει η εικόνα στο Βόρειο Τομέα με το 61% και πλέον του πληθυσμού να έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου.
«Υπάρχει ένα πισωγύρισμα σε όλα τα εμβόλια. Μετά το 50% θέλω να δω την προθυμία να εμβολιαστούμε και άρχισε να πέφτει το ποσοστό. Έχουν εμβολιαστεί οι πρόθυμοι, κι έρχεται η σειρά αυτών που το σκέφτονται. Σε λίγο θα πιάσουμε αυτούς που δεν θέλουν. Η εικόνα που παρατηρούμε είναι ότι στο AstraZeneca έχουμε καθυστερήσεις. Όσοι έχουν κάνει την πρώτη δόση και δεν είχαν παρενέργειες δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα με τη δεύτερη», διαβεβαίωσε ο Νίκος Τζανάκης Καθ. Πνευμονολογίας, αντιπρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, μιλώντας στο MEGA.
Ανησυχία για την ινδική μετάλλαξη
Την ίδια ώρα, συναγερμός έχει σημάνει για την ινδική μετάλλαξη, η οποία εξαπλώνεται ραγδαία και δείχνει να αντιστέκεται στα εμβόλια και έχει «πυροδοτήσει» συζητήσεις για ένα νέο κύμα κοροναϊού στη Βρετανία.
Πιστεύεται ότι είναι από τις πιο μεταδοτικές παραλλαγές που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στο Κεντ, με τα εμβόλια του κοοναϊού να δείχνουν κάποια μειωμένη αποτελεσματικότητα έναντι αυτής, ειδικά μετά από μόνο μία δόση.
«Καλύπτεται σε βαθμό 30% από την πρώτη δόση, και σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη δεύτερη. Η διαφορά δεν είναι μεγάλη σε σχέση με το βρετανικό στέλεχος που η προστασία θα ήταν της τάξης του 60%. Έχουν δηλαδή μισή προστασία σε ό,τι αφορά την πρώτη δόση. Δεν είναι περίεργο αυτό που βλέπουμε στο Ην. Βασίλειο. Η δεύτερη δόση παρέχει προστασία της τάξης του 60-70%» ανέφερε αρχικά ο Αν. Καθηγητής Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ – Μέλος Επιτροπής, Δημήτρης Παρασκευής, μιλώντας στο MEGA για την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια σε αυτό το μεταλλαγμένο στέλεχος.
«Τα mRNA παρέχουν μεγαλύτερη προστασία της τάξεως του 80% και σε αυτά τα στελέχη. Παρόλα αυτά αυτός ο βαθμός προστασίας είναι πολύ υψηλός. Σημασία έχει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για σοβαρή νόσο και κίνδυνος νοσηλείας. Ακόμα κι αυτό το στέλεχος δεν σημαίνει ότι δεν έχουν προστασία. Ίσως είναι σε μικρότερο βαθμό. Όμως η προστασία είναι σημαντική σε ότι αφορά την ανάπτυξη νόσου» πρόσθεσε.
«Το πιο πιθανό είναι ότι θα επικαιροποιηθούν τα εμβόλια και θα είναι πιο αποτελεσματικά και έναντι σε αυτά τα στελέχη» τόνισε κλείνοντας.
Ποιες περιοχές είναι κοντά σε τοπικό lockdown
Σε κάθε περίπτωση πάντως, παρά την θετική επιδημιολογική εικόνα της Ελλάδας, υπάρχουν και κάποιες περιοχές του «τρομάζουν».
Κοντά σε νέο τοπικό lockdown, έστω με ηπιότερα μέτρα, βρίσκονται τέσσερις περιοχές της χώρας, στις οποίες ο αριθμός των κρουσμάτων έχει αρχίσει να παίρνει ανοδική πορεία, εξαιτίας της υπερβολικής χαλάρωσης στην τήρηση των μέτρων προστασίας από τον κοροναϊό το τελευταίο διάστημα.
Οι περιοχές που ανησυχούν τους ειδικούς είναι η Σύρος, η Τροιζηνία, τα Χανιά και η Λέσβος.
Προς το παρόν η κατάσταση βρίσκεται υπό την παρακολούθηση του ΕΟΔΥ που πραγματοποιεί καθημερινά rapid test. Σε περίπτωση, ωστόσο, ραγδαίας άυξησης των κρουσμάτων αναμένεται να ληφθούν τα εξής μέτρα:
- Απαγόρευση κυκλοφορίας από τα μεσάνυχτα μέχρι και τις 06.00 το πρωί.
- Η λειτουργία όλων των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος θα περιορίζεται αποκλειστικά σε ανοιχτό, υπαίθριο χώρο, με φιλοξενία μόνο καθήμενων πελατών και απαγόρευση μουσικής όλο το 24ωρο. Η επιχείρηση θα πρέπει να απολυμαίνει τους καταλόγους όταν αλλάζουν οι πελάτες, να υπάρχει απολυμαντικό σε κάθε τραπέζι, και να χρησιμοποιείται υποχρεωτικά μάσκα από προσωπικό και πελάτες.
- Αναστολή κάθε είδους εκδήλωσης όπως live πάρτυ, εμποροπανηγύρεις, λιτανείες, λαϊκές αγορές, συναυλίες, απαγόρευση κάθε είδους συνάθροισης πολιτών άνω των 9 ατόμων για οποιονδήποτε λόγο σε δημόσιο και ιδιωτικό χώρο.
- Στην εστίαση ως 4 άτομα στο κάθε τραπέζι εκτός αν πρόκειται για οικογένεια (εκεί θα επιτρέπονται 6 άτομα).
- Αναστολή των οικοδομικών εργασιών.
- Αναστολή των θρησκευτικών τελετών με εξαίρεση τις κηδείες ως 9 άτομα και τέλεση λειτουργιών μόνο από τους λειτουργούς.
Ανησυχητική η αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα
Υπενθυμίζεται ότι σε πέντε περιοχές της Ελλάδας παρατηρήθηκε αύξηση του ιικού φορτίου την εβδομάδα 24 έως 30 Μαΐου 2021 σε σχέση με την προηγούμενη.
Καθαρή αύξηση στο μέσο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων παρατηρήθηκε στην Πάτρα (+50%) και στα Χανιά (+78%), ενώ οριακή ήταν η αύξηση στο Ρέθυμνο (+12%) και στα Ιωάννινα (+22%).
Στην Αλεξανδρούπολη η αύξηση ήταν πολύ μικρή (5%), στα όρια της εργαστηριακής αβεβαιότητας, οπότε το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ θεωρεί ότι το ιικό φορτίο παρέμεινε σταθερό και δεν παρουσίασε σημαντική μεταβολή.