Αν και ο κοροναϊός πιστεύεται ότι μεταδίδεται κυρίως με τα σταγονίδια του βήχα ή της αναπνοής, όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι τα αερολύματα, αόρατα σταγονίδια που παραμένουν στον αέρα πάνω από δέκα ώρες, συνεχίζουν να τροφοδοτούν σιωπηλά την πανδημία.
«Οι διαθέσιμες ενδείξεις υποδεικνύουν ότι ο SARS-CoV-2 διαδίδεται σιωπηλά από αερολύματα τα οποία εκπνέουν μολυσμένα άτομα χωρίς συμπτώματα», προειδοποιεί ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύεται στο Nature.
«Λόγω του μικρού μεγέθους τους, τα αερολύματα μπορεί να οδηγούν σε Covid-19 μεγαλύτερης βαρύτητας, καθώς μπορούν να εισχωρούν πιο βαθιά στους πνεύμονες» γράφει η αμερικανο-κινεζική συντακτική ομάδα.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι οι μάσκες προστασίας πρέπει να εφαρμόζουν στο πρόσωπο όσο γίνεται καλύτερα, χωρίς να αφήνουν κανένα κενό, ακόμα κι όταν τηρούμε την συνιστώμενη απόσταση των δύο μέτρων από τους γύρω μας.
Το άρθρο επισημαίνει εξάλλου ότι τα αμερικανικά πειράματα στα οποία βασίζεται η οδηγία για τήρηση κοινωνικής απόστασης δύο μέτρων χρονολογούνται στην πραγματικότητα τη δεκαετία του 1930, όταν δεν υπήρχε η τεχνολογία ανίχνευσης αερολυμάτων.
Η δημοσίευση στο Nature επικαλείται μεταξύ άλλων πρόσφατη κινεζική μελέτη που ανίχνευσε μολυσματικά αερολύματα σε αποστάσεις άνω των δύο μέτρων. Άλλη μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς της Covid-19, συμπωματικοί ή όχι, εκπέμπουν το λιγότερο 1.000 μολυσματικά σωματίδια αερολυμάτων ανά λεπτό ομιλίας, τα οποία σύμφωνα με διαφορετικό πείραμα παραμένουν αιωρούμενα για πάνω από 12 ώρες.
Ως αερολύματα ορίζονται τα σταγονίδια διαμέτρου κάτω των 5 μικρομέτρων (χιλιοστών του χιλιοστού), ωστόσο τα μικρότερα από αυτά, με διάμετρο κάτω του ενός μικρομέτρου, είναι και τα πιο επικίνδυνα. Παλαιότερη μελέτη είχε δείξει ότι η γρίπη μεταδίδεται πιο εύκολα από αερολύματα κάτω του ενός μικρομέτρου, τα οποία διεισδύουν σε πιο βαθιές περιοχές των πνευμόνων όπου το ανοσοποιητικό σύστημα δεν μπορεί άμεσα να δράσει.
Η μελέτη διαβεβαιώνει ότι όλα τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται σε μάσκες προστασίας είναι εξίσου αποτελεσματικά στο φιλτράρισμα των αερολυμάτων.
Η εφαρμογή, όμως, έχει σημασία. Μια χειρουργική μάσκα δεμένη χαλαρά αφήνει μεγάλα κενά στα πλάγια και επιτρέπει στα αερολύματα να εισέρθουν ή να εξέρθουν.
Πιστοποιημένα πιο αποτελεσματικές είναι οι μάσκες της ευρωπαϊκής προδιαγραφής FFP2 ή της αντίστοιχης αμερικανικής N95.
Μια άλλη, φθηνότερη λύση είναι η χρήση δύο μασκών ταυτόχρονα, φορεμένες έτσι ώστε να μην αφήνουν καθόλου κενά.
Και, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι μάσκες πρέπει να χρησιμοποιούνται και στους εξωτερικούς χώρους, ακόμα κι αν οι γύρω μας απέχουν πάνω από δύο μέτρα.
