Ο κοροναϊός ήρθε στη ζωή μας και δεν λέει να μας εγκαταλείψει. Οι επιπτώσεις του θα μπορούσαν να συγκριθούν με τις συνέπειες ενός πολέμου. Για την ακρίβεια, πρόκειται πράγματι για τη μεγαλύτερη κατ’ αναλογία μείωση του προσδόκιμου ζωής κατά τη γέννηση στις ΗΠΑ από την εποχή του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Τα κυβερνητικά στοιχεία, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, δεν χωρούν αμφιβολία. Καταγράφουν μείωση κατά ένα ένα ολόκληρο έτος του προσδόκιμου ζωής στην μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως.
Αυτά, μόνον κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020, εξαιτίας της πανδημίας του κοροναϊού, της αύξησης των θανάτων από άλλες σοβαρές ασθένειες (καρδιοπάθειες, καρκίνο, διαβήτη κ.α., που λόγω των μεγάλων πιέσεων στα συστήματα υγείας μπήκαν σε πολλές περιοχές σε δεύτερη μοίρα) ή από υπερβολική χρήση ναρκωτικών και, φυσικά, λόγω των τραγικών χειρισμών της προεδρίας Τραμπ.
Το αποτέλεσμα είναι το προσδόκιμο ζωής των Αμερικανών να έχει τώρα επιστρέψει, αριθμητικά, πίσω στα δεδομένα του 2006. Κατά μέσο όρο, φτάνει τα 77,8 έτη (από 78,8 που ήταν το 2109). Κατά τα… ειωθότα, οι γυναίκες μπορούν να αναμένουν ότι θα ζήσουν περισσότερο από τους άνδρες: έως τα 80,5 έτη για τις μεν (-0,9 έτος συγκριτικά με το 2019), έναντι 75,1 έτη για τους δε αντίστοιχα (-1,2), σύμφωνα με τα νέα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Στατιστικών Υγείας (NCHS) των ΗΠΑ.
Οι αριθμοί , ωστόσο, που σήμαναν συναγερμό στους ειδικούς έχουν να κάνουν με τις επί τα χείρω εκτιμήσεις για τις κοινότητες των Αφροαμερικανών και των Λατίνων (σημ. ότι στην έκθεση δεν περιλαμβάνονται στοιχεία για άλλες μειονότητες ή φυλετικές ομάδες).
Πανδημία ανισοτήτων
Για τους μεν Αφροαμερικανούς, το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε στα 72 έτη (-2,7 έτη συγκριτικά με το 2019), για τους δε Λατίνους στα 79,9 (-1,9 έτη). Τα μεγέθη εξέπληξαν αρνητικά ακόμη και τους ειδικούς.
«Πρόκειται για μεγάλη απόκλιση. Έχουμε να δούμε κάτι ανάλογο από το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, όταν οι μολυσματικές ασθένειες ήταν πολύ πιο συχνές», λέει στην Washington Post η Ελίζαμπεθ Άριας, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που συνέταξε την έκθεση του NCHS. «Μιλάμε για πολύ μεγάλες ανισότητες», τονίζει.
Αυτό που πρακτικά καταγράφει η επιστημονική έκθεση είναι η καθεστηκυία για τις μειονότητες εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ, την οποία επιδείνωσε έτι περαιτέρω η υγειονομική κρίση.
Τα περισσότερα μέλη τους είναι συνήθως χαμηλά αμειβόμενοι, σε θέσεις εργασίας που προϋποθέτουν επαφή με το κοινό και δεν μπορούν να γίνουν με τηλεργασία, με μικρή ή και καθόλου πρόσβαση στο σύστημα υγείας. Στην πλειονότητά τους, δε, κατοικούν σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και σε πολυπληθείς οικογένειες.
Οι συντάκτες της έκθεσης, πάντως, τονίζουν ότι αναμένουν τα συνολικά στοιχεία του έτους για να διαμορφώσουν μία ολοκληρωμένη εικόνα. Στο πρώτο εξάμηνο του 2020, εξηγούν, η πανδημία σάρωσε τα βορειοανατολικά των ΗΠΑ, όπου είναι μεγαλύτεροι οι πληθυσμοί Αφροαμερικανών και Λατίνων. Το δεύτερο κύμα του κοροναϊού, αντίθετα, πλήττει περιοχές όπου κατοικούν κυρίως λευκοί, όπως στα μεσοδυτικά.
Δεν αναμένουν, βέβαια, κάποια συγκλονιστική ανατροπή στα δεδομένα. Σε αυτό που δείχνουν να ευελπιστούν είναι ότι το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση – ένα αξιόπιστο βαρόμετρο της υγείας ενός έθνους – συνήθως ανακάμπτει γρήγορα στις ΗΠΑ.
Τουλάχιστον αυτό συνέβαινε από τα μέσα του 20ού αιώνα έως τώρα. Ωστόσο, οι αυξομειώσεις ήταν μικρές και, ειδικά τα προηγούμενα -προ της πανδημίας- χρόνια, οφείλονταν κυρίως σε αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν «θανάτους απόγνωσης»: από υπερβολική δόση ναρκωτικών, αλκοολισμό και αυτοκτονίες.
