Πολλά ακούμε και διαβάζουμε κατά καιρούς για το ιδανικό βάρος. Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα;
Δείκτης Μάζας Σώματος: Υπολογίζει το ιδανικό βάρος;
Ο Δείκτης Μάζας Σώματος αποτελεί έναν επίσημα αναγνωρισμένο τρόπο υπολογισμού του βάρους και του κατά πόσον αυτό ανήκει στο πλαίσιο του φυσιολογικού ή όχι. Ωστόσο, είναι ένα «εργαλείο» και όχι ένας απόλυτος δείκτης, αφού δεν λαμβάνει υπόψιν το φύλο, την ηλικία ή το ποσοστό μυϊκής μάζας του σώματος. Για παράδειγμα, ένας σωματώδης και μυώδης αθλητής μπορεί να έχει Δ.Μ.Σ. που αντιστοιχεί στην κατηγορία του υπέρβαρου ή ακόμη και του παχύσαρκου, χωρίς αυτό να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Εν ολίγοις, δεν πρέπει να θεωρούμε τον Δ.Μ.Σ. ως απόλυτο δείκτη όσον αφορά τον υπολογισμό του ιδανικού βάρους.
Βάζουμε στόχο το φυσιολογικό και όχι το ιδανικό βάρος
Ο όρος ιδανικό βάρος πρέπει να αντικατασταθεί από τον όρο φυσιολογικό βάρος. Ακόμη και αν θεωρούμε ότι το ιδανικό μας βάρος βρίσκεται πολύ μακριά από τα τωρινά μας κιλά, οι στόχοι αδυνατίσματος που θα βάλουμε δεν πρέπει να είναι άπιαστοι αλλά ρεαλιστικοί. Στην περίπτωση υπέρβαρων ή παχύσαρκων ανθρώπων, ο στόχος είναι ένα βάρος όπου ο Δ.Μ.Σ. θα μας κατατάσσει στο εύρος του φυσιολογικού, ακόμη και αν αυτό απέχει από… τις εικόνες των μοντέλων στο Instagram. Άλλωστε, το βάρος αυτό μας εξασφαλίζει και το καλύτερο δυνατό επίπεδο υγείας, που θα πρέπει να είναι και ο στόχος της οποιασδήποτε προσπάθειάς μας.
Γιατί επιστρέφουμε σε συγκεκριμένο βάρος;
Kατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας μπορεί να ζυγίζουμε, για παράδειγμα, 65 κιλά, αλλά εμείς πιστεύουμε ότι το τέλειο για το σώμα μας είναι τα 60. Καταβάλλουμε προσπάθεια, λοιπόν, να φτάσουμε τα 60, αλλά ακόμη και αν το καταφέρουμε κάνοντας δίαιτα, σταδιακά επιστρέφουμε ξανά στα 65.
Το σύνηθες βάρος μας είναι αυτό προς το οποίο τείνουμε να επιστρέφουμε και το οποίο διατηρούμε χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, σύμφωνα με τους ειδικούς. Αυτό βέβαια δεν αφορά το βάρος που έχουμε όταν τρώμε ανεξέλεγκτα, αλλά το βάρος που έχουμε όταν τρώμε με βάση την πείνα.
Το βάρος αυτό συνήθως αυξομειώνεται κατά 2-3 κιλά ανάλογα με την ηλικία μας, την εποχή του χρόνου, τον βαθμό της φυσικής μας δραστηριότητας και το είδος της διατροφής μας. Σε κάθε περίπτωση, όσο εμπίπτει στο φυσιολογικό εύρος του Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ. από 20-25), τότε το βάρος μας θεωρείται σωστό.
Τι πρέπει να έχουμε κατά νου
*Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι στα 60 μας θα φοράμε το στενό τζιν που λατρεύαμε στα 20 μας, καθώς η σύσταση του σώματός μας αλλάζει ανά δεκαετία. Οι εγκυμοσύνες, η εμμηνόπαυση, το γεγονός ότι μεγαλώνοντας συνήθως σταματάμε τη γυμναστική, καθώς και η μείωση του ρυθμού του μεταβολισμού μας, επηρεάζουν τη σύνθεση και την όψη του σώματός μας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ακολουθούμε μια υγιεινή διατροφή και να γυμναζόμαστε τακτικά. Άλλωστε, η γυμναστική αποτελεί το μέσο, όχι τόσο για να αδυνατίσουμε, αλλά για να διατηρήσουμε σταθερό το βάρος μας, καθώς και για να αυξήσουμε τη μυϊκή μας μάζα και να μειώσουμε τον λιπώδη ιστό.
*Δεν παίζει ρόλο μόνο το βάρος μας, αλλά και η σύσταση του σώματός μας. Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι η «περίσσεια» λίπους στην περιφέρεια των γλουτών (σχήμα αχλαδιού) δεν είναι τόσο επιβαρυντική για την υγεία συγκριτικά με την εναπόθεση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς (σχήμα μήλου). Συγκεκριμένα, όταν η περιφέρεια της μέσης ξεπερνά τα 100 εκ. για τους άνδρες και τα 88 εκ. για τις γυναίκες, αυτό αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εκδήλωση καρδιαγγειακών νοσημάτων, υπέρτασης και σακχαρώδους διαβήτη.
*Οι αυστηρές, στερητικές δίαιτες μπορεί να οδηγούν σε γρήγορη απώλεια βάρους, αλλά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματά τους δεν ικανοποιητικά, καθώς μειώνουν τη μυϊκή μας μάζα και απορρυθμίζουν τον μεταβολισμό μας. Επομένως, για να χάσουμε βάρος υιοθετούμε μια ισορροπήμενη διατροφή σε συνδυασμό με τακτική άσκηση.