Τα αμυγδαλωτά ή μυγδαλάτα αποτελούν παραδοσιακά γλυκά που συναντώνται στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου, με επικρατέστερα αυτά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων, αλλά και σε άλλες γωνιές της χώρας.
Αμυγδαλωτά συνήθιζαν να φτιάχνουν οι νοικοκυρές ως το παραδοσιακό γλυκό του γάμου, καθώς το λευκό τους χρώμα σε συνδυασμό με το αμύγδαλο και τη γλυκιά τους γεύση συμβολίζουν τη νέα αρχή, την αναγέννηση, την καλοτυχία, την ευμάρεια, τη γονιμότητα., την αφθονία, την ευημερία.
Εκτός από νυφιάτικο γλυκό, τα αμυγδαλωτά είναι γλυκίσματα που συνήθιζαν να τα φτιάχνουν σε όλες τις χαρμόσυνες περιστάσεις, όπως σε βαφτίσεις, γεννήσεις, ονομαστικές εορτές και ως δώρο σε μία φιλική επίσκεψη.
Μέτρον άριστον στην ελληνική ζαχαροπλαστική
Η απλότητα που διέπει την παρασκευή αυτού του γλυκού, δεν επιλέγεται ως ευκολία, αλλά αποτελεί φιλοσοφία: έκφραση μέτρου. Και γι ‘αυτό δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το παραδοσιακό επίσης γλυκό κουταλιού αποτελεί ένα καλό επιδόρπιο που αποτελείται από δύο μόνο συστατικά: φρούτα και ζάχαρη.
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα τέτοιου ταπεινού και νόστιμου τύπου ελληνικήε ζαχαροπλαστικής είναι το αμυγδαλωτό.
Αυτά τα συμπαθητικά, μοσχομυρωδάτα γλυκάκια αρασκευάζονται σε όλη την Ελλάδα και η συνταγή ποικίλλει ελαφρώς από τη μια περιοχή στην άλλη. Τα πιο δημοφιλή είναι αυτά που παρασκευάζονται στα νησιά του Σαρωνικού, στις Κυκλάδες και στη Μονεμβασιά. Ωστόσο, οι εκδοχές που προέρχονται από την Κρήτη, τη Λέσβο, τη Λήμνο και τη Χαλκιδική είναι επίσης κορυφαίες. Τα αμυγδαλωτά της Άνδρου θεωρούνται από τα καλύτερα.
Η βασική συνταγή αποτελείται μόνο από δύο συστατικά: αμύγδαλα και ζάχαρη. Από κει και πέρα, υπάρχουν πάρα πολλές συνταγές αμυγδαλωτών, συστατικά των οποίων μπορεί να είναι ασπράδια αβγών, ανθόνερο, σιμιγδάλι, αμυγδαλόψιχα, χυμός και ξύσμα λεμονιού, ζάχαρη κρυσταλλική και γαρύφαλλα.
Ένα αμυγδαλωτό που περιέχει μόνο αμύγδαλο, ζάχαρη άχνη και ανθόνερο είναι ουσιαστικά ένα ελαφρύ επιδόρπιο που δεν ξεπερνά τις 100 θερμίδες και διατηρείται αναλλοίωτο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Συνδυάζεται υπέροχα με ένα ποτήρι παγωμένο νερό, ένα σφηνάκι τσικουδιά ή απλά ένα φλιτζάνι τούρκικο καφέ.
Η ποικιλία που δεν χορταίνεται
Απ’ άκρη σε άκρη της Ελλάδας, ο ταξιδιώτης-ο ντόπιος ή ο ξένος- έχει την ευκαιρία να γευτεί μια απίστευτη ποικιλία από τα πάντα. Αλλιώς η πίτα στην Κρήτη, αλλιώς στην Ήπειρο, ας πούμε. Το ίδιο συμβαίνει και με την περίπτωση των αμυγδαλωτών. Αρωματισμένα με λεμόνι, μαστίχα ή ακόμη και με μια τζούρα πικραμύγδαλου, με κομμάτια αμυγδάλου μη αλεσμένα, ακόμα και ολόκληρα αμύγδαλα, σε όλα τα πιθανά μεγέθη…. Στο Γαλαξίδι, τα φτιάχνουν με μέλι και κανέλα, ενώ στα Κύθηρα προσθέτουν μέλι στο μείγμα και στην Κέρκυρα ετοιμάζουν το περίφημο «μπιάκαττα»: αμυγδαλωτά με ξύσμα μανταρίνι που απογειώνει και δροσερεύει την γεύση τους.
Αυτή η ακολουθία γεύσεων και συνδυασμών μας πηγαίνει πίσω στο χρόνο και συνδέει αρμονικά το παρόν μας με το παρελθόν. Αμύγδαλα και πικρά αμύγδαλα, καρύδια, σύκα, σταφύλια, κυδώνι, σουσάμι, μέλι, γλυκά φρούτα και ξηροί καρποί, αυτές είναι οι πρώτες ύλες της ελληνικής ζαχαροπλαστικής. Πολλά από τα παραδοσιακά γλυκά που παρασκευάζονται σήμερα, όπως αμυγδαλωτά, καρυδάτα, παστέλια, γλυκά ταψιού έχουν τις ρίζες τους στο Βυζάντιο και ακόμα πιο πίσω.
Την επόμενη φορά που θα πάτε μια επίσκεψη και δεν θα ξέρετε πάλι τι γλυκό να διαλέξετε, πάρτε ένα κουτί αρωματικά, παραδοσιακά αμυγδαλωτά: αρέσουν σε μικρούς και μεγάλους. Δοκιμάστε τα αμυγδαλωτά της Οικογένειας Παύλου-θα τα βρείτε με μαρμελάδα, με κακάο, με βανίλια και φυσικά, σκέτα, απλά και παραδοσιακά.