Στις ημέρες μας, πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν τον ύπνο ως πολυτέλεια, με αποτέλεσμα να μην ξεκουράζονται επαρκώς. Ωστόσο, ο ύπνος αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της υγείας μας, ενώ παράλληλα πολλά επιστημονικά δεδομένα υποστηρίζουν την άποψη ότι συμβάλλει και στον έλεγχο του σωματικού μας βάρους. Η έλλειψη ύπνου από την άλλη έχει επανειλημμένα συνδεθεί με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και με αύξηση του βάρους.
Πώς η έλλειψη ύπνου δυσκολεύει το αδυνάτισμα
-Αυξάνει την όρεξή σας για φαγητό
Όταν δεν κοιμάστε αρκετά, ο ο οργανισμός σας αυξάνει την παραγωγή γκρελίνης, της ορμόνης που προκαλεί πείνα, ενώ παράλληλα μειώνει την παραγωγή λεπτίνης, της ορμόνης που ευθύνεται για το αίσθημα κορεσμού, κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της όρεξής σας για φαγητό. Παράλληλα, η έλλειψη ύπνου οδηγεί σε αύξηση της κορτιζόλης, ορμόνης του στρες, η οποία επίσης αυξάνει την όρεξη.
-Σας “σπρώχνει” σε ανθυγιεινές επιλογές φαγητού
Ο ανεπαρκής ύπνος επηρεάζει και τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλός σας, καθιστώντας δυσκολότερη την επιλογή υγιεινών τροφών και σπρώχνοντάς σας σε παχυντικές, ανθυγιεινές τροφές. Αυτό φαίνεται να συμβαίνει επειδή όταν δεν έχετε κοιμηθεί αρκετά τα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου ενεργοποιούνται περισσότερο από το φαγητό. Συγκεκριμένα, υπάρχουν επιστημονικές ενδείξεις ότι ο ανεπαρκής ύπνος δημιουργεί επιθυμία για τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες και λιπαρά.
-Οδηγεί σε αυξημένη πρόσληψη θερμίδων
Όπως καταλαβαίνετε, η αυξημένη όρεξη για φαγητό και μάλιστα για τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες, οδηγεί αυτόματα σε αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και κατ’ επέκταση σε αύξηση του βάρους σας. Επιπλέον, όταν κοιμάστε λίγες ώρες, περνάτε περισσότερες ώρες ξύπνιοι και άρα έχετε περισσότερο χρόνο για… τσιμπολόγημα. Σκεφτείτε ότι όταν αντί να κοιμάστε τη νύχτα, βλέπετε τηλεόραση, είναι πιο πιθανό να τσιμοπολογήσετε ανθυγιεινές τροφές.
-“Ρίχνει” τον μεταβολισμό σας
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να μειώσει τον μεταβολικό ρυθμό ηρεμίας, δηλαδή τον αριθμό των θερμίδων που χρειάζεται ο οργανισμός σας σε συνθήκες πλήρους ηρεμίας. Όταν ακολουθείτε μια δίαιτα για να χάσετε βάρος και παράλληλα δεν κοιμάστε επαρκώς, έχετε μεγαλύτερη απώλεια μυϊκής μάζας παρά λίπους, συγκριτικά με όσους είναι σε δίαιτα αλλά κοιμούνται επαρκώς. Ως γνωστόν, η μυϊκή μάζα καίει περισσότερες θερμίδες από το λίπος και άρα όταν μειώνεται, πέφτει ο μεταβολισμός σας.
Τι μπορείτε να κάνετε
*Αποφύγετε τις οθόνες (π.χ. κινητό, υπολογιστή, τηλεόραση) τουλάχιστον 1 ώρα προτού κοιμηθείτε.
*Μη σκέφτεστε αγχωτικές καταστάσεις ή προβλήματα λίγο προτού κοιμηθείτε. Κάντε ένα ζεστό μπάνιο ή διαβάστε ένα βιβλίο για να χαλαρώσετε.
*Ακολουθήστε ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ύπνου. Προσπαθήστε να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε το πρωί την ίδια ώρα κάθε μέρα.
*Αποφύγετε την κατανάλωση μεγάλων γευμάτων ή καφεΐνης προτού ξαπλώσετε.
*Χαμηλώστε τον φωτισμό και χαλαρώστε. Το σκοτάδι βοηθά τον οργανισμό να παράγει μελατονίνη, τη λεγόμενη «ορμόνη του ύπνου».