Ο μεταβολισμός είναι ο ρυθμός με τον οποίο το σώμα σας καίει θερμίδες και μετατρέπει αυτό που τρώτε σε ενέργεια που χρησιμοποιείται για τη διατήρηση σωματικών λειτουργιών. Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός (BMR) είναι ο αριθμός των θερμίδων που απαιτούνται για να τροφοδοτήσουν τις σωματικές λειτουργίες σε ηρεμία σε περίοδο 24 ωρών. Όταν πολλαπλασιάζετε τον BMR με τον παράγοντα δραστηριότητάς σας (το πόσο γυμνάζεστε και κινείστε), έχετε μια ακριβέστερη εικόνα των θερμίδων που μεταβολίζετε (ή αλλιώς, καίτε) σε καθημερινή βάση. Μπορεί να φαίνεται μια αρκετά απλή λειτουργία, στην πραγματικότητα όμως δεν είναι και τόσο.
Ενώ ο μεταβολισμός πρόκειται για μια φυσική διαδικασία, επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις επιλογές σας. Επομένως, ουσιαστικά εσείς οι ίδιοι κρατάτε το κλειδί για έναν σταθερό μεταβολισμό. Σίγουρα, ο μεταβολισμός σας επιβραδύνεται καθώς μεγαλώνετε ωστόσο υπάρχουν μερικές συνήθειες που μπορούν να τον μειώσουν ακόμη περισσότερο.
Τα λάθη που “μπλοκάρουν” τον μεταβολισμό
-Πιέζετε υπερβολικά τον εαυτό σας στις προπονήσεις
Η περισσότερη γυμναστική δεν ισοδυναμεί απαραίτητα με υψηλότερο μεταβολισμό. Όταν πιέζετε τον οργανισμό σας περισσότερο από όσο αντέχει, τον βάζετε σε μία κατάσταση στρες, κάτι το οποίο μπορεί να απορρυθμίσει τις ορμόνες σας και τον μεταβολισμό σας. Ο μεταβολισμός σας δε θα μπορεί να λειτουργήσει σωστά αν δεν δώσετε στον οργανισμό σας χρόνο να ξεκουραστεί. Επομένως, καλό είναι να εναλλάσετε τις έντονες προπονήσεις με πιο ήπιες, όπως η γιόγκα.
-Έχετε καθιστική ζωή
Όταν κάθεστε για μεγάλο χρονικό διάστημα, το σώμα σας μπαίνει σε λειτουργία εξοικονόμησης ενέργειας, πράγμα που σημαίνει ότι ο μεταβολισμός σας μπορεί να μειωθεί σημαντικά. Σύμφωνα με το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, η καθιστική στάση για μεγάλες περιόδους επιβραδύνει τον μεταβολισμό, γεγονός που επηρεάζει την ικανότητα του σώματος να ρυθμίζει το σάκχαρο του αίματος, την αρτηριακή πίεση και να καταστρέφει το σωματικό λίπος. Φροντίστε λοιπόν να σηκώνεστε από την καρέκλα σας κάθε μία ώρα περίπου και να κάνετε σύντομες ασκήσεις stretching.
-Δεν κάνετε ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης
Οι ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης παίζουν σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό επειδή συνδέονται άμεσα με τη μυϊκή μάζα. Και ως γνωστόν, όσο μεγαλύτερη μυϊκή μάζα έχετε, τόσο υψηλότερος είναι ο ρυθμός του μεταβολισμού σας.
-Δεν τρώτε πρωινό
Επειδή ο μεταβολισμός σας επιβραδύνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, η κατανάλωση φαγητού μπορεί να τον πυροδοτήσει και έτσι να σας βοηθήσει να κάψετε περισσότερες θερμίδες καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Σύμφωνα με το ιατρικό κέντρο του πανεπιστημίου Rush, όταν τρώτε πρωινό, “ειδοποιείτε” το σώμα σας ότι υπάρχουν αρκετές θερμίδες για την ημέρα, ενώ όταν παραλείπετε το πρωινό, το μήνυμα που παίρνει το σώμα σας είναι ότι χρειάζεται να συντηρήσει -και όχι να κάψει- τις θερμίδες που του δίνετε στη συνέχεια. Φροντίστε το πρωινό σας να είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες (π.χ. βραστά αυγά ή ομελέτα με μανιτάρια) και φυτικές ίνες (π.χ. βρώμη με ξηρούς καρπούς), καθώς και να αποφεύγετε τη ζάχαρη που κρύβεται σε πολλά δημητριακά του εμπορίου.
-Κοιμάστε λίγες ώρες
Η έλλειψη ύπνου σας «σπρώχνει» σε ανθυγιεινά τρόφιμα και γλυκά και παράλληλα επιδρά αρνητικά και στον μεταβολικό σας ρυθμό, με αποτέλεσμα να αποθηκεύονται περισσότερες θερμίδες στο σώμα σας. Φροντίστε, λοιπόν, να κοιμάστε κάθε βράδυ τουλάχιστον 7 ώρες, ώστε να έχετε την ενέργεια που χρειάζεστε.
-Δεν τρώτε αρκετή πρωτεΐνη
Μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη ενισχύει την απώλεια λίπους, αυξάνοντας τη θερμογένεση και επιφέροντας το αίσθημα κορεσμού. Ως θερμογένεση αναφέρεται η δαπάνη ενέργειας που απαιτείται για την πέψη των θρεπτικών συστατικών. Κατά τη διαδικασία της πέψης, η πρωτεΐνη αυξάνει τις ενεργειακές δαπάνες περισσότερο από τα λίπη και τους υδατάνθρακες. Παράλληλα, η πρωτεΐνη θα σας βοηθήσει να «χτίσετε» και να διατηρήσετε τους μυς σας.