Η πανδημία του νέου κορωνοϊού έχει αλλάξει άρδην τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε και οι αλλαγές αυτές έχουν ήδη επίδραση στο περιβάλλον με πολλούς τρόπους, σύμφωνα με σύγκριση δεδομένων που συλλέχθηκαν πριν από την πανδημία και κατά τη διάρκειά της από δορυφόρους και άλλα «εργαλεία» της NASA, της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας (USGS) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).

Ταχείες περιβαλλοντικές αλλαγές μέσα στην πανδημία

Tα πρώιμα αποτελέσματα ερευνητών από διαφορετικά κέντρα παρουσιάστηκαν στις 7 Δεκεμβρίου κατά τη διάρκεια διαδικτυακής συνέντευξης Τύπου που έλαβε χώρα στο πλαίσιο συνεδρίου της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ενωσης. Οπως ανακάλυψαν οι επιστήμονες, το περιβάλλον εμφανίζει ταχείες αλλαγές και ο χρόνος που συντελούνται αυτές οι αλλαγές μαρτυρεί ότι η πανδημία πιθανώς αποτελεί μια από τις αιτίες.

Για παράδειγμα ο ρυθμός αποψίλωσης των δασών μειώνεται σε κάποιες περιοχές, η ατμοσφαιρική ρύπανση εμφανίζει επίσης μείωση, η ποιότητα του νερού βελτιώνεται και το χιόνι έχει μεγαλύτερη ανακλαστικότητα από όταν ξεκίνησε η πανδημία. «Ωστόσο θα χρειαστούμε περισσότερη έρευνα προκειμένου να αποδώσουμε σαφώς τις περιβαλλοντικές αυτές αλλαγές στην COVID-19» ανέφερε ο Τίμοθι Νιούμαν, συντονιστής του Εθνικού Προγράμματος Απεικόνισης της Ξηράς της USGS.

Το πρόγραμμα που τρέχει ο δρ Νιούμαν και η ομάδα του καταγράφει τις εβδομαδιαίες αλλαγές που παρατηρούνται στη Γη με χρήση δορυφορικών εικόνων από τους κοινούς δορυφόρους Landsat της ΝΑSA και της USGS καθώς και τους δορυφόρους Sentinel-2 της ESA.

Επιβράδυνση της αποψίλωσης των δασών και μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Με βάση αυτές τις καταγραφές, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι σε τμήματα του τροπικού δάσους του Αμαζονίου όπως στην Κολομβία και στο Περού, η αποψίλωση των δασών φαίνεται να έχει επιβραδυνθεί από την αρχή της πανδημίας.

Οι δορυφορικές εικόνες έχουν επίσης αποκαλύψει μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης στην εποχή της COVID-19 σε περιοχές όπως η Ινδία όπου αρκετές βιομηχανικές δραστηριότητες έχουν επιβραδυνθεί ή έχουν μπει «στον πάγο» εξαιτίας των λοκντάουν. Το ίδιο δείχνουν και οι μετρήσεις των επιπέδων των ατμοσφαιρικών ρύπων. Είναι χαρακτηριστική μελέτη που έδειξε ότι τα επίπεδα των επικίνδυνων μικροσωματιδίων ΡΜ10 της ατμόσφαιρας μειώθηκαν στην Ινδία κατά περίπου ένα τρίτο σε σύγκριση με την προπανδημική περίοδο.

Πιο λευκό χιόνι

Παράλληλα, επιστήμονες του Ερευνητικού Κέντρου για τη Γη στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στη Σάντα Μπάρμπαρα μελετούν το χιόνι στη λεκάνη απορροής του Ποταμού Ινδού – ένα δίκτυο οροσειρών και ποταμών κοντά στην Ινδία, την Κίνα και το Πακιστάν που παρέχει νερό σε περισσότερους από 300 εκατομμύρια ανθρώπους. Οπως έχουν δει, κατά τη διάρκεια της πανδημίας έχει αυξηθεί η λευκάγεια – ή αλλιώς η ανακλαστικότητα της επιφάνειας του χιονιού – στη συγκεκριμένη περιοχή, πιθανότατα χάρη στο ότι η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης οδηγεί και σε λιγότερη συσσώρευση σκόνης και στάχτης στο χιόνι. Οσο πιο λευκό είναι το χιόνι τόσο περισσότερη ενέργεια του φωτός ανακλά με αποτέλεσμα να λιώνει με πιο αργό ρυθμό.

Για την ακρίβεια η αύξηση της λευκαύγειας που κατέγραψαν οι ερευνητές, είναι η υψηλότερη εδώ και 20 χρόνια στην περιοχή που μελετήθηκε καθώς οι ρύποι που συσσωρεύονται στο χιόνι μειώθηκαν κατά 36 μέρη ανά εκατομμύριο σε σχέση με τον προπανδημικό μέσο όρο – αυτή η αλλαγή μπορεί να καθυστερήσει το λιώσιμο τόσου όγκου χιονιού που είναι ικανό να καλύψει 0,73 – 0,93 κυβικά χιλιόμετρα.

Παρότι οι αλλαγές στην ανακλαστικότητα της επιφάνειας του χιονιού δεν τροποποιούν τη συνολική ποσότητα χιονιού που λιώνει, αλλάζουν το πότε λιώνει το χιόνι, πιθανώς επιδρώντας σημαντικά στην παροχή νερού στην περιοχή της λεκάνης του Ινδού.

Καθαρότερο νερό

Μια άλλη ερευνητική ομάδα από το Κέντρο Goddard της ΝΑSA μελέτησε την πιθανή επίδραση των λοκντάουν εξαιτίας της πανδημίας στην ποιότητα του νερού. Ανακάλυψε ότι σε περιοχές όπως το Δυτικό Μανχάταν στη Νέα Υόρκη το νερό κατά τη διάρκεια του προηγούμενου πανδημικού κύματος έγινε πιο διαυγές καθώς λιγότερα άτομα μετακινούνταν στην περιοχή εξαιτίας των απαγορεύσεων μετακίνησης. Οπως συγκεκριμένα αποκάλυψαν δορυφορικές εικόνες, υπήρξε μείωση κατά περισσότερο από 40% στη θολότητα του νερού σε ένα τμήμα του Ποταμού Χάντσον στη Νέα Υόρκη.

Πάντως αυτές οι καλές περιβαλλοντικές επιδράσεις της πανδημίας (να, υπάρχει τελικώς και κάτι καλό που βγαίνει από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση) δεν αναμένεται να διαρκέσουν για πολύ, εκτιμούν όλοι οι ερευνητές. Αν η ανθρωπότητα επιστρέψει στις προ-πανδημικές καταστροφικές για το περιβάλλον συνήθειές της, οι όποιες βελτιώσεις θα αναστραφούν.