Πολλοί είναι εκείνοι που συγχέουν την ιγμορίτιδα µε το κοινό κρυολόγηµα επειδή τα συµπτώµατά τους μοιάζουν, πράγμα που όμως δεν ισχύει αφού η ιγµορίτιδα είναι νόσος που συνήθως παρουσιάζεται μετά από ένα κρυολόγηµα.
Η ιγμορίτιδα είναι η μικροβιακή λοίμωξη των ιγμορείων, που ανήκουν στους παραρρίνιους κόλπους και βρίσκονται πίσω από τα μάγουλα και η χρησιμότητά τους είναι ότι βοηθούν στην αναπνοή από τη μύτη και στη ροή της βλέννας μέσα στη μύτη και στον φάρυγγα.
Αν οι ενοχλήσεις από την ιγμορίτιδα διαρκέσουν μέχρι τέσσερις εβδομάδες πρόκειται για την οξεία μορφή της, ενώ εάν αυτές επιµείνουν για πάνω από τρεις μήνες, τότε η νόσος έχει εξελιχθεί σε χρόνια.
To πιο σημαντικό είναι να αξιολογηθεί ο ασθενής έγκαιρα από τον ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο και να γίνει ένας ολοκληρωμένος ενδοσκοπικός έλεγχος και στη συνέχεια να ακολουθήσει συντηρητική αγωγή (με αντιβίωση, αποσυμφορητικά, πλύσεις κ.λπ.) ή – αν αυτό κριθεί αναγκαίο – να χειρουργηθεί.
Πώς θα την υποψιαστούμε
Αν εξαιτίας μιας αλλεργικής ρινίτιδας ή μετά από μία ιογενή λοίμωξη που μας προκάλεσε ρινική καταρροή και μπούκωμα, νιώθουμε έντονο πονοκέφαλο, βάρος στο πρόσωπο που επιτείνεται όταν σκύβουμε, και πόνο που αντανακλά στην άνω γνάθο και στα δόντια και πολλές φορές είναι τόσο ανυπόφορος που δεν μπορούμε ούτε καν να ακουμπήσουμε την περιοχή γύρω από τη μύτη, ενώ κάποιες φορές συνυπάρχει και πυρετός, τότε πιθανότατα πάσχουμε από οξεία ιγμορίτιδα.
Η ιγμορίτιδα μπορεί επίσης να προκαλεί μειωμένη όσφρηση και γεύση, πόνο στο αφτί, βήχα (κυρίως τη νύχτα), πονόλαιμο, δυσοσμία του στόματος, κόπωση και ναυτία.
Σε τι οφείλεται
Η ιγμορίτιδα ταλαιπωρεί τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερους ανθρώπους, τόσο παιδιά όσο και ενηλίκους και ένας από τους βασικούς παράγοντες είναι η αύξηση της αλλεργικής ρινίτιδας, η οποία είναι η πιο συνηθισμένη αλλεργική πάθηση στην Ελλάδα και επηρεάζει πάνω από 1 εκατομμύριο ανθρώπους.
Επίσης, εξαιτίας της κρίσης, η κακή θέρμανση των σπιτιών και των εργασιακών χώρων τα τελευταία χρόνια οδήγησε στην αύξηση της παρουσίας υγρασίας. Ετσι, η έντονη υγρασία αυξάνει την πιθανότητα να αναπτυχθούν αναπνευστικά προβλήματα και αλλεργικές καταστάσεις.
Η παρουσία νερού με μορφή υδρατμών στο περιβάλλον (τα κανονικά επίπεδα είναι 40%-50%) είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του ανθρώπινου σώματος. Αν όμως είναι πολύ χαμηλή ή πάνω από 60%, τότε διευκολύνει τη δημιουργία μυκήτων, οι οποίοι προκαλούν αλλεργίες.
Επεισόδια ιγμορίτιδας μπορεί να εμφανίζει κάποιος κι όταν υπάρχει ανατομική ανωμαλία στην περιοχή, όπως για παράδειγμα σκολίωση του ρινικού διαφράγματος ή ρινικοί πολύποδες. Επίσης, μια μόλυνση στα δόντια της πάνω γνάθου μπορεί να επεκταθεί στα ιγμόρεια.
Σπάνια, η λοίμωξη μπορεί να οφείλεται στην ανάπτυξη κάποιου μύκητα.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Ο γιατρός κάνει συνήθως τη διάγνωση βάσει των κλινικών ευρημάτων αλλά η κλινική διάγνωση επιβεβαιώνεται από έναν ολοκληρωμένο ενδοσκοπικό έλεγχο που θα αποκαλύψει αν υπάρχει διάφραγμα, υπερτροφία των κογχών, πολύποδες, ξένα σώματα στα παιδιά, μεγάλα κρεατάκια, ευρήματα τα οποία επιβάλλουν χειρουργική αντιμετώπιση γιατί αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες για τη δημιουργία χρόνιας ιγμορίτιδας και πολυπόδων.
Πώς αντιμετωπίζεται
Η ιγμορίτιδα δεν πρέπει να μένει χωρίς αντιμετώπιση καθώς η δυσκολία της ρινικής αναπνοής μπορεί να συνοδεύεται από εκνευρισμό, αδυναμία συγκέντρωσης, από πονοκεφάλους, έντονο ροχαλητό και άπνοια. Οταν πρόκειται για παιδιά, τότε μπορεί να προκύψουν δυσμορφίες στο πρόσωπο, ορθοδοντικά προβλήματα, κακή απόδοση στο σχολείο και επιπτώσεις στη γενικότερη ανάπτυξή τους.
Η αντιμετώπιση της ιγμορίτιδας περιλαμβάνει παυσίπονα, τη χρήση αποσυμφορητικών (στη χρήση τους πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί γιατί η κατάχρησή τους μπορεί να προκαλέσει και φαρμακευτική ρινίτιδα) φυσιολογικού ορού ώστε να παραμείνει ανοιχτή η μύτη, αλλά και ειδική φαρμακευτική αγωγή με ισχυρή αντιβίωση που χρειάζεται να ληφθεί συνήθως για 3 με 4 εβδομάδες.
Εάν η θεραπεία δεν αποδώσει και η ιγμορίτιδα γίνει χρόνια τότε η λύση μπορεί να χρειαστεί να είναι η χειρουργική αντιμετώπιση.
Το χειρουργείο θα πρέπει – όταν ενδείκνυται – να γίνεται έγκαιρα ώστε να αποφεύγονται οι επιπλοκές (δυνητικά η χρόνια ιγμορίτιδα μπορεί να προκαλέσει ποικίλες επιπλοκές, οι οποίες εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες και πρέπει να εξεταστούν κατά περίπτωση).
Είναι ένα δύσκολο χειρουργείο;
Με την εξέλιξη της τεχνολογίας, η χειρουργική επέμβαση της ιγμορίτιδας και των πολυπόδων σήμερα γίνεται χωρίς τομές, ενδοσκοπικά με τη χρήση κάμερας με μεγάλη ακρίβεια στους χειρισμούς, χάρη στη μεγέθυνση, στον φωτισμό και στη χρήση της νευροπλοήγησης (navigation).
Ενα ακόμα πλεονέκτημα της ενδοσκοπικής χειρουργικής είναι ότι συγχρόνως, στην ίδια επέμβαση, μπορούν να διορθωθούν το στραβό διάφραγμα, οι κόγχες και οι πολύποδες ανώδυνα, χωρίς πρήξιμο και μελάνιασμα, εξασφαλίζοντας για τον ασθενή άμεση επαναφορά στις δραστηριότητές του και σταδιακή βελτίωση μέσα στον μήνα όλων των ενοχλητικών συμπτωμάτων.
Προσοχή στα γιατροσόφια
Η λαϊκή παράδοση θέλει τον καρπό της πικραγγουριάς που μέσω της μύτης προσπαθεί να φτάσει στους παραρρίνιους κόλπους και να τους καθαρίσει να αποτελεί ένα καλό γιατρικό για την ιγμορίτιδα. Οι ειδικοί όχι μόνο δεν συμφωνούν με αυτό, αλλά αντίθετα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου αφού πολλοί άνθρωποι είναι αλλεργικοί στον καρπό αυτόν και μπορεί να εμφανίσουν αλλεργικό σοκ ικανό να τους στερήσει ακόμα και τη ζωή.
Τι θα μας βοηθήσει
* Να αποφύγουμε ή να περιορίσουμε τα φυτά εσωτερικού χώρου (που μπορεί να προκαλέσουν αλλεργίες).
* Να μην έχουμε (κυρίως στα υπνοδωμάτια) χαλάκια, κουρτίνες, βαριά υφάσματα και μαλλιαρά κουκλάκια.
* Να χρησιμοποιούμε ένα υγρόμετρο για να υπολογίσουμε την υγρασία στο σπίτι.
* Να χρησιμοποιούμε παγίδες υγρασίας και αφυγραντήρες.
* Να πίνουμε πολλά υγρά, ώστε η βλέννα να γίνεται πιο υδαρής και επομένως να απομακρύνεται πιο εύκολα.
* Να εφαρμόζουμε ζεστές πετσέτες στο πρόσωπό μας αρκετές φορές την ημέρα, για περίπου πέντε με δέκα λεπτά κάθε φορά.
* Να εκθέτουμε τον εαυτό μας στον ατμό, είτε μέσα από ένα ζεστό ντους είτε εισπνέοντας πάνω από μια κατσαρόλα με ζεστό νερό.
* Να αποφεύγουμε το αλκοόλ, το κάπνισμα και τον ξηρό αέρα, ώστε να μη στεγνώνουν τα ιγμόρεια και οι ρινικές μας οδοί.
* Να υιοθετήσουμε ένα υγιεινό μοντέλο διατροφής πλούσιο σε φυτικές ίνες και να ελαττώσουμε το πρόχειρο και έτοιμο φαγητό και τα ανθυγιεινά σνακ. Η μεσογειακή διατροφή σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση μπορούν να αποτελέσουν την ασπίδα απέναντι στις αλλεργίες – που συχνά οδηγούν στην ιγμορίτιδα.
* Να μην κάνουμε αυτοδιάγνωση. Η εξέταση στον ωτορινολαρυγγολόγο και το ιστορικό θα δείξουν με ακρίβεια αν είναι ιγμορίτιδα και θα οδηγήσουν σε ενδεδειγμένη θεραπεία.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Ανατολή Παταρίδου, χειρουργό-ωτορινολαρυγγολόγο κεφαλής και τραχήλου, Παιδο-ΩΡΛ, επιστημονικό συνεργάτη νοσοκομείων Υγεία – Μητέρα.
