Το σώμα μας είναι προγραμματισμένο να αυτοθεραπεύεται, είναι δηλαδή εξοπλισμένο με τα απαραίτητα εφόδια για να πολεμά τους εξωτερικούς εχθρούς και να βρίσκεται διαρκώς σε ισορροπία δυνάμεων. Παρ’ όλα αυτά δεν τα καταφέρνει πάντα. Οταν ένας οργανισμός εκτίθεται συνέχεια σε επιβαρυντικούς παράγοντες (π.χ. δεν παίρνει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, εξαντλείται, πίνει και καπνίζει), τότε μπορεί και να αρρωστήσει. Η αλήθεια είναι ότι συνήθως αποδίδουμε στην τύχη το ότι μερικοί άνθρωποι δεν αρρωσταίνουν συχνά. Ωστόσο, σίγουρα δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι από αυτούς έχουν κάποιες καλές συνήθειες που τους προστατεύουν.
Εχουν λιγότερο στρες
Στρες είναι η απάντηση του οργανισμού σε μια δυσκολία. Αυτή η δυσκολία μπορεί να είναι ψυχολογική ,όπως για παράδειγμα το ότι δεν έχω δουλειά, λεφτά, το ότι χωρίζω ή ένας οποιοσδήποτε φόβος, αλλά μπορεί να είναι και ότι κάνει κρύο και δεν είμαι κατάλληλα ντυμένος, ότι είμαι αφυδατωμένος, ότι δεν κοιμάμαι καλά, δεν ξεκουράζομαι όσο πρέπει κ.λπ. Γενικότερα οτιδήποτε μας ζορίζει, είτε οργανικά είτε ψυχολογικά, οδηγεί τον οργανισμό να απελευθερώνει κάποιες ορμόνες όπως η ντοπαμίνη, η αδρεναλίνη, η κορτιζόλη που μπορεί να επηρεάσουν την απάντηση του ανοσοποιητικού.
Και τι εννοούμε με αυτό; Το ανοσοποιητικό πρέπει να απαντήσει σε κάποιους εχθρούς. Αν ένας άνθρωπος βρίσκεται σε συνεχόμενο στρες, το αμυντικό του σύστημα ίσως αρχίσει να μπερδεύεται, να βραχυκυκλώνει. Σε περιόδους έντονου άγχους, ο οργανισμός, για να υποστηριχθεί η κατάσταση εγρήγορσης, παράγει μεγάλες ποσότητες αδρεναλίνης και κορτιζόλης και παράλληλα καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα να μειώνεται έτσι η ικανότητά του να καταπολεμά βακτήρια και ιούς.
Στην περίπτωση που προκληθούν μόνιμες διαταραχές στο ανοσοποιητικό σύστημα εξαιτίας του στρες και συντρέχουν και άλλοι παράγοντες, όπως π.χ. μια γενετική προδιάθεση, δεν είναι απίθανο το ανοσοποιητικό σύστημα να αρχίσει να αντιμετωπίζει τον ίδιο τον οργανισμό σαν ξένο σώμα και συχνά να στρέφεται εναντίον διάφορων οργάνων, προκαλώντας αυτοάνοσα νοσήματα.
Ερευνες δείχνουν, επίσης, ότι οι αγχωμένοι άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο από καρδιακές νόσους, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να παρουσιάσουν σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή άλλες παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος (π.χ. γαστρίτιδα, έλκος) και αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη.
Τρώνε σωστά
Οι άνθρωποι που χαίρουν καλής υγείας έχουν μεταξύ άλλων και μια ισορροπημένη διατροφή, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, που τους επιτρέπει να τρώνε από όλες τις ομάδες τροφίμων ώστε να παίρνουν όλα τα θρεπτικά συστατικά. Η ενίσχυση άλλωστε της άμυνας δεν συμβαίνει σε μία ημέρα. Ξέρουν ότι πρέπει να φροντίζουν τον εαυτό τους συνεχώς ώστε το ανοσοποιητικό τους να μπορεί να τους προστατεύει από βακτήρια και ιούς.
Αγαπούν τα φρούτα και τα λαχανικά
Μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά μας ωφελεί και μας προστατεύει ποικιλοτρόπως. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται πλούσια σε αυτά αδρανοποιούν τις ελεύθερες ρίζες, που καθιστούν τον οργανισμό πιο ευάλωτο σε ιώσεις. Υπάρχουν σε φρούτα και λαχανικά με έντονα χρώματα, μοβ, κόκκινο, κίτρινο και πορτοκαλί (βιταμίνη Α), στα λεμόνια, στα πορτοκάλια, στα ακτινίδια, στην ντομάτα, στα μούρα και στα μύρτιλα (βιταμίνη C), στα σκουρόχρωμα φυλλώδη λαχανικά (βιταμίνη Ε). Το μπρόκολο, το κουνουπίδι, το λάχανο και τα λαχανάκια Βρυξελλών μάς δίνουν τις ουσίες σουλφοραφάνη και ινδόλη 3C, που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Επιλέγουν γιαούρτι με πέτσα
Τρώνε παραδοσιακό γιαούρτι με πέτσα, το οποίο αποτελεί μια από τις βασικότερες πηγές προβιοτικών στη διατροφή μας. Ερευνες έχουν δείξει ότι τα προβιοτικά ενισχύουν το ανοσοποιητικό και μειώνουν τη διάρκεια μιας ίωσης. Επιπλέον προστατεύουν και το γαστρεντερικό σύστημα από λοιμώξεις.
Δεν καπνίζουν και δεν πίνουν
Φροντίζουν να αποφεύγουν τους κλειστούς χώρους όπου καπνίζουν, γιατί μεταδίδονται ευκολότερα οι ιώσεις, και περιορίζουν το κάπνισμα, καθώς οι καπνιστές αρρωσταίνουν ευκολότερα, συχνότερα και αργούν περισσότερο να γίνουν καλά. Επιπλέον δεν το παρακάνουν με το αλκοόλ γιατί εξασθενίζει το ανοσοποιητικό.
Πλένουν τα χέρια τους
Πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους με ζεστό νερό και σαπούνι. Αποφεύγουν τα φιλιά, τις αγκαλιές, αλλά και το να βάζουμε τα τυχόν βρώμικα χέρια τους στη μύτη, στα μάτια ή στο στόμα τους, γιατί κινδυνεύουν να «βοηθήσουν» κάποιον ιό να εισβάλει στον οργανισμό τους. Σύμφωνα με έρευνες, όσοι πλένουν πάνω από 5 φορές τα χέρια τους, πηγαίνουν λιγότερες φορές στον γιατρό. Oι ιοί της γρίπης και του κρυολογήματος μπορούν να επιβιώσουν αρκετές ώρες σε διάφορες επιφάνειες, όπως το τηλέφωνο, το πληκτρολόγιο του ηλεκτρονικού υπολογιστή, τα παιχνίδια, οι χειρολαβές κ.λπ. Γι’ αυτό έχει τόση σημασία να πλένετε τα χέρια σας και να μην αγγίζετε με αυτά το πρόσωπό σας.
Αποφεύγουν το λίπος
Αν και το κρέας (το άπαχο κατά προτίμηση) μας δίνει τις σημαντικές για την άμυνά μας βιταμίνες του συμπλέγματος Β, το κορεσμένο λίπος και κυρίως η χοληστερίνη κάνουν μάλλον κακό, γιατί αυξάνουν τον δείκτη φλεγμονής του οργανισμού και τρέφουν τους ιούς.
Ξεκουράζονται
Βρίσκουν πάντα χρόνο για ξεκούραση και χαλάρωση. H σωματική και ψυχολογική κούραση μειώνουν την άμυνα του οργανισμού και τον κάνουν πιο ευάλωτο στο κρύο. Ετσι, αν είμαστε καταπονημένοι ή έχουμε κακή ψυχολογική κατάσταση και βρεθούμε σε ένα κρύο περιβάλλον, οι αντιστάσεις του ανοσοποιητικού μας συστήματος μειώνονται, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες να αρρωστήσουμε.
Δεν ξεχνούν να πίνουν νερό
Πίνουν αρκετό νερό. Η επαρκής πρόσληψή του βελτιώνει σημαντικά και την εν γένει αμυντική λειτουργία του οργανισμού, καθώς διατηρεί την ισορροπία υγρών και ηλεκτρολυτών, ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος και βοηθάει στην αποβολή των άχρηστων ουσιών που μεταβολίζονται στο σώμα.
Δεν βγαίνουν από τη ζέστη στο κρύο
H απότομη έκθεση από ένα ζεστό περιβάλλον σε ένα κρύο μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην υγεία. Aν, για παράδειγμα, βρισκόμαστε αρκετή ώρα σε κάποιον ζεστό χώρο και βγούμε απότομα έξω στο κρύο, τότε είναι πιθανό να κρυολογήσουμε ή να πάθουμε κάποια ψύξη. Oι πιθανότητες να αρρωστήσουμε αυξάνονται αν βγούμε στο κρύο ιδρωμένοι από μια δραστηριότητα που έχει προηγηθεί ή αν λουστούμε, στεγνώσουμε ελαφρά τα μαλλιά μας και βγούμε αμέσως έξω με το κεφάλι μας ακόμα ζεστό από το στέγνωμα των μαλλιών.
Κοιμούνται περισσότερο
Ο επαρκής ύπνος, αλλά όχι ο υπερβολικός (πάνω από 8-9 ώρες καθημερινά), θεωρείται παράγοντας μακροζωίας. Μάλιστα, έρευνα από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ έδειξε ότι όσοι κοιμούνται περισσότερες από 6 ώρες την ημέρα είναι πιο πιθανό να ζήσουν περισσότερα χρόνια. Οταν ο οργανισμός είναι ξεκούραστος αυξάνονται και οι αντιστάσεις του απέναντι στους εξωτερικούς εχθρούς όπως είναι οι ιώσεις. Από την άλλη, η έλλειψη ύπνου έχει ουσιαστικά αντίστοιχες επιπτώσεις στον οργανισμό με τις καταστάσεις στρες, αφού παράγεται περισσότερη κορτιζόλη (γνωστή ως «ορμόνη του στρες»), η οποία ανεβάζει την πίεση του αίματος. Οι ώρες ύπνου που χρειάζεται ο καθένας για να ξεκουραστεί είναι βέβαια θέμα ιδιοσυγκρασίας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, όμως, ο κίνδυνος εμφάνισης ασθενειών αυξάνεται όταν κοιμόμαστε λιγότερες από 6-7 ώρες.
