Η χρήση της μάσκας, η τήρηση της κοινωνικής αποστασιοποίησης και η αποφυγή του συγχρωτισμού αποτελούν μερικές από τις πιο διαδεδομένες συστάσεις για να «φρενάρουμε» την πανδημία του κοροναϊού. Τα επιστημονικά δεδομένα ωστόσο, στα οποία βασίζονται αυτές οι οδηγίες είναι δεκαετίας και πιθανόν να μην αντικατοπτρίζουν πλέον την παρούσα κατάσταση σε συνθήκες αλλά και επιστημονική γνώση. Για να το αλλάξουν αυτό, αρκετές ερευνητικές ομάδες έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους κι έχουν αναπτύξει ένα νέο, βελτιωμένο μοντέλο αναφορικά με την διάδοση μολυσματικών σταγονιδίων.
Έχει αποδειχθεί ότι η χρήση της μάσκας και η κοινωνική αποστασιοποίηση μπορούν να μας προστατεύσουν έως ένα βαθμό αλλά αυτό δεν θα πρέπει να μας οδηγήσει σε μια ψευδή αίσθηση απόλυτης ασφάλειας. Ακόμη και με μάσκα, τα μολυσματικά σταγονίδια μπορούν να μεταδοθούν αρκετά μέτρα και να παραμείνουν στον αέρα περισσότερο από αυτό που πιστεύαμε προηγουμένως.
Νέα προσέγγιση σε παλαιότερα δεδομένα
Στο ερευνητικό έργο συμμετείχαν το Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης στο Παρίσι, το Πανεπιστήμιο Clarkson (ΗΠΑ) και το MIT στη Βοστώνη. «Η κατανόησή μας για τη διάδοση σταγονιδίων που έχει γίνει αποδεκτή παγκοσμίως βασίζεται σε μετρήσεις από τη δεκαετία του 1930 και του 1940» αναφέρει ο καθηγητής Alfredo Soldati από το Ινστιτούτο Fluid Mechanics and Heat Transfer.
Με την συμβολή προηγούμενων μοντέλων, έχει γίνει η αυστηρή διάκριση μεταξύ μεγάλων και μικρών σταγονιδίων: Τα μεγάλα σταγονίδια πέφτουν κάτω εξαιτίας της βαρύτητας ενώ τα μικρά αιωρούνται συνήθως σε μια ευθεία αλλά εξατμίζονται πολύ γρήγορα, μια εικόνα φυσικά απλοποιημένη» εξηγεί ο καθηγητής Alfredo Soldati. «Είναι ο καιρός επομένως για την δημιουργία νέων μοντέλων ή την προσαρμογή των παλαιότερων στα νέα δεδομένα της μετάδοσης του κοροναϊού» επισημαίνει.
Μικρά σταγονίδια.. όχι και τόσο «αθώα»
«Τα μικρά σταγονίδια θεωρούνταν προηγουμένως ακίνδυνα, αλλά αυτό είναι σαφώς λάθος» τονίζουν οι ερευνητές. «Ακόμα και όταν το σταγονίδιο εξατμιστεί, παραμένει ένα σωματίδιο αερολύματος, το οποίο μπορεί να περιέχει τον ιό. Αυτό επιτρέπει στους ιούς να εξαπλωθούν σε αποστάσεις αρκετών μέτρων και να παραμείνουν στον αέρα για μεγάλο χρονικό διάστημα» εξηγούν.
Σε τυπικές καθημερινές καταστάσεις, ένα σωματίδιο με διάμετρο 10 μικρομέτρων (το μέσο μέγεθος των σταγονιδίων που εκπέμπονται στο σάλιο) παίρνει περίπου 15 λεπτά για να πέσει στο έδαφος. Επομένως, είναι δυνατόν να έρθουμε σε επαφή με τον ιό ακόμα και όταν τηρούνται οι κανόνες της κοινωνικής αποστασιοποίησης, με τα ιδιαίτερα προβληματικά περιβάλλοντα να είναι εκείνα με σχετικά υψηλή υγρασία και μειωμένο αερισμό ενώ απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή τον χειμώνα, καθώς τότε παρατηρείται υψηλότερη υγρασία συγκριτικά με τους καλοκαιρινούς μήνες.
Μάσκα και απόσταση; Χρήσιμες αλλά είναι αρκετές;
«Οι μάσκες είναι χρήσιμες επειδή δημιουργούν ένα φυσικό φραγμό, εμποδίζοντας τα μεγαλύτερα σταγονίδια. Η διατήρηση της κοινωνικής αποστασιοποίησης είναι επίσης χρήσιμη. Ωστόσο, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι κανένα από αυτά τα μέτρα δεν μπορεί να προσφέρει πλήρη προστασία, εκμηδενίζοντας τις πιθανότητες μετάδοσης του κοροναϊού» υποστηρίζει καθηγητής Alfredo Soldati.
«Με το μαθηματικό μοντέλο που έχουμε και τις τρέχουσες προσομοιώσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι δυνατόν να υπολογιστεί η συγκέντρωση των σταγονιδίων που μεταφέρουν ιούς σε διαφορετικές αποστάσεις σε διαφορετικούς χρόνους. Αυτό εξάλλου είναι και το επόμενο βήμα των ερευνών» καταλήγουν οι ερευνητές.