Η πρώτη ασθένεια που οι άνθρωποι απέτρεψαν με τον εμβολιασμό ήταν η ευλογιά. Μάλιστα, το εμβόλιο κατά της ευλογιάς οδήγησε στην εξαφάνισή της που μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα είχε ήδη σκοτώσει 300-500 εκατομμύρια ανθρώπους. Σήμερα, ο εμβολιασμός προλαμβάνει 2-3 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο και παρέχει την καλύτερη και αποτελεσματικότερη προστασία ενάντια σε ασθένειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν όχι μόνο σε σοβαρά προβλήματα υγείας αλλά και να επιφέρουν σημαντικά οικονομικά προβλήματα.
Η πανδημία του κοροναϊού και η ανάγκη δημιουργίας ενός αποτελεσματικού εμβολίου έφερε στο προσκήνιο τη διαχρονική αξία του εμβολιασμού. Κάθε χρόνο, χιλιάδες ενήλικες αρρωσταίνουν από ασθένειες όπως η γρίπη που θα μπορούσαν να προληφθούν με εμβόλια. Στην Ελλάδα ο συστηματικός αντιγριπικός εμβολιασμός ξεκίνησε σχετικά προσφάτως και είναι ενταγμένος στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Ετησίως θα πρέπει να επαναλαμβάνεται για όλους τους ενήλικες άνω των 60 ετών και για ειδικές ομάδες τους πληθυσμού, όπως πάσχοντες από χρόνιες πνευμονοπάθειες ή σοβαρά καρδιολογικά νοσήματα. Ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια και στεφανιαία νόσο αποτελούν τον μεγαλύτερο όγκο καρδιολογικών ασθενών που ο αντιγριπικός εμβολιασμός μπορεί να αποτρέψει εισαγωγές στα νοσοκομεία και στις πολύτιμες κλίνες των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας. Επίσης ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, νευρολογικά και νεφρολογικά νοσήματα, αλλά και ασθενείς υπό ανοσοκατασταλτική αγωγή (π.χ. ασθενείς με κακοήθειες ή αυτοάνοσα νοσήματα, ασθενείς που υπεβλήθησαν σε μεταμόσχευση κ.λπ.) αποτελούν ομάδες ασθενών που ο εμβολιασμός ενάντια στη γρίπη είναι επιβεβλημένος, πάντα υπό την καθοδήγηση των γιατρών.
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός αφορά και ομάδες πληθυσμού χωρίς υποκείμενα νοσήματα. Οσοι βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ευπαθή άτομα, καθώς επίσης εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (γιατροί, νοσηλευτές, κ.λπ.) ανεξάρτητα ηλικίας θα πρέπει να κάνουν το αντιγριπικό εμβόλιο. Επίσης, συστήνεται ο εμβολιασμός των εγκύων καθώς και των ατόμων με νοσογόνο παχυσαρκία, δηλαδή με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 40 kg/m2.
Τα εμβόλια δικαιώνουν απόλυτα την γνωστή ιπποκρατική ρήση «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαµβάνειν». Η αναχαίτιση της γρίπης σήμερα πέραν από το ατομικό όφελος θα συμβάλλει στην ανακούφιση των συστημάτων υγείας που ενδεχομένως να πιεστούν από την πανδημία του Covid-19. Ας κάνουμε φέτος τον εμβολιασμό ενάντια στη γρίπη στάση ζωής, αφενός για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και αφετέρου τους συνανθρώπους μας και όλη την κοινωνία.
Ο Κώστας Τσιούφης είναι καθηγητής Καρδιολογίας του ΕΚΠΑ, διευθυντής της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής
