Εάν σκέφτεστε όλα όσα θα μπορούσατε να είχατε κάνει διαφορετικά, εάν τείνετε να αμφισβητείτε τις αποφάσεις σας και να φαντάζεστε το χειρότερο πιθανό σενάριο όταν συμβαίνει κάτι απρόοπτο, τότε πιθανότατα να σκέφτεστε υπερβολικά, γνωστό και ως “overthinking”. Ενδεχομένως αυτή η ανθυγιεινή συνήθεια να προκύπτει από την πεποίθηση που θέλει την καλύτερη λύση να «έρχεται» κατόπιν πολλών και λεπτομερών σκέψεων. Στην πραγματικότητα, όσο περισσότερο χρόνο αφιερώνετε στις σκέψεις, τόσο λιγότερος χρόνος απομένει για δράση. Φυσικά, όλοι σκέφτονται πολύ μερικές φορές, αφού ορισμένες περιστάσεις προκαλούν έντονο άγχος ή ανησυχία και ως εκ τούτου και υπερβολικές σκέψεις. Για να δώσετε τέλος σε αυτήν την συνήθεια, θα ήταν καλό να αναγνωρίσετε πότε το κάνετε.
*Δεν εστιάζετε στην λύση
Η συνήθεια των υπερβολικών σκέψεων διαφέρει από την διαδικασία επίλυσης προβλημάτων. Η υπερβολική σκέψη και ανάλυση εστιάζει στο πρόβλημα ενώ η επίλυση προβλημάτων περιλαμβάνει την αναζήτηση πιθανών λύσεων. Η επίλυση προβλημάτων μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική δράση, που θα σας προετοιμάσει καλύτερα για να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν. Οι υπερβολικές σκέψεις, αντίθετα, τροφοδοτούν άβολα συναισθήματα, δίχως να σας επιτρέπουν να διακρίνετε τις πιθανές λύσεις.
*Σκέψεις που τείνουν να επαναλαμβάνονται
Όταν σκέφτεστε υπερβολικά, ενδεχομένως να αναπαράγεται επανειλημμένα στο μυαλό σας μια συνομιλία ή ένα γεγονός από το παρελθόν ή να φαντάζεστε κάτι κακό να συμβαίνει. Αυτή η τοξική προσήλωση στα προβλήματα, τα λάθη και τις αδυναμίες σας αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων ψυχικής υγείας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Abnormal Psychology. Καθώς η ψυχική σας υγεία μειώνετε είναι πιθανότερο να σκέφτεστε υπερβολικά ή αρνητικά και έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, που δύσκολα μπορεί να σπάσει.
*Η ανησυχία «κλέβει» τον ύπνο σας
Όταν σκέφτεστε υπερβολικά, μπορεί να νιώσετε ότι δεν μπορείτε να αποτρέψετε τον εγκέφαλό σας από τις διαρκείς σκέψεις. Μπορεί ακόμα και όταν προσπαθείτε να κοιμηθείτε, να αντιμετωπίσετε δυσκολία να ελέγξετε τις σκέψεις σας, καθώς επαναλαμβάνετε αδιάκοπα σενάρια στο μυαλό σας που «στραγγίζουν» και την τελευταία ρανίδα αισιοδοξίας. Η επιστημονική κοινότητα επιβεβαιώνει αυτό που ήδη υποπτευόμαστε: η υπερβολική σκέψη καθιστά τον ύπνο πρόκληση ενώ μειώνει επίσης την ποιότητα του ύπνου. Η δυσκολία στον ύπνο, με την σειρά της, μπορεί να «οδηγήσει» σε πιο ανησυχητικές σκέψεις.
*Αδυναμία στις αποφάσεις
Είναι σημαντικό πριν πάρετε απόφαση, να εξετάζετε τις επιλογές σας και να βλέπετε σφαιρικά την κατάσταση. Αυτό ωστόσο, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να υπέρ-αναλύσετε κάθε πιθανή έκβαση και κάθε πιθανή λύση, καθώς η υπερβολική ανάλυση και η εμμονή γίνεται πραγματικά εμπόδιο. Επιστημονικά δεδομένα μάλιστα, δείχνουν ότι η υπερβολική σκέψη καθιστά δύσκολη τη λήψη αποφάσεων. Εάν παρατηρείτε ότι δυσκολεύεστε να αποφασίσετε, ακόμα και για καθημερινά ζητήματα, όπως το τι θα φάτε, μπορεί να σκέφτεστε πολλά και για πολύ. Είναι πολύ πιθανό ότι σπαταλάτε πολύ χρόνο ψάχνοντας για «δεύτερες γνώμες», όταν τελικά, αυτές οι μικρές επιλογές μπορεί να μην έχουν ιδιαίτερη σημασία.
