Οι άνθρωποι που καταναλώνουν καθημερινά καφέ αναρωτιούνται συχνά εάν η καφεΐνη μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη τους. Αυτό διότι ειδικά όσοι ξεκινούν την ημέρα τους με μια μεγάλη κούπα καφέ, πιθανότατα να έχουν παρατηρήσει ότι είναι περισσότερο συγκεντρωμένοι ή να αισθάνονται καλά προετοιμασμένοι για την ημέρα μπροστά τους. Υπάρχει όμως, πράγματι σύνδεση ανάμεσα στην καφεΐνη και την μνήμη ή αποτελεί απλώς μια αγαπημένη συνήθεια πολλών;
Πώς λειτουργεί η καφεΐνη
Η καφεΐνη αποτελεί διεγερτική ουσία που επηρεάζει άμεσα τον εγκέφαλο και έχει αποδειχθεί χωρίς αμφιβολία ότι αυξάνει την εγρήγορση. Ωστόσο, οι επιδράσεις της καφεΐνης στη μνήμη είναι αμφιλεγόμενες. Ορισμένες μελέτες υποστηρίζουν ότι ότι η καφεΐνη μπορεί να βελτιώσει ορισμένους τύπους μνήμης. Αυτό σημαίνει ότι η καφεΐνη πιθανότατα να ενισχύει τη μνήμη μόνο εάν χρησιμοποιείται τόσο κατά τη λήψη των πληροφοριών όσο και κατά τη στιγμή της ανάκλησης των πληροφοριών αργότερα. Σύμφωνα με άλλες μελέτες η καφεΐνη φαίνεται να επιδεινώνει την απόδοση σε συγκεκριμένες διεργασίες της μνήμης, όπως κατά την προσπάθεια να θυμηθούμε κάτι, δίχως να μας ζητηθεί. Επιπλέον οι άνθρωποι μπορεί να θυμηθούν περισσότερες «ψευδείς» αναμνήσεις όταν βρίσκονται υπό την επίδραση της καφεΐνης, ο εγκέφαλος δηλαδή διεγείρει αναμνήσεις του παρελθόντος με ανακρίβειες.
Επιδράσεις της καφεΐνης στη μνήμη
Ενθαρρυντικά φαίνεται να είναι τα επιστημονικά ευρήματα αναφορικά με τις επιδράσεις της καφεΐνης στην μνήμη μεγαλύτερων ατόμων για την αντιμετώπιση της εξασθένισης της, που σχετίζεται με την μεγαλύτερη ηλικία. Μάλιστα, επιστημονική μελέτη αναφέρει πως η καφεΐνη φάνηκε να λειτουργεί ευεργετικά στην μνήμη ατόμων το απόγευμα, τα οποία γενικά τείνουν να έχουν καλύτερη απόδοση το πρωί. Ωστόσο, άλλες έρευνες δεν ορίζουν την καφεΐνη ως ένα αξιόπιστο μέσο για την βελτίωση ή την ενίσχυση της μνήμης, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι ηλικιωμένοι αποδίδουν πιο άσχημα σε δοκιμές επεισοδιακής μνήμης μετά την κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν καφεΐνη. Και παρόλο που υπάρχουν ενδείξεις ότι η συνήθης χρήση καφεΐνης σχετίζεται με ένα μέτριο πλεονέκτημα στη μακροχρόνια μνήμη, αυτό δεν αντισταθμίζει τη εξασθένιση της μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία.