Αρκετοί άνθρωποι απολαμβάνουν μαζί με το πρωινό τους μια κρύα ή ζεστή κούπα καφέ ενώ ακόμα περισσότεροι «βασίζονται» σε αυτόν για να φέρουν εις πέρας όλες τις υποχρεώσεις της απαιτητικής καθημερινότητας, καθώς αυξάνει την ενέργεια ενώ ενδέχεται να ενισχύσει και την συγκέντρωση. Αν και αποτελεί το πιο διαδεδομένο διεγερτικό παγκοσμίως, τείνει να μην επηρεάζει όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο. Ορισμένα άτομα μπορούν να πίνουν πολλά φλιτζάνια κατά την διάρκεια της ημέρας δίχως πρόβλημα ενώ άλλα μπορεί να αντιμετωπίσουν δυσμενείς επιδράσεις, όπως η αϋπνία ή και η ευερεθιστότητα, μόλις στο πρώτο φλιτζάνι.
Γιατί προκαλεί ατονία;
Το ρόφημα του καφέ δεν μπορεί να προκαλέσει ατονία, η καφεΐνη ωστόσο που εμπεριέχεται σε αυτόν μπορεί να έχει επιπτώσεις για το σώμα, προκαλώντας ορισμένες φορές κόπωση. Μερικοί λόγοι που μπορεί κανείς να αισθανθεί εντονότερη κούραση μετά από ένα φλιτζάνι καφέ περιλαμβάνουν:
*Η καφεΐνη εμποδίζει τους υποδοχείς αδενοσίνης
Η αδενοσίνη αποτελεί χημική ουσία του εγκεφάλου που επηρεάζει τον κύκλο ύπνου – αφύπνισης, με τα επίπεδά της να αυξάνονται κατά τις ώρες αφύπνισης και να μειώνονται κατά την διάρκεια του ύπνου. Τα μόρια αδενοσίνης συνδέονται κανονικά με ειδικούς υποδοχείς στον εγκέφαλο, οι οποίοι επιβραδύνουν την εγκεφαλική δραστηριότητα κατά την προετοιμασία για ύπνο. Ωστόσο, η καφεΐνη τείνει να αποτρέπει την διαδικασία αυτή, δεσμεύοντας τους υποδοχείς της αδενοσίνης. Το σώμα ταυτόχρονα απορροφά γρήγορα την καφεΐνη, με αποτέλεσμα να αισθανθεί κανείς τις επιδράσεις της μέσα σε μερικά λεπτά. Σύμφωνα με επιστημονική μελέτη μάλιστα, το σώμα απορροφά το 99% της καφεΐνης εντός 45 λεπτών από την κατανάλωσή της. Μόλις η καφεΐνη εξασθενίσει, τα μόρια αδενοσίνης μπορούν να συνδεθούν με τους υποδοχείς τους, κάτι που μπορεί να προκαλέσει υπνηλία.
*Μπορεί να δημιουργηθεί ανοχή
Οι άνθρωποι που καταναλώνουν τακτικά καφέ ή άλλα ροφήματα που εμπεριέχουν καφεΐνη ενδεχομένως να αναπτύξουν ανοχή, καθώς όπως επισημαίνει επιστημονική μελέτη καθώς η καφεΐνη εμποδίζει τους υποδοχείς αδενοσίνης, το σώμα τείνει να παράγει περισσότερους υποδοχείς, προκειμένου να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις της συχνής πρόσληψης καφεΐνης. Ωστόσο, το ζήτημα χρήζει περαιτέρω μελέτης, μιας και άλλες έρευνες υποστηρίζουν ότι η συνεχής έκθεση στην καφεΐνη δεν επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα την απορροφά ή την μεταβολίζει.
*Μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Οι επιπτώσεις του καφέ στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα παραμένουν ένα σημείο διαμάχης για τους ερευνητές. Ποικίλες μελέτες αναφέρουν ότι οι ενώσεις στον καφέ μπορούν να βελτιώσουν τον μεταβολισμό της γλυκόζης και να μειώσουν τον κίνδυνο του διαβήτη τύπου 2, ωστόσο σύμφωνα με μετά-ανάλυση η καφεΐνη μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, μειώνονας προσωρινά την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Τα άτομα με υψηλά επίπεδα σακχάρου μπορεί να αντιμετωπίσουν πονοκεφάλους, κόπωση, δυσκολία στην συγκέντρωση, αυξημένη δίψα έως ότου τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα επανέλθουν στο φυσιολογικό.