Οι διακοπές είναι ένας χρόνος πολύτιµος, γιατί είναι χρόνος δικός µας. Είναι µια ευκαιρία (που την έχουµε όλο και λιγότερο) να ασχοληθούµε µε τον εαυτό µας και µε τα «θέλω» µας, µε τις ανάγκες και τις επιθυµίες µας, µε τις σχέσεις µας. Ο χρόνος αυτός, αν τον αξιοποιήσουµε συνετά, µας προσφέρει ουσιαστικά µια ικανότητα που οι περισσότεροι από εµάς έχουµε πλέον χάσει: το να ονειρευόµαστε και να κάνουµε σχέδια για το µέλλον, αλλά και απογραφή των όσων έχουν ήδη συµβεί. Η χαλάρωση λοιπόν, η ενδοσκόπηση, η επαφή µας µε τη φύση, αλλά και µε τα αγαπηµένα µας πρόσωπα, µπορούν να θωρακίσουν τον ψυχισµό µας, έτσι ώστε να είµαστε έτοιµοι να αντιµετωπίσουµε τις επόµενες προκλήσεις. Οι άνθρωποι πήγαιναν σχεδόν πάντα διακοπές. Στην Αρχαία Ελλάδα και στη Ρώµη, το διάστηµα ξεκούρασης και παύσης από τις εργασίες ήταν ταυτόσηµο µε θρησκευτικές γιορτές και αργίες. Αιώνες αργότερα, περί το 1900, οι σχολικές διακοπές συνέπιπταν µε την περίοδο του καλοκαιρινού θερισµού, επειδή τα παιδιά έπρεπε να βοηθήσουν στις αγροτικές εργασίες. Καθώς, όµως, για το καλοκαίρι διέκοπταν το σχολείο και τα παιδιά των πόλεων – όπου δεν υπήρχαν βέβαια αγροτικές εργασίες –, προέκυψε η ανάγκη να πρέπει να διακόψουν και οι εργαζόµενοι γονείς, ώστε να περνούν χρόνο µε τα παιδιά τους, αλλά και να µην τα αφήνουν µόνα τους. Από την άλλη, οι διακοπές για τους Ελληνες (προπολεµικά ακόµη) συνδυάζονταν µε θεραπευτικούς σκοπούς, όπως ήταν τα ιαµατικά λουτρά.
Εχουμε όλοι ανάγκη από διακοπές;
Ανάγκη από διακοπές δεν έχουν μόνο οι εργαζόμενοι. Ολοι τις χρειαζόμαστε για διαφορετικούς λόγους, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο. Κάποιοι για να ξεκουραστούν, άλλοι για να «ξεδώσουν», ορισμένοι για να αλλάξουν περιβάλλον.
Χαρίζουν ενέργεια, τονώνουν το ανοσοποιητικό
Η καλοκαιρινή διατροφή και μάλιστα σε έναν τόπο όπως είναι η Ελλάδα όπου τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι άφθονα μας τροφοδοτεί με βιταμίνες και αντιοξειδωτικά. Επιπλέον, ακριβώς επειδή τα ταβερνάκια δίπλα στο κύμα κάνουν τα ψάρια και τα θαλασσινά εξαιρετικά δελεαστικά, επωφελούμαστε από τα ιδιαίτερα ευεργετικά τους συστατικά. Ιδίως τα λιπαρά ψάρια (όπως ο σολομός, το σκουμπρί, η πέστροφα, οι σαρδέλες και η πέρκα) αποτελούν μια πραγματική «βόμβα» υγείας, αφού χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε ω-3 λιπαρά οξέα δρουν προστατευτικά στην υγεία της καρδιάς, συμβάλλουν στη σωστή εγκεφαλική λειτουργία και στη ρύθμιση των τριγλυκεριδίων στο αίμα, ενώ φαίνεται να σχετίζονται με μείωση της φλεγμονής και περιορισμό του πόνου, αντιμετώπιση της κατάθλιψης και προληπτική δράση ενάντια σε ορισμένες μορφές καρκίνου. Η μεσογειακή διατροφή σε συνδυασμό με τη συνετή παραμονή στον ήλιο δυναμώνουν σημαντικά και την άμυνα του οργανισμού μας.
Ενισχύουν τη σκέψη,ανοίγουν το μυαλό
Οι ειδικοί λένε ότι όσοι εργάζονται, ειδικά σε δημιουργικές δουλειές, έχουν ανάγκη να ανανεώνουν τα εγκεφαλικά τους κύτταρα. Η αλλαγή παραστάσεων, η επαφή με τη φύση, ο μεγάλος ορίζοντας, οι νέες εμπειρίες, αλλά και το διάβασμα βοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Το διάβασμα, για παράδειγμα, σύμφωνα με έρευνες αποτελεί μια πολύπλοκη διαδικασία στην οποία συμμετέχουν όλες οι περιοχές του εγκεφάλου. Την ώρα λοιπόν που διαβάζουμε χρησιμοποιούμε περισσότερο το μυαλό μας συγκριτικά με όταν παρακολουθούμε π.χ. τηλεόραση. «Γι’ αυτό και γινόμαστε πιο οξυδερκείς» τονίζουν οι ειδικοί. Μόλις 6 λεπτά ανάγνωσης την ημέρα είναι αρκετά για να μας βοηθήσουν να αποβάλουμε το καθημερινό στρες, υποστηρίζεται σε έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Σάσεξ. Σύμφωνα με τους βρετανούς ερευνητές, «το να «χάνεσαι» μέσα στις σελίδες ενός βιβλίου οδηγεί στην απόλυτη χαλάρωση». «Επιπλέον οι καλύτερες ιδέες μάς έρχονται στο μυαλό όταν είμαστε εκτός δουλειάς» λένε οι ειδικοί. Η εξήγηση βρίσκεται μάλλον στην έλλειψη πίεσης προκειμένου να ανταποκριθούμε σε συνεχείς καταστάσεις κρίσης που παρουσιάζονται στον εργασιακό μας χώρο. Ετσι, στις διακοπές που είμαστε χαλαροί έχουμε περισσότερες πιθανότητες να σκεφτούμε καινοτόμες ιδέες.
Φτιάχνουν το κέφι
Ολοι έχουμε παρατηρήσει ότι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού η διάθεσή μας είναι καλή και νιώθουμε ένα αίσθημα ευφορίας. Το ηλιακό φως υποβοηθά την παραγωγή ενδορφινών, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την καταπολέμηση του πόνου. Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αυξημένα ποσοστά μελαγχολίας, κατάθλιψης, ακόμη και αυτοκτονιών, στη Βόρεια Ευρώπη οφείλονται ως έναν βαθμό στην έλλειψη ηλιοφάνειας. Ολλανδοί επιστήμονες μελέτησαν για διάστημα 32 εβδομάδων ανθρώπους που βρίσκονταν σε διακοπές και άλλους που δεν ήταν, προκειμένου να διερευνήσουν τα επίπεδα ευτυχίας των συμμετεχόντων. Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι οι διακοπές κάνουν τους ανθρώπους ευτυχισμένους. Το εντυπωσιακό ήταν ότι οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι την περίοδο που οργανώνουμε τις λεπτομέρειες των διακοπών μας τα επίπεδα της ευτυχίας είναι ακόμη πιο αυξημένα συγκριτικά με την ίδια την περίοδο των διακοπών.
Προστατεύουν από την οστεοπόρωση, αλλά και τη ραχίτιδα
Η έκθεσή μας στον ήλιο κατά τη διάρκεια των διακοπών αποδεικνύεται ιδιαίτερα ωφέλιμη, όταν βέβαιο αυτή γίνεται με μέτρο. Η μεγαλύτερη ίσως προσφορά του ήλιου είναι η συμβολή του στην παραγωγή της βιταμίνης D. Το ασβέστιο είναι ο σημαντικότερος σύμμαχός μας ενάντια στην οστεοπόρωση, δεν είναι δυνατόν όμως να το συνθέσει ο οργανισμός μας από μόνος του, γι’ αυτό το λαμβάνει από τις τροφές και το εναποθέτει στον σκελετό μας. Για να το απορροφήσει, χρειάζεται τη βοήθεια της βιταμίνης D, η οποία σε ποσοστό 90% συντίθεται με τη βοήθεια της υπεριώδους ακτινοβολίας. Ετσι, έχει υπολογιστεί ότι 20 λεπτά έκθεσής μας στον ήλιο καθημερινά είναι αρκετά για να πάρουμε την ποσότητα που χρειαζόμαστε. Επίσης, προστατεύει τα παιδιά από τη ραχίτιδα (αφορά παιδιά που στερούνται το ασβέστιο και τη βιταμίνη D).
Ευνοούν τη γονιμότητα
Ο ζεστός καιρός βελτιώνει την αγγείωση και κατ’ επέκταση τη λειτουργία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Oμως, σύμφωνα με έρευνες, και η ποιότητα του ανδρικού σπέρματος βελτιώνεται χάρη στη βιταμίνη D που παράγεται λόγω της έκθεσής μας στον ήλιο. Ας μην ξεχνάμε ότι και η χαλάρωση που επέρχεται με τις διακοπές και την απόδραση από τις υποχρεώσεις και την πίεση της καθημερινότητας συμβάλλει σημαντικά στην ενίσχυση της γονιμότητάς μας. Συγκεκριμένα, στη διάρκεια των διακοπών μειώνεται το στρες, που σύμφωνα με τους ειδικούς βλάπτει τη γονιμότητα. Αν και οι ακριβείς λόγοι δεν είναι πάντα ξεκάθαροι και γνωστοί, οι γιατροί τονίζουν ότι το άγχος, η πίεση της δουλειάς και η κούραση παίζουν σημαντικό ρόλο στην ωορρηξία, στην ποιότητα του σπέρματος και κατ’ επέκταση στην ικανότητα σύλληψης.
Εχουν παυσίπονη δράση
Οι ημικρανίες, οι πονοκέφαλοι, αλλά και άλλοι πόνοι που σχετίζονται με το στρες, συνήθως υποχωρούν όταν βρεθούμε στον καλοκαιρινό μας προορισμό. Οταν η διάθεσή μας είναι καλύτερη και ο καιρός είναι ζεστός, χωρίς υγρασία, κινούμαστε περισσότερο (κάνουμε βόλτες, μπάνια στη θάλασσα κ.λπ.) και μειώνεται η ένταση τυχόν μυοσκελετικών πόνων. Ειδικότερα, το κολύμπι (όχι όμως σε πολύ κρύες θάλασσες, γιατί μπορεί να προκληθούν μυϊκές συσπάσεις, που εντείνουν τους πόνους) βοηθά σημαντικά στην ανακούφιση της αρθρίτιδας, καθώς δεν καταπονούνται οι αρθρώσεις και ελαττώνεται η δυσκαμψία τους.
Αδυνατίζουν
Οι διακοπές προσφέρουν ευκαιρίες να μπείτε σε κίνηση. Με τη μέρα να μεγαλώνει και τον καιρό να βελτιώνετε, σίγουρα δεν θέλετε να μείνετε μέσα στο σπίτι βλέποντας σειρές και τρώγοντας σοκολάτες. Δραστηριότητες, όπως οι βόλτες στο πάρκο, το ποδήλατο, το κολύμπι, γίνονται πιο ευχάριστες και συχνές. Ολα αυτά συνεπάγονται μεγαλύτερη καύση θερμίδων και βελτίωση της φυσικής κατάστασης. Το καλοκαίρι επίσης λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών, ο οργανισμός σας προσπαθεί να προσαρμοστεί στην αυξημένη θερμοκρασία μειώνοντας την πρόσληψη τροφής (μια διαδικασία κατά την οποία παράγει περισσότερη θερμότητα) και με την αποβολή νερού, δηλαδή τον ιδρώτα. Παράλληλα, έχετε λιγότερη όρεξη για λιπαρές τροφές, οι οποίες εκτός από το να σας φορτώνουν με πολλές θερμίδες, προκαλούν και δυσφορία τους καλοκαιρινούς μήνες. Τα πιο απολαυστικά φρούτα είναι διαθέσιμα το καλοκαίρι. Γιατί να προτιμήσετε ένα βαρύ, σοκολατένιο γλυκό όταν μπορείτε να φάτε γιαούρτι με ροδάκινα;