Παρά την ευρεία «χαρτογράφηση» των διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου REM (rapid eye movement), λίγα είναι τα επιστημονικά δεδομένα για την χρησιμότητά του. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Bern ανακάλυψαν ότι η ενεργοποίηση των νευρώνων στον υποθάλαμο κατά τη διάρκεια του ύπνου REM ρυθμίζει τη διατροφική συμπεριφορά, με την καταστολή της δραστηριότητας αυτής να μειώνει την όρεξη. Ενώ κοιμόμαστε, μεταβαίνουμε μεταξύ διαφορετικών φάσεων του ύπνου, καθεμία από τις οποίες μπορεί να συμβάλλει διαφορετικά στα επίπεδα ενέργειας και το συνολικό αίσθημα ξεκούρασης.
Τι είναι ο «παράδοξος ύπνος»
Κατά την διάρκεια του ύπνου REM ένα περίεργο στάδιο ύπνου που ονομάζεται παράδοξος ύπνος, κατά το οποίο τα περισσότερα όνειρα εμφανίζονται, συγκεκριμένα εγκεφαλικά κυκλώματα δείχνουν ιδιαίτερα υψηλή δραστηριότητα, με την εγκεφαλική αυτή λειτουργία ωστόσο να παραμένει ασαφής. Μεταξύ των περιοχών του εγκεφάλου που εμφανίζουν έντονη δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου REM είναι περιοχές που σχετίζονται με τις λειτουργίες της μνήμης ή του συναισθήματος. Ο πλευρικός υποθάλαμος εμφανίζει επίσης έντονη δραστηριότητα κατά την διάρκεια του ύπνου REM. Στα πειραματόζωα που ήταν ξύπνια, σύμφωνα με τους ερευνητές, οι νευρώνες της συγκεκριμένης εγκεφαλικής περιοχής ρυθμίζουν την όρεξη και την πρόσληψη τροφής.
Καταστολή της δραστηριότητας; Μειωμένη όρεξη
Η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Bern με τον Δρ. Antoine Adamantidis διαπίστωσαν ότι η καταστολή της δραστηριότητας των νευρώνων του πλευρικού υποθαλάμου ισοδυναμούσε με την μειωμένη πρόσληψη τροφής. «Αυτό υποδηλώνει ότι ο ύπνος REM είναι απαραίτητος για τη σταθεροποίηση του μηχανισμού της πρόσληψης τροφής» δηλώνουν χαρακτηριστικά. «Μας προκάλεσε έκπληξη πόσο έντονα και επίμονα η παρέμβασή μας επηρέασε τη νευρική δραστηριότητα στον πλευρικό υποθάλαμο» επισημαίνουν οι ερευνητές. Τα ευρήματα επίσης αποδεικνύουν ότι η ποσότητα του ύπνου δεν αποτελεί το μοναδικό παράγοντα της ευημερίας κι ότι η ποιότητα του ύπνου παίζει σημαντικό ρόλο, ιδίως για τη διατήρηση της ισορροπημένης διατροφικής συμπεριφοράς. «Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία στην κοινωνία μας, όπου όχι μόνο μειώνεται η ποσότητα του ύπνου, αλλά και η ποιότητα του επηρεάζεται δραματικά από την εργασία με βάρδιες όπως και από την έκθεση στην οθόνη αργά το βράδυ» καταλήγουν.
