Η προσοχή δώδεκα παραγόντων κινδύνου καθ’όλη την διάρκεια της ζωής θα μπορούσε να καθυστερήσει ή να αποτρέψει το 40% των περιπτώσεων άνοιας, σύμφωνα με την ενημερωμένη έκθεση από την Lancet Commission για την πρόληψη, την παρέμβαση και τη φροντίδα της άνοιας που παρουσιάστηκε στο Διεθνές Συνέδριο του Alzheimer Association (AAIC 2020). Είκοσι οκτώ κορυφαίοι εμπειρογνώμονες στον τομέα της άνοιας πρόσθεσαν τρεις νέους παράγοντες κινδύνου στη νέα έκθεση.

Τρεις νέοι παράγοντες κινδύνου

Αυτοί περιλαμβάνουν την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, τον τραυματισμό στην περιοχή του κεφαλιού και την ατμοσφαιρική ρύπανση κατά την τρίτη ηλικία. Οι τρεις νέοι παράγοντες κινδύνου έρχονται να προστεθούν και να ανανεώσουν την λίστα με τους ήδη εννέα υπάρχοντες, που είχαν προσδιοριστεί από την επιτροπή το 2017 και περιλαμβάνουν την μειωμένη εκπαίδευση νωρίς στην ζωή, την απώλεια ακοής κατά την μέση ηλικία, την υπέρταση την παχυσαρκία αλλά και το κάπνισμα, την κατάθλιψη, την κοινωνική απομόνωση, την σωματική αδράνεια όπως και τον διαβήτη αργότερα στην ζωή (από τα 65 έτη και άνω).

Δεν είναι ποτέ αργά ή νωρίς για την πρόληψη

«Μαθαίνουμε ότι οι τακτικές για την αποφυγή της άνοιας ξεκινούν νωρίς και συνεχίζονται καθ ‘όλη τη διάρκεια της ζωής, οπότε δεν είναι ποτέ πολύ νωρίς ή πολύ αργά για να αναλάβουμε δράση», δηλώνει χαρακτηριστικά το μέλος της επιτροπής και ο παρουσιαστής AAIC, Lon Schneider, MD, συν-διευθυντής του USC Alzheimer Disease Research Center’s και καθηγητής Ψυχιατρικής και Επιστημονικών Συμπεριφορών και Νευρολογίας στο Keck School of Medicine της USC. Η άνοια πλήττει περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, ένας αριθμός που αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2050, ιδιαίτερα σε χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα όπου ζουν περίπου τα δύο τρίτα των ατόμων με άνοια, σύμφωνα με την έκθεση. Οι γυναίκες είναι επίσης πιο πιθανό να αναπτύξουν άνοια συγκριτικά με τους άνδρες.

Οδηγίες… πρόληψης

Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αγγλία και η Γαλλία, το ποσοστό των ηλικιωμένων με άνοια έχει μειωθεί, πιθανώς εν μέρει λόγω αλλαγών στον τρόπο ζωής, αποδεικνύοντας τη δυνατότητα μείωσης της άνοιας μέσω προληπτικών μέτρων, υποστηρίζει ο Lon Schneider. Τόσο ο ίδιος όσο και μέλη της επιτροπής συνιστούν τις ακόλουθες στρατηγικές:

  • Από την ηλικία των σαράντα ετών, προσπαθήστε να διατηρήσετε την συστολική αρτηριακή πίεση έως τα 130 mm Hg.
  • Στην περίπτωση απώλειας ακοής προτείνεται η χρήση ακουστικών βαρηκοΐας ενώ για να προστατεύσετε τα αυτιά, προστατευτείτε από τα υψηλά επίπεδα θορύβου.
  • Μειώστε την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
  • Περιορίστε την πρόσληψη αλκοόλ.
  • Σταματήστε το κάπνισμα και ενθαρρύνετε και τα αγαπημένα σας πρόσωπα να το διακόψουν άμεσα.
  • Υιοθετήστε έναν πιο ενεργητικό τρόπο ζωής, ανεξάρτητα από την ηλικία, αφού ποτέ δεν είναι αργά.
  • Προσέξτε τις διατροφικές σας συνήθειες, για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας ή διαβήτη.