Η ανάγκη να επισκεπτόµαστε συχνά την τουαλέτα, ακόµη και όταν δεν έχουµε καταναλώσει πολλά υγρά, ακόµη και στη διάρκεια της νύχτας, ακόµη και διακόπτοντας ξαφνικά και απότοµα τη βόλτα µας, το ταξίδι µας ή τη διασκέδασή µας θα µπορούσε να µπει κάτω από τη µεγάλη «οµπρέλα» µιας κατάστασης που οι ειδικοί ονοµάζουν συχνουρία. Σε κάποιες περιπτώσεις η συχνουρία, κυρίως όταν πρόκειται για µία «συνήθεια» που µας χαρακτηρίζει και όπου αποβάλλουµε αρκετή ποσότητα ούρων κάθε φορά που επισκεπτόµαστε την τουαλέτα, δεν ενέχει κάποια ανησυχία. Σε άλλες περιπτώσεις όµως, όπου η συχνουρία ξεκινά ξαφνικά σε κάποια στιγµή της ζωής µας ή/και όταν κάθε φορά που πάµε στην τουαλέτα αποβάλλουµε λίγα ούρα ή έχουµε και άλλα συµπτώµατα που δυσκολεύουν την ούρηση, τότε είναι σκόπιµο να διερευνήσουµε την κατάσταση.
ποτε ειναι υπερβολικά συχνά;
Συνήθως, επισκεπτόμαστε την τουαλέτα περίπου 5 φορές την ημέρα. Φυσικά αυτό έχει να κάνει και με το πόσα και ποια υγρά έχουμε καταναλώσει, πόσο έχουμε πιθανώς ιδρώσει κ.λπ. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι αν επισκεπτόμαστε την τουαλέτα συχνότερα από 5 φορές καθημερινά μπορεί να υποφέρουμε από συχνουρία ή από πολυουρία.
Συχνουρία Ή πολυουρία;
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη διαφορά ανάμεσα στις δύο αυτές καταστάσεις γιατί είναι έτσι πιο πιθανό να υποψιαστούμε την αιτία που βρίσκεται πίσω από αυτό που μας συμβαίνει. Ετσι, η συχνουρία περιγράφεται ως η κατάσταση κατά την οποία αυξάνεται η συχνότητα των επισκέψεων στην τουαλέτα ενώ παράλληλα μειώνεται η ποσότητα των ούρων που αποβάλλονται. Εχουμε δηλαδή το συχνό αίσθημα ότι θέλουμε να ουρήσουμε αλλά τα ούρα που αποβάλλουμε κάθε φορά που πάμε στην τουαλέτα είναι πολύ λίγα. Αντίθετα αν πρόκειται για πολυουρία, επισκεπτόμαστε συχνά την τουαλέτα και παράλληλα έχουμε και πολλά ούρα.
Οι αιτίες πίσω απότην πολυουρία
Η πολυουρία κατά κανόνα δεν είναι ανησυχητική και συνήθως οφείλεται:
l Στο γεγονός ότι πίνουμε πολύ νερό, οπότε και είναι φυσιολογικό να αποβάλλουμε και πολλά ούρα.
l Στην κατανάλωση αλκοόλ, καφέ, στο κάπνισμα ή στο άγχος. Ολοι αυτοί οι παράγοντες αναγκάζουν, με πολύπλοκους μηχανισμούς, να διηθείται περισσότερο αίμα στα νεφρά με αποτέλεσμα να παράγονται έτσι και περισσότερα ούρα.
l Στη λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. διουρητικά) ή βοτάνων, που αυξάνουν την παραγωγή των ούρων από τα νεφρά.
l Στον σακχαρώδη διαβήτη. Ο διαβήτης, κυρίως όταν δεν έχει διαγνωστεί ή δεν έχει ρυθμιστεί, προκαλεί πολυδιψία και κατ’ επέκταση πολυουρία. Εκτός όμως από αυτά προκαλεί και άλλα συμπτώματα, όπως είναι η πολυφαγία και η παράλληλη απώλεια βάρους.
Η συχνουρία στις γυναίκες
Η συχνότερη αιτία που προκαλεί συχνουρία στις γυναίκες είναι η κυστίτιδα, μία πολύ συχνή λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος, που οφείλεται στην ύπαρξη κάποιου μικροβίου. Επίσης, η κυστίτιδα – εκτός από συχνουρία – προκαλεί τσούξιμο και πόνο στην περιοχή της κύστης και ενδεχομένως και λίγη αιματουρία. Σε περίπτωση λοιπόν που έχουμε τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να κάνουμε μία καλλιέργεια ούρων και αν υπάρχει λοίμωξη να πάρουμε αντιβίωση. Μερικές φορές η κυστίτιδα μπορεί να γίνει πιο σοβαρή (πυελονεφρίτιδα) και να αφορά και το ανώτερο ουροποιητικό (νεφρά). Σε αυτή την περίπτωση, εκτός από τα συμπτώματα της κυστίτιδας συνυπάρχει και πυρετός, συνήθως υψηλός, έντονος πόνος στην περιοχή των νεφρών, στο ύψος της μέσης και στα πλάγια, αίσθημα καύσου κατά την ούρηση. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται άμεση νοσοκομειακή αντιμετώπιση με χορήγηση αντιβιοτικών και έπειτα, αν οφείλεται στην ύπαρξη κάποιας πέτρας στο ουροποιητικό αφαίρεση της πέτρας ή αν οφείλεται σε ανατομική ανωμαλία χειρουργική διόρθωση αυτής της ανωμαλίας.
Η συχνουρία στους άνδρες
Στους άνδρες, όπως και στις γυναίκες, η συχνουρία μπορεί να είναι σύμπτωμα μιας φλεγμονής όπως είναι η κυστίτιδα, η ουρηθρίτιδα ή η προστατίτιδα. Η συχνότερη από αυτές τις φλεγμονές είναι η προστατίτιδα. Τα συμπτώματά της είναι: συχνουρία, δυσκολία στην ούρηση, που μπορεί να φτάσει και στην πλήρη αδυναμία ούρησης, τσούξιμο και κάψιμο κατά την ούρηση και υψηλός πυρετός. Η οξεία προστατίτιδα είναι μία φλεγμονή του προστάτη που οφείλεται στην ύπαρξη κάποιου μικροβίου που έχει εγκατασταθεί μέσα στον προστάτη προερχόμενο είτε από τα ούρα είτε από κάποια σεξουαλική επαφή, και που δημιουργεί τη διόγκωσή του. Σε αντίθεση με την υπερτροφία του προστάτη η οξεία προστατίτιδα αφορά κυρίως νέους άνδρες και αντιμετωπίζεται με τη λήψη αντιβίωσης. Αντίστοιχα υπάρχει και η χρόνια προστατίτιδα που προκαλεί συμπτώματα για αρκετό διάστημα.
Αν εκτός από τη συχνουρία υπάρχει και έκκριμα στο πέος, που υπάρχει ανεξάρτητα από την ούρηση, σε αυτή την περίπτωση εκτός από τον προστάτη πάσχει και η ουρήθρα και μιλάμε για ουρηθροπροστατίτιδα. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να γίνει καλλιέργεια και να ληφθεί η κατάλληλη αντιβίωση.
Ενα άλλο ενδεχόμενο είναι να πρόκειται για στένωση της ουρήθρας. Ενα πρόβλημα που μπορεί να προκύψει σε οποιαδήποτε ηλικία, είτε επειδή είναι γενετικό είτε επειδή είναι αποτέλεσμα μιας φλεγμονής ή μιας εγχείρησης. Το στένωμα αυτό, που προκαλεί συχνουρία, διαγιγνώσκεται με κυστεοσκόπηση και διορθώνεται με μία μικρή επέμβαση.
Μήπως είναι προστάτης;
Η συντριπτική πλειονότητα των ανδρών μετά από κάποια ηλικία υποφέρουν από καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, όπου ο προστάτης διογκώνεται λόγω της ύπαρξης καλοήθων κυττάρων στην περιοχή. Τα συμπτώματα που προκαλεί η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι: η συχνουρία, η νυκτουρία, η επιτακτική ούρηση, η επιτακτική ακράτεια ούρων, η ελάττωση της ακτίνας των ούρων, η καθυστερημένη έναρξη ούρησης, η ούρηση η οποία καταλήγει σε σταγόνες και το αίσθημα ατελούς κένωσης της κύστης. Αντιμετωπίζεται, κατά περίπτωση, με φάρμακα ή με επέμβαση.
Ευχαριστούµε για τη συνεργασία τον κ. Χρήστο Αλαµανή, αναπληρωτή καθηγητή Ουρολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.