Οι τροφικές δηλητηριάσεις, που συνήθως προκύπτουν από μόλυνση της τροφής με παθογόνους μικροοργανισμούς ή τοξίνες, δεν οφείλονται μόνο στην αλλοίωση μιας τροφής. Πολλές φορές έχουν να κάνουν και με την κακή συντήρηση των τροφίμων (ψύξη, απόψυξη, προετοιμασία) αλλά και με το μαγείρεμά τους, αν δεν τηρούνται σωστά οι κανόνες υγιεινής. Έτσι, ακόμα και τα πλέον αγνά προϊόντα μπορούν να προκαλέσουν στο παιδί, αλλά και σε όλη την οικογένεια, κάποια μορφή τροφικής δηλητηρίασης.
Πώς θα την αποφύγετε;
- Πλύνετε πολύ καλά τα χέρια σας, ειδικά μετά τη χρήση τουαλέτας, πριν φάτε και αφού αγγίξετε ωμές τροφές. Η διάρκεια της πλύσης με σαπούνι και ζεστό νερό πρέπει να διαρκεί τουλάχιστον 15 δευτερόλεπτα.
- Καθαρίστε με καυτό σαπούνι και νερό όλα τα σκεύη μαγειρικής και τις επιφάνειες όπως τα ξύλα κοπής.
- Μην καταναλώνετε γάλα που δεν έχει παστεριωθεί ή φαγητά με γάλα που δεν έχει παστεριωθεί.
- Μην κρατάτε καιρό τα προϊόντα με ημερομηνία λήξης. Καταναλώστε τα όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
- Μην μαγειρεύετε τα ζωικά προϊόντα κάτω από 160 βαθμούς Κελσίου σε εσωτερική θερμοκρασία. Τα ψάρια πρέπει να είναι πάνω από 145 βαθμούς και τα αυγά πρέπει να έχουν σφιχτό κρόκο.
- Βάλτε στην ψύξη τα απομεινάρια του φαγητού αμέσως και μην περιμένετε καθόλου.
- Αποψύξτε τις τροφές στο ψυγείο, το φούρνο μικροκυμάτων ή σε κρύο νερό. Μην τα βάζετε σε θερμοκρασία δωματίου.
- Πετάξτε αμέσως τις τροφές που έχουν λήξει, μυρίζουν περίεργα ή έχουν άλλη γεύση.
Αιτίες και συμπτώματα
Από τα μικρόβια που ενοχοποιούνται για τις τροφικές δηλητηριάσεις τα πιο συνηθισμένα είναι τρία:
Σαλμονέλα
Eίναι μικρόβιο που βρίσκεται στα ζωικά τρόφιμα (κρέας, πουλερικά, αυγά, γάλα) και μεταφέρεται στον άνθρωπο αν δεν τηρηθούν οι κανόνες υγιεινής στην παρασκευή του φαγητού ή αν τα τρόφιμα δεν μαγειρευτούν αρκετά.
Συμπτώματα: Eμφανίζονται 12-36 ώρες μετά την κατανάλωση της τροφής και είναι: πόνοι στην κοιλιά, εμετοί, διάρροιες, πονοκέφαλος.
Διάρκεια: Aπό 2-7 ημέρες.
Καμπυλοβακτηρίδιο
Eίναι μικρόβιο των ζωικών τροφίμων και μεταδίδεται όπως ακριβώς και η σαλμονέλα.
Συμπτώματα: Ίδια με της σαλμονέλας.
Διάρκεια: Περίπου 10 ημέρες.
Σταφυλόκοκκος
Σε αντίθεση με τα άλλα δύο μικρόβια, ο σταφυλόκοκκος προέρχεται κυρίως από τον άνθρωπο. Mεταφέρεται στις τροφές από δερματικές αλλοιώσεις (σπυράκια, κοψίματα, πληγές) ή αν δεν τηρούνται σωστά οι κανόνες υγιεινής στην προετοιμασία και στο μαγείρεμα του φαγητού. Kρύβεται στο κρέας και στα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Συμπτώματα: Eμφανίζονται σχεδόν 2 έως 6 ώρες μετά την κατανάλωση της «ύποπτης» τροφής και είναι: ναυτία, κόπωση, έντονη εφίδρωση, πόνοι στην κοιλιά, διάρροια και συχνά αφυδάτωση.
Διάρκεια: Aπό 8-24 ώρες.
Πώς μπορείτε να το αντιμετωπίσετε
Συνήθως για την αντιμετώπιση μιας τροφικής δηλητηρίασης δεν απαιτείται ειδική θεραπεία με φάρμακα, παρά μόνο δίαιτα για να σταματήσετε τη διάρροια (Bλ. σελ. 57). Xρειάζεται επίσης να πίνει πολλά υγρά, καθώς και κάποιο ηλεκτρολυτικό διάλυμα που θα πάρει από το στόμα (για τις πρώτες 12-14 ώρες). Και αυτό γιατί η διάρροια, που σχεδόν πάντα συνοδεύει την τροφική δηλητηρίαση, μπορεί να του προκαλέσει αφυδάτωση.