Απόφαση την οποία υπέγραψε ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής απλοποιεί και επιταχύνει τη διαδικασία δήλωσης ακινήτου στην εφορία φιλοδοξώντας να βάλει τέλος σε ουρές και γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Στην ΑΑΔΕ εκτιμούν ότι με αυτή τη λύση οι πολίτες και οι συμβολαιογράφοι θα εξυπηρετηθούν πιο γρήγορα και με διαφάνεια, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά στις Εφορίες, οι οποίες είναι ήδη πολύ επιβαρυμένες με τα κάθε είδους αιτήματα εξυπηρέτησης των πολιτών, που συσσωρεύτηκαν από την έναρξη της κρίσης του κορονοϊού.
Το πείραμα της εξ αποστάσεως εξυπηρέτησης των φορολογουμένων κρίνεται ήδη πετυχημένο. Πληροφορίες αναφέρουν πως από τα μέσα Μαρτίου έως και τα τέλη Μαΐου, οι εφορίες της χώρας δέχθηκαν πάνω από 1 εκατομμύριο αιτήματα εξυπηρέτησης μέσω email και τηλεφώνου και ανταποκρίθηκαν σε 850.000.
Ταυτόχρονα, οι υπηρεσίες πληροφορικής της ΑΑΔΕ επισπεύδουν την ηλεκτρονικοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, η οποία ανεστάλη στα τέλη του 2019, λόγω του αιτήματος των συμβολαιογράφων, που ζήτησαν χρόνο προσαρμογής και εκπαίδευσης στο νέο σύστημα δηλώσεων. Στόχος είναι μέσα στο 2020 να έχει γίνει ψηφιακή τουλάχιστον η δήλωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, που αποτελεί και το μεγαλύτερο όγκο των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου.
Με email, courier ή συστημένων επιστολών
Όλες οι δηλώσεις που σχετίζονται με υποθέσεις φορολογίας ακινήτων θα υποβάλλονται πλέον μέσω email, courier ή συστημένων επιστολών στις εφορίες. Μόνο οι δηλώσεις και αιτήσεις που έχουν υποβληθεί και εκκρεμούν στις εφορίες θα διεκπεραιώνονται κατά σειρά προτεραιότητας ενώ οι επισκέψεις που έχουν προγραμματισθεί δεν ακυρώνονται και θα πραγματοποιηθούν κανονικά στις ορισθείσες ημερομηνίες.
Σύμφωνα με το προγραμματισμό της ΑΑΔΕ από το επόμενο έτος όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα γίνονται ηλεκτρονικά από το γραφείο του συμβολαιογράφου.
Μέχρι την πλήρη ψηφιοποίηση των δηλώσεων φορολογίας κεφαλαίου, όλες οι δηλώσεις θα στέλνονται μέσω e-mail ή συστημένη επιστολή στις Δ.Ο.Υ. Απόδειξη της ταυτοπροσωπίας των φορολογουμένων μπορεί να γίνεται είτε με υπεύθυνη δήλωση αυτών, η οποία έχει εκδοθεί μέσω της ιστοσελίδας dilosi.services.gov.gr της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης www.gov.gr (με την οποία δηλώνουν ότι οι ίδιοι είναι οι υπογράφοντες τη δήλωση/αίτηση), είτε με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής αυτών από ΚΕΠ ή άλλη δημόσια αρχή. Η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής των δηλούντων (σε δήλωση φόρου δωρεάς, γονικής παροχής και μεταβίβασης ακινήτων) μπορεί να θεωρηθεί και από τον συμβολαιογράφο που θα συνάψει το αντίστοιχο συμβολαιογραφικό έγγραφο, εφόσον προκύπτουν τα στοιχεία του από την υποβαλλόμενη δήλωση και η υπογραφή τίθεται ενώπιόν του. Σε περίπτωση αποστολής των δηλώσεων ηλεκτρονικά, η υπεύθυνη δήλωση αποστέλλεται ηλεκτρονικά μαζί με την υποβαλλόμενη δήλωση.
Το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογουμένου, αποτελεί γι’ αυτόν αποδεικτικό υποβολής της δήλωσης ή της αίτησης και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους της Δ.Ο.Υ.. Ημερομηνία υποβολής της δήλωσης/αίτησης θεωρείται η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αντίστοιχα.
Κανένας άλλος έλεγχος ή αυτοψία δεν διενεργείται στο στάδιο παραλαβής της δήλωσης, η πλήρης και ορθή συμπλήρωση της οποίας καθώς και η επισύναψη των απαιτούμενων (και ορθών) δικαιολογητικών αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του δηλούντος. Σε περιπτώσεις που ο φορολογούμενος αιτείται την επιστροφή φόρου άνω των 300 ευρώ, ή υποβάλλεται υπόδειγμα ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή πιστωτική δήλωση Ε.Τ.ΑΚ. ή Φ.Α.Π. ή δήλωση Ε.Φ.Α., η αρμοδιότητα και ευθύνη της Δ.Ο.Υ. κατά την παραλαβή εξαντλείται στον έλεγχο της ορθότητας και της πληρότητας των προβλεπόμενων δικαιολογητικών.
Ποιες υποθέσεις αφορά το μέτρο
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Διοικητή της ΑΑΔΕ το νέο μέτρο εφαρμόζεται σε μια σειρά υποθέσεων φορολογίας κεφαλαίου που αφορούν:
1. Αρχικές ή τροποποιητικές δηλώσεις κατοχής ακινήτων (Ε9 και Φ.Μ.Α.Π. φυσικών και νομικών προσώπων, Ε.Τ.Α.Κ. και Φ.Α.Π. νομικών προσώπων καθώς και Ε.Φ.Α.) και τα υποδείγματα που επέχουν θέση δήλωσης σύμφωνα με την απόφαση Α.1272/2019, για τις οποίες δεν προβλέπεται ηλεκτρονική υποβολή. Για δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) και Ε.Φ.Α. και αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικών, για τις οποίες προβλέπεται ήδη η ηλεκτρονική υποβολή/έκδοση, δεν έχει εφαρμογή η διαδικασία της απόφασης. Τυχόν τέτοιες δηλώσεις ή αιτήσεις που υποβάλλονται με τη διαδικασία της Α.1137/2020, δεν λαμβάνονται υπόψη και ενημερώνεται σχετικά ο φορολογούμενος με μήνυμα στην προσωποποιημένη του πληροφόρηση με την υπόδειξη να υποβάλει ηλεκτρονικά τη δήλωση ή να λάβει ηλεκτρονικά το πιστοποιητικό.
2. Αιτήσεις για τη χορήγηση πιστοποιητικού του άρθρου 54 Α του ν.4174/2013 (πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α.), υπεύθυνες δηλώσεις που επέχουν θέση πιστοποιητικού, όπου δεν προβλέπεται ηλεκτρονική έκδοση αυτού, αιτήσεις για θεώρηση αντιγράφων τελεσίδικων δικαστικών αποφάσεων καταδικαστικών σε δήλωση βουλήσεως και υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών για την αποδοχή δήλωσης η οποία υπεβλήθη μέσω διαδικτύου.
3. Τα προβλεπόμενα παραστατικά για τη συνδρομή των προϋποθέσεων επιστροφής ΕΝ.Φ.Ι.Α. άνω των 300 ευρώ.
4. Δηλώσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και κερδών από τυχερά παίγνια, αρχικές και τροποποιητικές,
5. Δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων, πλην των δηλώσεων φ.μ.α. που υποβάλλονται για πλειστηριασμό.
6. Αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικού του άρθρου 105 του Κώδικα διατάξεων φορολογίας κληρονομιών, δωρεών κ.λπ., ο οποίος κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν.2961/2001 (πιστοποιητικό φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών). Υπενθυμίζεται ότι εξακολουθεί να ισχύει η παράγραφος 6 του ν.3220/2004, σύμφωνα με την οποία, όπου δεν απαιτείται η εξόφληση του φόρου και στις περιπτώσεις που έχει εξοφληθεί ολόκληρος ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής, αντί του πιστοποιητικού δύναται να προσκομίζεται από τον υπόχρεο σε φόρο αντίγραφο της δήλωσης φόρου, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, με την οποία δηλώνεται ότι τα στοιχεία που προκύπτουν από την προσκομιζόμενη δήλωση φόρου δεν έχουν μεταβληθεί και ότι έχει εξοφληθεί ολόκληρος ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής.
Τα δικαιολογητικά
Μαζί με τις δηλώσεις οι φορολογούμενοι θα πρέπει να αποστείλουν και τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Έτσι για την υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής και μεταβίβασης ακινήτων απαιτούνται κατά περίπτωση:
1. Ληξιαρχική πράξη θανάτου
2. Απόφαση δημοσίευσης διαθήκης
3. Αντίγραφο της σύμβασης νέμησης, ή του συστατικού εγγράφου trust, ή του καταστατικού εγγράφου νομικού προσώπου ή ιδρύματος, κατά περίπτωση, που αποδεικνύουν τον τρόπο και το είδος της επαγωγής και τη νομική μορφή και χαρακτήρα του υπόχρεου σε φόρο
4. Κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό (οικογενειακής κατάστασης ή εγγυτέρων συγγενών) της αρμόδιας δημοτικής αρχής ή, σε περίπτωση αδυναμίας έκδοσής του, ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων για το είδος και το βαθμό συγγένειας προς τον κληρονομούμενο
5. Πιστοποιητικό του Γραμματέα του αρμόδιου Ειρηνοδικείου ή Πρωτοδικείου περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως νεότερης διαθήκης, κατά περίπτωση
6. Νομιμοποιητικό έγγραφο, σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης από πληρεξούσιο ή αντιπρόσωπο ή νόμιμο εκπρόσωπο.
7. Έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης ή τη λήξη αυτής
8. Αποδεικτικά χρεών και βαρών
9. Συμβολαιογραφικά έγγραφα εκχώρησης ακινήτων ή απαιτήσεων στο Δημόσιο
10. Αποδεικτικά πληρωμής ή βεβαίωσης φόρου στην αλλοδαπή
11. Βεβαίωση Τράπεζας για κοινό λογαριασμό του ν. 5638/1932
12. Καταστατικό νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα
13. Αποδεικτικά περί δεκαετούς παραμονής του κληρονομουμένου στην αλλοδαπή
14. Αποδεικτικά έγγραφα για τη σύσταση δωρεάς-γονικής παροχής, σε περίπτωση που δεν συντάσσεται συμβόλαιο
15. Αντίγραφο έκθεσης πλειστηριασμού
16. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τη χορήγηση απαλλαγής α’ κατοικίας, όπως έχουν καθοριστεί με την ΠΟΛ.1101/2010 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών
17. Σε περίπτωση λοιπών ειδικών απαλλαγών, τα δικαιολογητικά που έχουν καθοριστεί με τις οικείες αποφάσεις.
18. Τα φύλλα προσδιορισμού αξίας ακινήτων (με τα απαιτούμενα γι’ αυτά δικαιολογητικά) και υπολογισμού αξίας μετοχών, επιχειρήσεων κ.λπ., κατά την ΠΟΛ.1055/2003 απόφαση.
Σημείωση: τα υπ’ αριθ. 1, 2, 4 και 5 δικαιολογητικά απαιτούνται και στην περίπτωση υποβολής δήλωσης Ε9 ή αίτησης χορήγησης πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ από κληρονόμο του υπόχρεου.
Τα πιστοποιητικά
Για τη συμπλήρωση των εντύπων του αντικειμενικού προσδιορισμού απαιτούνται τα εξής πιστοποιητικά:
1. Άδεια κατεδάφισης ή πρωτόκολλο κατεδάφισης. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5- όλα τα έντυπα Κ)
2. Βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας, για το χαρακτηρισμό ενός κτιρίου ως διατηρητέου, από την οποία να προκύπτει η έκδοση απόφασης ή προεδρικού διατάγματος, που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και δεν έχει ανακληθεί. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5, όλα τα έντυπα Κ)
3. Το ΦΕΚ στο οποίο έχει δημοσιευθεί το σχετικό Π.Δ. ή η απόφαση του αρμόδιου οργάνου περί αναστολής οικοδομικής άδειας. (ΦΥΑΑ 3)
4. Βεβαίωση από την οποία να προκύπτει ότι οικόπεδο θεωρείται δεσμευμένο λόγω αρχαιολογικής έρευνας, για αόριστο χρονικό διάστημα, και απαγορεύεται η οικοδομική αξιοποίησή του. Επίσης, στη βεβαίωση να αναγράφεται η επιφάνεια του οικοπέδου που δεσμεύεται.(ΦΥΑΑ 3)
5. Πρόσφατο έγγραφο για το χαρακτηρισμό ενός ακινήτου ως απαλλοτριωτέου, από την αρχή που κήρυξε την απαλλοτρίωση, από το οποίο να προκύπτουν τα παρακάτω:
- Η κήρυξη της απαλλοτρίωσης.
- Η μη ανάκλησή της.
- Η επιφάνεια των απαλλοτριωτέων τμημάτων (ΦΥΑΑ,Κ,ΑΑ-ΓΗΣ).
6. Τεχνική έκθεση από πραγματογνώμονα του Τεχνικού Επιμελητηρίου με την οποία βεβαιώνεται η δαπάνη αποκατάστασης στις περιπτώσεις που το ακίνητο έχει υποστεί ζημιές από σεισμό, πυρκαγιά ή πλημμύρα. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5 και όλα τα έντυπα Κ)
7. Άδεια λειτουργίας της αρμόδιας Υπηρεσίας για τον χαρακτηρισμό εδαφικής έκτασης ως μεταλλευτικής ή λατομικής.
8. Οικοδομική άδεια και, σε περίπτωση που δεν υφίσταται, προγενέστερος τίτλος κτήσης, βεβαίωση νομιμοποίησης αυθαιρέτου ή αποδεικτικό έναρξης ηλεκτροδότησης κλπ. για την απόδειξη της παλαιότητας του ακινήτου, η οποία υπολογίζεται από τη χρονολογία κατασκευής (ΦΥΑΑ 1,2,4,5 και όλα τα έντυπα Κ).
9. Οικοδομική άδεια ειδικού κτιρίου ή η τελευταία αναθεώρησή της, για όλες τις κατηγορίες των κτιρίων, η αξία των οποίων υπολογίζεται με τα έντυπα Κ4, Κ5, Κ6, Κ7, Κ8, Κ9. Όταν δεν υφίσταται οικοδομική άδεια, αποδεικτικό στοιχείο της χρήσης μπορεί να αποτελέσει κάθε πρόσφορο δημόσιο έγγραφο.
10. Άδεια λειτουργίας για τις κατηγορίες των ακινήτων, η αξία των οποίων υπολογίζεται με τα έντυπα Κ4, Κ6, Κ7. Σε περίπτωση που έχει διακοπεί η λειτουργία λόγω παύσης των εργασιών της στεγαζόμενης σ’αυτά επιχείρησης ή δραστηριότητας, προσκομίζεται η άδεια λειτουργίας της τελευταίας δραστηριότητας πριν τη διακοπή.
11. Για τα ενσωματωμένα στο κτίριο μηχανήματα, που αποτελούν κατά τον Α.Κ. συστατικά του, ο υπολογισμός-εκτίμηση της πρόσθετης από τα κτίσματα αξίας τους γίνεται κατά την προβλεπόμενη από τη νομοθεσία διαδικασία (Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης).
Βεβαιώσεις που εκδίδουν οι πολεοδομικές υπηρεσίες ή οι μηχανικοί
1. Πιστοποιητικό της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας ή βεβαίωση διπλωματούχου Μηχανικού για το χαρακτηρισμό ενός χώρου ως υπογείου , αν αυτό δεν προκύπτει από την άδεια της Πολεοδομίας ή την πράξη σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας και γενικά από κάθε τίτλο. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5)
2. Βεβαίωση Πολεοδομίας ότι ο ημιυπόγειος χώρος είναι υπόγειος άλλως θεωρείται ισόγειος. (ΦΥΑΑ 1,2,4,5)
3. Έγγραφο θεωρημένο από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία από το οποίο να προκύπτει ότι οικόπεδο ή τμήμα του δεν είναι οικοδομήσιμο καθώς και η δυνατότητα ή μη τακτοποίησής του. (ΦΥΑΑ 3)
4. Βεβαίωση της αρμόδιας Πολεοδομικής Υπηρεσίας ή βεβαίωση διπλωματούχου μηχανικού για την προσμέτρηση ημιορόφου ή παταριού στο Σ.Δ.(ΦΥΑΑ 3)
5. Βεβαίωση μηχανικού θεωρημένη από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία ή φύλλο της Εφημερίδας της Κυβέρνησης από τα οποία να προκύπτει ο εφαρμοζόμενος Σ.Δ., όταν είναι διαφορετικός του Σ.Α.Ο που αναγράφεται στους πίνακες τιμών (ΦΥΑΑ 3)
6. Βεβαίωση ιδιώτη μηχανικού θεωρημένη από την αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία από την οποία να αποδεικνύεται η αδυναμία δόμησης, εν όλω ή εν μέρει, καθώς και το σχετικό ποσοστό δόμησης που μπορεί να πραγματοποιηθεί (ΑΑ-ΓΗΣ)
7. Βεβαίωση από την αρμόδια Πολεοδομία, με το μέγιστο δυνάμενο να πραγματοποιηθεί ποσοστό κάλυψης ισογείου (Κ), όταν ο Συντελεστής Εκμετάλλευσης Ισογείου (Κ) των πινάκων, μειωμένος κατά 10%, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί λόγω ειδικών συνθηκών π.χ. σχήματος οικοπέδου. (ΦΥΑΑ 3).
