«Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει» λέει η παροιμία και κατά πάσα πιθανότητα οι διατροφολόγοι θα συμφωνήσουν με τη λαϊκή σοφία. Τα όσα τρώμε μας δίνουν ενέργεια, απαραίτητη ώστε να φέρουμε σε πέρας τα όσα ξεκινάμε να κάνουμε. Μερικές φορές όμως είναι σκόπιμο να έχουμε επιλέξει το γεύμα μας ανάλογα με την «αποστολή» που θέλουμε να ολοκληρώσουμε. Ετσι, ανάλογα με την περίσταση καλό είναι επιλέξουμε και τι θα φάμε. Χρειάζεται να έχουμε ελαφρύ στομάχι; Απαιτείται από εμάς πολλή ενέργεια; Χρειάζεται ο εγκέφαλός μας να λειτουργεί όσο καλύτερα γίνεται; Θα κάνουμε σωματική ή πνευματική εργασία; Ανάλογα με τις απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις θα επιλέξουμε και τα κατάλληλα τρόφιμα κάθε φορά.
Για τον ύπνο
ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ: Το αμινοξύ τρυπτοφάνη, που φαίνεται ότι μπορεί να καταπολεμήσει την αϋπνία, καθώς και η σεροτονίνη, ένας νευροδιαβιβαστής που –μεταξύ άλλων – συμβάλλει και στον καλό ύπνο.
ΠΟΥ ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ: Οι πρωτεΐνες (για παράδειγμα τα γαλακτοκομικά) θα μας δώσουν τρυπτοφάνη, ενώ τα δημητριακά ολικής άλεσης (π.χ. βρόμη, ψωμί ολικής άλεσης) θα συμβάλουν στο να τονωθούν τα επίπεδα της σεροτονίνης μας.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ: Μία φέτα ψωμί ολικής άλεσης με μία φέτα γαλοπούλα ή ένα ποτήρι γάλα ή γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με βρόμη ή δημητριακά ολικής άλεσης, δύο φρυγανιές ολικής άλεσης ή ένα κριθαρένιο παξιμάδι με 100 γρ. τυρί κότατζ ή ανθότυρο ή κατίκι Δομοκού θα ήταν μερικές επιλογές για σνακ πριν από τον ύπνο.
Για να μείνω έγκυος
ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ: Το φυλλικό οξύ, το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην καλή νευρολογική ανάπτυξη του εμβρύου από τη στιγμή της σύλληψής του ακόμη, γι’ αυτό και είναι σημαντικό να το παίρνουν (μέσω της διατροφής αλλά και ως συμπλήρωμα) όλες οι γυναίκες που σχεδιάζουν / προσπαθούν μια εγκυμοσύνη. Επίσης, σύμφωνα με τους ειδικούς, χρήσιμες είναι οι πρωτεΐνες, τα καλά λιπαρά και οι σύνθετοι υδατάνθρακες, που διατηρούν τα επίπεδα ινσουλίνης σταθερά, πράγμα που βοηθά στη σύλληψη.
ΠΟΥ ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ: Το φυλλικό οξύ θα το βρούμε στο συκώτι, στα λαχανικά, στους ξηρούς καρπούς και στα όσπρια, αλλά μπορούμε να το πάρουμε και σε μορφή συμπληρώματος – σύμφωνα με τις οδηγίες του γυναικολόγου μας.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ: Τα ισορροπημένα γεύματα, που θα μαγειρεύονται με ελαιόλαδο και θα αποτελούνται από άπαχες πρωτεΐνες (π.χ. ψητό ή βραστό φιλέτο ψαριού, κοτόπουλο, μοσχαρίσιο φιλέτο ή μπριζόλα) με ρύζι, ζυμαρικά ή ψωμί ολικής άλεσης ή αβγά ή όσπρια ή λαδερά, σε συνδυασμό με πλούσιες σαλάτες ή ψητά ή βραστά λαχανικά, αποτελούν πολύ καλές διατροφικές επιλογές.
Για να ταξιδέψω
ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ: Τα ελαφριά, χωρίς πολλά λιπαρά και ζάχαρη γεύματα, τα οποία θα μας βοηθήσουν να κρατήσουμε προβλήματα ναυτίας και βαρυστομαχιάς μακριά.
ΠΟΥ ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ: Σκόπιμο είναι να εστιάσουμε σε τρόφιμα που δεν έχουν πολλές θερμίδες και όχι σε πιάτα με πολλή σάλτσα, λιπαρά κ.λπ. Επίσης, καλό είναι να αποφύγουμε τα πολλά υγρά, ειδικά όταν ανήκουμε σε όσους έχουν ευαίσθητο στομάχι, που τα υγρά μπορεί να τους «ανακατέψουν».
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ: Κράκερς, κριτσίνια, ανάλατοι ξηροί καρποί, φρούτα όπως μήλα ή μπανάνες, ελαφριά σάντουιτς ή τοστ (με τυρί και γαλοπούλα χωρίς σος ή βούτυρο) κ.ά. αποτελούν καλές επιλογές για να φάμε τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μας.
Για να γυμναστώ
ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ: Οι υδατάνθρακες, ένα αποτελεσματικό καύσιμο, οι οποίοι μεταβολίζονται σε σάκχαρα – γλυκόζη και μας δίνουν ενέργεια για να χρησιμοποιήσουμε όσο γυμναζόμαστε, και βέβαια στο νερό, που χάνουμε λόγω του ιδρώτα στη διάρκεια της άσκησης.
ΠΟΥ ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ: Μισή με μία ώρα πριν από τη γυμναστική είναι σημαντικό να καταναλώσουμε ένα ελαφρύ και χωρίς πολλές θερμίδες μικρό γεύμα – σνακ, ώστε να έχουμε ενέργεια / θερμίδες να «κάψουμε» αλλά και να μη μας «βαρύνει» στη διάρκεια της γυμναστικής. Ας μην ξεχνάμε πως ο οργανισμός δαπανά ενέργεια στη διαδικασία της πέψης με αποτέλεσμα να νιώθουμε ότι δεν μπορούμε / αλλά και να μην είναι σώφρον να φέρουμε σε πέρας άλλες εργασίες, όπως το να αθληθούμε ή να κολυμπήσουμε.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ: Κατ’ αρχάς θα πρέπει να φροντίσουμε να ενυδατωθούμε με ένα ποτήρι νερό ή φυσικό χυμό πορτοκάλι (μισή ώρα πριν από τη γυμναστική). Μια καλή πρόταση για γεύμα μία ώρα περίπου πριν από την άσκηση είναι ένα γιαούρτι με βρόμη ή δύο φρυγανιές ολικής άλεσης ή αλλιώς μία μπανάνα.
Για να πάω στα μαγαζιά
ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ: Οταν βγαίνουμε στα μαγαζιά για να ψωνίσουμε ρούχα, θέλουμε να νιώθουμε όσο πιο «ελαφριές» και «ξεφούσκωτες» γίνεται. Σε αυτό θα μας βοηθήσει ένα πολύ ελαφρύ γεύμα χωρίς λιπαρά, που βαραίνουν, αλλά και χωρίς αλάτι ή φυτικές ίνες, που φουσκώνουν.
ΠΟΥ ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ: Οι φυτικές ίνες είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι όταν θέλουμε να φάμε και στη συνέχεια να αργήσουμε να ξαναπεινάσουμε αλλά και χωρίς να ανέβει πολύ και απότομα η γλυκόζη του αίματός μας. Ωστόσο τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα όσπρια, που μας δίνουν όλα φυτικές ίνες, έχουν την τάση να μας κάνουν να νιώθουμε πρήξιμο και φούσκωμα στην αρχή αφού τα καταναλώσουμε, οπότε δεν είναι καλή επιλογή όταν ετοιμαζόμαστε να βγούμε για ψώνια. Με την ίδια λογική θα πρέπει να αποφύγουμε το αλάτι που ευνοεί τις κατακρατήσεις υγρών και τα οιδήματα.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ: Ενα ελαφρύ γεύμα με άπαχο κοτόπουλο ή ψάρι και σαλάτα ή ένα γιαούρτι με φρούτα ή λίγα ζυμαρικά με σάλτσα ντομάτα είναι καλές επιλογές. Σίγουρα θα πρέπει να αποφύγουμε το αλκοόλ, τα αναψυκτικά και τους χυμούς και να προτιμήσουμε το νερό, που θα μας ξεδιψάσει χωρίς να μας φουσκώσει εφόσον δεν υπερβάλουμε στην ποσότητα που θα καταναλώσουμε.
Για να πάω σε συνέντευξη για καινούργια δουλειά
ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ: Σε μια τέτοια περίπτωση θέλουμε να έχουμε πνευματική διαύγεια και εγρήγορση ώστε να μπορούμε να απαντήσουμε με ακρίβεια και ευστοχία σε ό,τι μας ρωτήσει ο πιθανός μελλοντικός μας εργοδότης. Θα μας βοηθήσουν η τυροσίνη, ένα αμινοξύ που βρίσκουμε στις πρωτεΐνες, και η γλυκόζη και η καφεΐνη, που θα συμβάλουν στο να έχουμε ενέργεια και πνευματική διαύγεια.
ΠΟΥ ΝΑ ΤΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ: Οι πρωτεΐνες είναι η βασική πηγή της τυροσίνης. Τη γλυκόζη είναι προτιμότερο να την αναζητήσουμε στους σύνθετους υδατάνθρακες, που θα μας προσφέρουν τόνωση με σταθερό και αργό ρυθμό, και την καφεΐνη, την οποία χρειαζόμαστε σε λελογισμένη και όχι υπερβολική ποσότητα, σε έναν ελαφρύ καφέ ή μαύρο τσάι.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΥ: Καφές ή τσάι με μία ομελέτα με σπαράγγια, μανιτάρια ή πιπεριές ή μία φέτα ψωμί ολικής άλεσης με μία φέτα γαλοπούλα ή δύο φρυγανιές ολικής άλεσης ή ένα κριθαρένιο παξιμάδι με 100 γρ. τυρί κότατζ ή ανθότυρο ή κατίκι Δομοκού θα ήταν μερικές επιλογές για πρωινό πριν από τη συνέντευξη για δουλειά.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Χάρη Δημοσθενόπουλο, MMedSci.PhDc, κλινικό διαιτολόγο, προϊστάμενο Διαιτολογικού Τμήματος στο ΓΝΑ Λαϊκό, μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας.