Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τη προέλευση του βερίκοκου. Κατά τους αρχαίους χρόνους φαίνεται να ήταν πολύ γνωστό στην Αρμενία, όπου καλλιεργήθηκε εκεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Μάλιστα στην Αρμενία οφείλεται και το επιστημονικό του όνομα, το οποίο είναι «Prunus armenaica», δηλαδή αρμένικο δαμάσκηνο. Αλλες πηγές αναφέρουν ότι κατάγεται από περιοχή της Κίνας ή ότι καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά στην Ινδία.
Από όπου και αν κατάγεται, το σίγουρο είναι ότι έχει μεγάλη θρεπτική αξία και καταναλώνεται ευχάριστα από μικρούς και μεγάλους. Επίσης, το αποξηραμένο βερίκοκο είναι ιδιαίτερα αγαπητό στην παγκόσμια αγορά σε σύγκριση με άλλα αποξηραμένα φρούτα.
Η εποχή του βερίκοκου αρχίζει από το μέσο με τέλος του Μαΐου και διαρκεί, ανάλογα με την ποικιλία, μέχρι τα μέσα Αυγούστου.
Πολύ θρεπτικά
Το εξωτερικό της φλούδας του βερίκοκου έχει μια βελούδινη υφή, η οποία δεν χρειάζεται να αφαιρεθεί. Για αυτόν τον λόγο τρώγονται πολύ ευχάριστα, χωρίς να χρειάζονται ξεφλούδισμα. Δύο μεγάλα βερίκοκα των 70 γρ. (ή 4 μικρά των 35 γρ.) αποδίδουν 68 θερμίδες. Επίσης η ίδια μερίδα περιέχει 15,4 γρ. υδατανθράκων, 2 γρ. πρωτεϊνών, 0,6 γρ. λιπαρών και 2,8 γρ. φυτικών ινών.
Τα βερίκοκα είναι πηγή πολλών βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Δύο με τρία βερίκοκα δίνουν στον οργανισμό το 50% του β-καροτένιου που χρειάζεται. Το β-καροτένιο είναι ένα αντιοξειδωτικό με ευεργετικές ιδιότητες για τον οργανισμό και βρίσκεται συνήθως στα πορτοκαλί-κίτρινα φρούτα και λαχανικά. Μέσα στον οργανισμό μετατρέπεται σε βιταμίνη Α, μια βιταμίνη που είναι απαραίτητη σε πολλές λειτουργίες. Αποτελεί, επίσης, εξαιρετική πηγή βιταμίνης C και φλαβονοειδών όπως κατεχίνη, επικατεχίνη. Επιπλέον, περιέχει βιταμίνη Β3, σίδηρο, χαλκό, κάλιο, φυλλικό οξύ. Εκτός από το β-καροτένιο, έρευνες έχουν δείξει ότι περιέχει και ένα άλλο καροτενοειδές, το λυκοπένιο, το οποίο συνδέεται με την προστασία από τον καρκίνο του προστάτη.
Τι μας προσφέρει
* Καλή υγεία των ματιών: Η αυξημένη περιεκτικότητα του βερίκοκου σε καροτενοειδή (β-καροτένιο, λυκοπένιο, λουτεΐνη) και ξανθοφύλλες πιθανότατα να δρα προστατευτικά από τη φθορά που προκαλεί στην όραση η πάροδος του χρόνου. Τα ώριμα και αποξηραμένα φρούτα λόγω της διαδικασίας της ωρίμασης έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε καροτενοειδή. Αντίθετα, η έλλειψη της βιταμίνης Α μπορεί να προκαλέσει κακή νυχτερινή και γενικότερα αποδυναμωμένη όραση.
* Βοηθά την πεπτική λειτουργία: Είτε είναι ωμό είτε αποξηραμένο περιέχει φυτικές ίνες που βοηθούν στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας και άλλων πεπτικών διαταραχών.
* Προστατεύει από το οξειδωτικό στρες: Το βερίκοκο θεωρείται πολύ καλή πηγή αντιοξειδωτικών. Εκτός από τις αντιοξειδωτικές βιταμίνες Α και C, παρέχει στον ανθρώπινο οργανισμό πληθώρα άλλων αντιοξειδωτικών. Φλαβονοειδή, όπως η κεκρετίνη, οι κατεχίνες και οι επικατεχίνες είναι μερικά μόνο από τα αντιοξειδωτικά του βερίκοκου. Οταν καταναλώνονται καθημερινά, βοηθούν τον οργανισμό να καταπολεμήσει τις ελεύθερες ρίζες, που αυξάνουν το οξειδωτικό στρες που ευθύνεται για τις βλάβες των κυττάρων και κατ’ επέκταση για την εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων.
* Ενισχύει την πρόσληψη σιδήρου σε όσους πάσχουν από αναιμία: Η περιεκτικότητά του σε σίδηρο (τα 2 βερίκοκα καλύπτουν το 5% της συνιστώμενης ημερήσιας δόσης) μπορεί να δράσει βοηθητικά σε όσους πάσχουν από αναιμία. Ακόμη, η μικρή αλλά σημαντική περιεκτικότητα του φρούτου σε χαλκό, βοηθάει το σίδηρο να κυκλοφορήσει σε όλο το σώμα.
* Καλή υγεία δέρματος: Ο συνδυασμός βιταμίνης C, A, αντιοξειδωτικών και φυτοθρεπτικών συστατικών εξασφαλίζει ένα υγιές και λαμπερό δέρμα.
Τι να προσέχουμε όταν τα αγοράζουμε;
Θα πρέπει να επιλέγουμε τα βερίκοκα που δεν είναι γδαρμένα, παραμορφωμένα, μουχλιασμένα ή ζαρωμένα. Είναι καλό να μην αγοράζουμε παραπάνω ποσότητα, αλλά μόνο ό,τι θέλουμε να καταναλώσουμε τις αμέσως επόμενες ημέρες. Οταν επιλέγουμε βερίκοκα δεν αρκεί να βασιζόμαστε στο χρώμα τους (το οποίο αποκτούν έτσι κι αλλιώς πριν ωριμάσουν ολοκληρωτικά), αλλά να προσέχουμε να έχουν το χαρακτηριστικό άρωμα. Δεν θα πρέπει να επιλέγουμε ούτε πολύ σκληρά ούτε και εξαιρετικά μαλακά, εκτός και αν θέλουμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως μαρμελάδα ή κομπόστα.
Ιδέες για να τα καταναλώσετε
* Τα βερίκοκα τρώγονται πολύ ευχάριστα σκέτα σαν δεκατιανό ή απογευματινό σνακ.
* Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και άλλα φρούτα εποχής, ώστε να δημιουργήσετε μια χορταστική φρουτοσαλάτα.
* Μπορείτε να φτιάξετε νόστιμη μαρμελάδα, κομπόστα χωρίς ζάχαρη ή ακόμα και γλυκό του κουταλιού.
* Μπορούν να γίνουν εύκολα φυσικός χυμός φρούτων ή ακόμα και smoothie με προσθήκη γάλακτος ή γιαουρτιού.
* Μπορείτε να τα προσθέσετε σε κάποιο γλυκό ή ως γαρνιτούρα στη ζαχαροπλαστική.
* Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε σαλάτες, δίνοντας έξτρα χρώμα και γεύση.
* Καλή λύση είναι και η κατανάλωση αποξηραμένων βερίκοκων.
Θυμηθείτε…
Τα ώριμα και τα αποξηραμένα βερίκοκα έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε καροτενοειδή από τα ωμά. Γι’ αυτό και οι ευεργετικές τους ιδιότητες δεν περιορίζονται στην κατανάλωσή τους μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες. Μπορείτε να καταναλώσετε αποξηραμένα βερίκοκα όλον τον χρόνο απολαμβάνοντας τα ευεργετικά τους οφέλη!
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Βίκυ Τζελέφα, διαιτολόγο-διατροφολόγο, MSc στην Κλινική Διατροφή.
