Όσοι ανήκουμε στην κατηγορία των ανθρώπων που έχουν πρόβλημα με το βάρος τους γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα είναι να καταφέρουμε να χάσουμε κιλά και να τα διατηρήσουμε. Οι περισσότεροι ξεκινάμε να κάνουμε δίαιτα, να στερούμαστε, να βασανιζόμαστε, να χάνουμε κάποια κιλά και μετά όταν ξαναγυρίζουμε στην «κανονική» μας ζωή καταλήγουμε να παίρνουμε αυτά και ακόμη περισσότερα.
Η εναλλακτική που προτείνει η Jean Fain, ψυχοθεραπεύτρια, που διδάσκει και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Harvard, είναι, αντί να στερούμαστε, να μετράμε θερμίδες και στη συνέχεια να φερόμαστε στον εαυτό μας με αυστηρότητα όταν κάνουμε την παραμικρή ατασθαλία ή αποτυγχάνουμε, να φερόμαστε στον εαυτό μας με αγάπη όπως θα αντιμετωπίζαμε έναν φίλο ή έναν αγαπημένο μας. Ο στόχος είναι να δείξουμε κατανόηση και συμπόνια στον εαυτό μας και στα όσα νιώθουμε και έχουμε ανάγκη έτσι ώστε να καλύψουμε τα όποια συναισθηματικά μας κενά και τις ανάγκες μας και να μη χρειάζεται να καταφεύγουμε στο φαγητό ώστε να νιώθουμε συμπαράσταση…
Δικάζουμε καθημερινά τον εαυτό μας
Οταν κάνουμε δίαιτα έχουμε συχνά την ψυχολογία του δικαστή και του τιμωρού απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό. Του λέμε δηλαδή: «Δεν είσαι καλός, δεν μπορείς να συγκρατηθείς…». Γιατί; Ο στόχος μας είναι να στερηθούμε οπότε προσπαθούμε να επιβληθούμε στον εαυτό μας και να δείξουμε πειθαρχία. Παράλληλα καλούμαστε να αδιαφορήσουμε για την πείνα μας και να αγνοήσουμε ό,τι άλλο πιθανώς μας λέει το σώμα μας. Οταν στερούμαστε, τρώμε άνοστα φαγητά σε μικρές ποσότητες, πεινάμε συνεχώς…
Η δίαιτα της συμπόνιας
Η ψυχολόγος Jean Fain προτείνει τη δίαιτα της συμπόνιας, που σημαίνει ότι είναι σκόπιμο να «ταΐζουμε» τον εαυτό μας με συμπόνια και όχι με φαγητό. Ετσι μπορούμε να τρώμε όταν πεινάμε, να σταματάμε όταν έχουμε χορτάσει, να κινούμαστε όταν νιώθουμε ότι διαθέτουμε την ενέργεια και να σταματάμε όταν έχουμε κουραστεί. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να χάσουμε βάρος με φυσικό τρόπο.
Η ίδια εξηγεί ότι η έμπνευσή της ξεκίνησε από μία έρευνα και συμπεριέλαβε ανθρώπους που έκαναν συνεχώς δίαιτα και τους οποίους οι επιστήμονες έβαλαν να φάνε από ένα ντόνατ. Τους χώρισαν σε δύο ομάδες και στη μία ομάδα μίλησαν ειδικοί και τους είπαν πολλά παρηγορητικά λόγια σε σχέση με το φαγητό, τονίζοντας ότι δεν πειράζει αν κάποιος κάποια στιγμή κάνει κάποια διατροφική ατασθαλία, αν φάει ένα γλυκό για παράδειγμα. Η άλλη ομάδα αφέθηκε μόνη της και οι άνθρωποι έφαγαν το «απαγορευμένο» γλυκό χωρίς κανείς να τους πει τίποτα.
Προφανώς ήταν γεμάτοι τύψεις και ενοχές. Στη συνέχεια οι ερευνητές έβαλαν όλους τους συμμετέχοντες σε ένα δωμάτιο και τους έδωσαν ένα μπολ γεμάτο σοκολατάκια και καραμέλες. Οσοι ανήκαν στο γκρουπ που είχαν ακούσει καλά λόγια τσίμπησαν από τα γλυκά αλλά δεν τα έφαγαν όλα, οι άλλοι, που ανήκαν στην άλλη ομάδα ουσιαστικά τα κατανάλωσαν όλα.
Η έρευνα αυτή δείχνει ότι οι τύψεις και οι ενοχές με τις οποίες επιβαρύνουμε τον εαυτό μας μόνο κακό μπορούν να μας κάνουν όσον αφορά την όποια προσπάθειά μας να χάσουμε και κυρίως να διατηρήσουμε στη συνέχεια ένα υγιές βάρος, ενώ αντίθετα το να δείχνουμε αγάπη και κατανόηση μας βοηθά.
Πώς θα τα καταφέρουμε
Εκτός από το να ακούμε και να ακολουθούμε το σώμα μας και τις ανάγκες του η ψυχολόγος Jean Fain προτείνει και ψυχολογικές τακτικές που θα μας βοηθήσουν να κάνουμε τη δίαιτα της συμπόνιας μέρος της καθημερινότητάς μας. Δύο από αυτές είναι:
-Για 10 με 15 λεπτά κάθε μέρα, είτε καθώς καθόμαστε σε ένα ήσυχο σημείο του σπιτιού είτε περπατώντας μόνοι χωρίς περισπασμούς, είτε όταν είμαστε με παρέα, επαναλαμβάνουμε 4 φράσεις από μέσα μας: «Να είμαι υγιής», «Να είμαι ασφαλής», «Να είμαι ευτυχισμένος», «Να ζω ήρεμα». Ουσιαστικά προσπαθούμε να είμαστε ευγενικοί και καλοί με τον εαυτό μας ώστε να μη χρειαζόμαστε το comfort food να μας βοηθήσει να παρηγορηθούμε, να νιώσουμε καλύτερα.
-Γράφουμε όλα όσα νιώθουμε και σκεφτόμαστε και για τα οποία κατηγορούμε τον εαυτό μας όταν έχουμε κάνει διατροφικές ατασθαλίες, σαν να γράφαμε σε έναν φανταστικό φίλο. Στη συνέχεια θα γράψουμε την απάντησή του, που βέβαια θα αποτελείται από λόγια συμπάθειας και κατανόησης, που θα μας βοηθήσουν να νιώσουμε καλύτερα και να αυτοσυγκρατηθούμε αντί να συνεχίσουμε να το ρίχνουμε στο υπερβολικό φαγητό. Αναλαμβάνουμε ουσιαστικά τον ρόλο του φίλου του εαυτού μας