Η πανδημία του κοροναϊού εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, με την επιστημονική κοινότητα να έχει ριχτεί από την πρώτη στιγμή στη μάχη για την παρασκευή εμβολίου που θα εξασφαλίσει προστασία τον φονικό ιό.
Ηδη, στον «πόλεμο» κατά του νέου κοροναϊού SARS-CoV-2 έχουν δοκιμαστικά ριχτεί, μεταξύ άλλων, φάρμακα κατά της ελονοσίας, των ιών Εμπολα και HIV, καθώς οι απανταχού επιστήμονες επιταχύνουν ραγδαία τις διαδικασίες, παρακάμπτοντας συχνά συνήθη στάδια, όπως πειράματα σε ζώα, για να αναπτύξουν το συντομότερο δυνατό μια φαρμακευτική ασπίδα προστασίας, δεδομένου πως το εμβόλιο δεν αναμένεται να κυκλοφορήσει στην αγορά τους επόμενους 12-18 μήνες, σύμφωνα με εκτιμήσεις πολλών ειδικών.
Το BBC δημοσίευσε μια περιεκτική ανάλυση για το χρονοδιάγραμμα δημιουργίας εμβολίου και τη σημασία του.
Γιατί είναι σημαντικό το εμβόλιο κοροναϊού;
Ο ιός εξαπλώνεται εύκολα και η πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού εξακολουθεί να είναι ευάλωτη.
Ένα εμβόλιο θα παρέχει κάποια προστασία βοηθώντας το ανοσοποιητικό σύστημα των ανθρώπων στην καταπολέμηση του ιού. Αυτό θα επέτρεπε την άρση των lockdown και των μέτρων για την κοινωνική απόσταση.
Τι είδους πρόοδος σημειώνεται;
Η έρευνα πραγματοποιείται με μεγάλη ταχύτητα. Περίπου 80 ομάδες σε όλο τον κόσμο ερευνούν τα εμβόλια και μερικές τώρα διεξάγουν κλινικές δοκιμές.
Η πρώτη δοκιμή εμβολίου σε ανθρώπους ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα από επιστήμονες στο Σιάτλ. Σε μια ασυνήθιστη κίνηση, παρέλειψαν οποιαδήποτε έρευνα και δοκιμή σε ζώα για να ελέγξουν την ασφάλεια ή την αποτελεσματικότητά του.
Επίσης, οι φαρμακευτικοί κολοσσοί Sanofi και GSK συνεργάζονται για την ανάπτυξη εμβολίου.
Την ίδια στιγμή, αυστραλοί επιστήμονες έχουν αρχίσει δόκιμες σε κουνάβια για δύο πιθανά εμβόλια. Είναι η πρώτη ολοκληρωμένη προ-κλινική δοκιμή που περιλαμβάνει ζώα και οι ερευνητές ελπίζουν να δοκιμάσουν το εμβόλιο σε ανθρώπους μέχρι τα τέλη Απριλίου.
Τέλος, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στοχεύουν να δημιουργήσουν ένα εκατομμύριο δόσεις εμβολίου έως τον Σεπτέμβριο και ξεκινούν δοκιμές σε ανθρώπους.
Ωστόσο, κανείς δεν ξέρει πόσο αποτελεσματικό θα είναι οποιοδήποτε από αυτά τα εμβόλια.
Πότε θα έχουμε εμβόλιο;
Ένα εμβόλιο θα χρειαζόταν συνήθως χρόνια, αν όχι δεκαετίες, για να αναπτυχθεί. Ωστόσο, οι ερευνητές ελπίζουν να επιτύχουν το ίδιο αποτέλεσμα σε λίγους μόνο μήνες.
Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν ότι ένα εμβόλιο είναι πιθανό να είναι διαθέσιμο έως τα μέσα του 2021, περίπου 12-18 μήνες μετά την εμφάνιση του νέου ιού. Αυτό θα αποτελούσε τεράστιο επιστημονικό επίτευγμα, αλλά παράλληλα δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι θα επιτευχθεί.
Τι μένει να γίνει ακόμα;
Πολλές ερευνητικές ομάδες έχουν σχεδιάσει πιθανά εμβόλια, ωστόσο υπάρχει πολύ περισσότερη δουλειά που απομένει. Ειδικότερα:
- Οι δοκιμές πρέπει να δείξουν ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές. Δεν θα ήταν χρήσιμο ένα εμβόλιο εάν προκαλούσε περισσότερα προβλήματα ή παρενέργειες από την ίδια την ασθένεια.
- Κλινικές δοκιμές θα πρέπει, επίσης, να δείξουν ότι το εμβόλιο προκαλεί ανοσοαπόκριση η οποία θα προστατεύει τους ανθρώπους από το να αρρωστήσουν.
- Πρέπει να αναπτυχθεί ένας τρόπος παραγωγής του εμβολίου σε τεράστια κλίμακα για δισεκατομμύρια δόσεις.
- Οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να το εγκρίνουν πριν από τη χορήγηση.
- Θα υπάρξει η τεράστια υλικοτεχνική και λογιστική πρόκληση του πραγματικού εμβολιασμού του πληθυσμού.
Το lockdown θα μπορούσε να κάνει τη διαδικασία πιο αργή. Εάν λιγότερα άτομα μολυνθούν, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να γνωρίζουμε εάν ένα εμβόλιο λειτουργεί πραγματικά.
Η ιδέα να δοθεί στους ανθρώπους το εμβόλιο και στη συνέχεια να τους μολύνουν σκόπιμα θα έδινε πιο γρήγορες απαντήσεις, ωστόσο θεωρείται πολύ επικίνδυνη ως πρακτική όταν δεν υπάρχει γνωστή θεραπεία.
Πόσα άτομα πρέπει να εμβολιαστούν;
Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί, χωρίς να είναι γνωστό πόσο αποτελεσματικό θα είναι το εμβόλιο.
Πιστεύεται ότι το 60-70% των ανθρώπων θα πρέπει να έχουν ανοσία στον ιό για να σταματήσει να διαδίδεται εύκολα (γνωστή ως ανοσία αγέλης). Αλλά αυτό θα σήμαινε δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, εάν το εμβόλιο λειτουργούσε τέλεια.
Θα προστατεύει ένα εμβόλιο άτομα όλων των ηλικιών;
Θα είναι, σχεδόν αναπόφευκτα, λιγότερο επιτυχημένο σε ηλικιωμένους, επειδή το ανοσοποιητικό σύστημά τους δεν ανταποκρίνεται στην ανοσοποίηση.
Μπορεί να είναι δυνατό να ξεπεραστεί αυτό είτε με πολλαπλές δόσεις είτε με χορήγηση μιας χημικής ουσίας που δίνει ώθηση στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Ποιος θα πάρει το εμβόλιο;
Εάν αναπτυχθεί εμβόλιο, τότε θα υπάρχει περιορισμένη παροχή, τουλάχιστον αρχικά, επομένως θα είναι σημαντικό να δοθεί προτεραιότητα.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης που έρχονται σε επαφή με ασθενείς θα βρίσκονται στην πρώτη θέση. Η ασθένεια είναι πιο θανατηφόρα σε ηλικιωμένους, οπότε θα ήταν προτεραιότητα αυτή η ηλικιακή ομάδα.
Ωστόσο, θα ήταν ίσως καλύτερο να εμβολιαστούν όσοι ζουν ή φροντίζουν ηλικιωμένους.
