Λένε πως τίποτε δεν προδίδει την κακή μας ψυχολογία όσο μια ξαφνική αλλαγή στα μαλλιά μας. Και επειδή αυτήν την περίοδο η πανδημία του κοροναϊού απειλεί -εκτός από την υγεία- και την ψυχολογία μας, προτού… ξεσπάσουμε στα μαλλιά μας, κουρεύοντάς τα μόνες μας, ας ξεκινήσουμε από μια αλλαγή στο σαλόνι μας. Αφήστε, λοιπόν, το ψαλίδι στη θέση του και συνεχίστε το διάβασμα.
Στη διάρκεια της ανθρώπινης ιστορίας πολλοί προσπάθησαν να μας πείσουν ότι μια στρατηγικά τοποθετημένη γλάστρα είναι ικανή να αυξήσει τα χρήματα, τη φήμη ή τη… γονιμότητά μας. Και κάποιοι τα κατάφεραν. Oχι απαραίτητα να μας κάνουν πιο γόνιμους, αλλά αν μη τι άλλο να μας κάνουν να δοκιμάσουμε τις πρακτικές τους.
Η πιο διάσημη φιλοσοφία διακόσμησης, το φενγκ σούι, μας είχε παρασύρει τόσο στους ρυθμούς της στις δεκαετίες που πέρασαν, ώστε δεκάδες ελληνικά σπίτια να αποκτήσουν Βούδες, σιντριβάνια και μπονζάι δίπλα στα… πατροπαράδοτα σεμεδάκια. Τώρα που τα σπίτια μας έχουν γίνει έτσι κι αλλιώς πολύ πιο μίνιμαλ, ίσως είναι καιρός να θυμηθούμε πού στηρίζεται η συγκεκριμένη φιλοσοφία, αλλά και να γνωρίσουμε δύο πιο άγνωστες σχολές διακόσμησης που υπόσχονται να φτιάξουν την καθημερινότητά μας – η καθεμία με τον τρόπο της. Άλλωστε, αυτήν την περίοδο χρειαζόμαστε όσο ποτέ άλλοτε μια ανανέωση στο σπίτι μας.
Φενγκ Σούι
Μια φιλοσοφία που στηρίζεται στη ροή της ενέργειας, δεν θα μπορούσε παρά να έχει και την αντίστοιχη ονομασία: Αέρας – Νερό (Feng Shui), δύο από τα στοιχεία της φύσης που… ρέουν. Η αρχαία κινεζική φιλοσοφία, λοιπόν, στηρίζεται κατά βάση στην ικανότητα που έχει ένα σωστά διαρρυθμισμένο σπίτι να κάνει τη θετική ενέργεια να «κυλήσει» σωστά. Οχι μόνο μέσα στον χώρο μας, αλλά και μέσα στη ζωή μας.
Οι σημαντικότεροι πυλώνες αυτής της διακοσμητικής φιλοσοφίας περνούν μέσα από τη σωστή διάταξη των επίπλων – με έμφαση στον προσανατολισμό του κρεβατιού, την κατάλληλη φορά και γενικότερη διαχείριση των πορτών, την επιλογή των χρωμάτων, αλλά και την προσεκτική χρήση κατόπτρων και υδάτινων στοιχείων στον χώρο μας. Τα σιντριβάνια που λέγαμε.
Η ενέργεια που καλούμαστε να διαχειριστούμε μπαίνει στο σπίτι μας από… την πόρτα. Για αυτό και έχει τεράστια σημασία τίποτα να μην μπλοκάρει τη ροή της απ’ έξω (για παράδειγμα, αν βρίσκεται κάτω από το κλιμακοστάσιο την έχουμε «πατήσει»). Στη συνέχεια, θα πρέπει να την καλοδεχτούμε και στο εσωτερικό, φροντίζοντας η πορεία της να μην ανακόπτεται από έπιπλα ή άλλα διακοσμητικά στοιχεία σε βαθμό που να υπάρχουν σημεία του σπιτιού που μένουν ανέγγιχτα από την καλοτυχία που υποτίθεται ότι μας φέρνει.
Ευτυχώς για εμάς, σε κάθε «μπλοκάρισμα» που προκύπτει από την αρχιτεκτονική ή τα μεγάλα δυσκίνητα έπιπλά μας, υπάρχει και μια λύση: Ενας καθρέφτης μπορεί να εκτρέψει τη ροή της θετικής ενέργειας στέλνοντάς τη σε μια συγκεκριμένη γωνία, ενώ φυτά, σύμβολα και έπιπλα με σημασία είναι ικανά να προσφέρουν καλοτυχία εκεί που τη χρειαζόμαστε.
Φυσικά, τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά. Οι κανόνες είναι αμέτρητοι και, εκτός των άλλων, μας καλούν σε ισορροπία. Για παράδειγμα, είπαμε ότι η ενέργεια που μπαίνει από την είσοδο στο σπίτι μας δεν θα πρέπει να μπλοκάρεται. Ταυτόχρονα, δεν θα πρέπει ούτε και να αφήνεται εντελώς ανενόχλητη. Αν δεν συναντά το παραμικρό εμπόδιο και έχει τη δυνατότητα να ταξιδεύει στην ευθεία, καταλήγει να γίνεται υπερβολικά ορμητική – και ούτε αυτό ανήκει στη σφαίρα του επιθυμητού.
Η μάχη του καλού με το κακό
Δεν είναι κάθε ενέργεια επιθυμητή. Για παράδειγμα, το φυσικό φως και ο φρέσκος αέρας μεταφέρουν θετική ενέργεια, ενώ η ακαταστασία όχι απλώς αποτελεί εμπόδιο στον δρόμο της, αλλά μπορεί και να εκπέμψει αρνητική. Επομένως, αν η καραντίνα σάς βρήκε μόνους, ίσως το πρόβλημα δεν ήταν το ότι δεν βγήκατε αρκετά, αλλά το ότι… τοποθετούσατε την απλώστρα στο εσωτερικό του σπιτιού. Πάντως, αυτό με την ακαταστασία και την αρνητική ενέργεια μας το λέει και η μαμά μας, κι ας μην έχει κινεζική καταγωγή.
Από πού να αρχίσω;
Οι σημαντικότεροι χώροι για το φενγκ σούι είναι η κρεβατοκάμαρα, η κουζίνα και το μπάνιο, καθώς σχετίζονται άμεσα με την υγεία μας. Ωστόσο, αν αφήσετε τη διαδικασία στη μέση, η κινεζική φιλοσοφία σάς αποτρέπει από το να περιμένετε σημαντικά αποτελέσματα. Θυμηθείτε: Η ενέργεια κυλάει.
Επομένως, η αρνητική ενέργεια θα καταφέρει να βρει τον δρόμο της από το ακατάστατο αποθηκάκι σας προς το περιποιημένο σαλόνι σας.
Μερικά εύκολα tips
Αν θέλετε να πειραματιστείτε με το φενγκ σούι – επειδή σας κινεί την περιέργεια ή επειδή πιστεύετε πως θα σας φέρει εκείνη την πολυπόθητη προαγωγή – μπορείτε να ξεκινήσετε με μερικές εύκολες κινήσεις.
· Στο μπάνιο: Λογικά, ήδη κατεβάζετε το καπάκι της τουαλέτας και κρατάτε την πόρτα κλειστή για λόγους υγιεινής. Τώρα έχετε ακόμη ένα κίνητρο: Στο φενγκ σούι το νερό συμβολίζει τον πλούτο, και το μπάνιο είναι το μέρος του σπιτιού μας από όπου το νερό φεύγει. Κλείνοντας την πόρτα, αποφεύγουμε η… διαρροή να γενικευτεί.
· Στο βρεφικό δωμάτιο: Η κούνια του μωρού πρέπει επίσης να βρίσκεται μακριά από την πόρτα, αλλά και σε απόσταση από κάθε είδους ηλεκτρικές συσκευές. Εντάξει, κατά πάσα πιθανότητα έχετε και καλύτερους λόγους να φροντίσετε να τηρείτε αυτόν τον κανόνα.
· Στοιχεία σε ισορροπία: Στο φενγκ σούι υπάρχουν πέντε στοιχεία, τα οποία καλό είναι να εκπροσωπούνται σε όλους τους χώρους. Αυτά είναι το ξύλο, το νερό, η φωτιά, τα μέταλλα και η γη.
· Χρώματα με δύναμη: Για να αυξήσετε τον πλούτο σας, επενδύστε σε χρυσά και μοβ στοιχεία. Και τα δύο χρώματα – ιδίως το χρυσό – συμβολίζουν την αφθονία.
· Μια τελευταία παγίδα: Προτού γεμίσετε το σπίτι καθρέφτες και βουδιστικά σύμβολα, θυμηθείτε πως κάθε αντικείμενο που περνά την πόρτα σας θα πρέπει και να σας αρέσει. Διαφορετικά, γίνεται αυτομάτως πομπός αρνητικής ενέργειας!
Vastu Shastra
Εγκαταλείπουμε την Κίνα για ένα σύντομο ταξίδι στην Ινδία και στη δική της αρχαία διακοσμητική τέχνη. Εδώ τα πράγματα ξεκινούν λιγότερο συμβολικά, αλλά με περισσότερες αξιώσεις, καθώς η ονομασία της μεταφράζεται σε «Επιστήμη της Αρχιτεκτονικής». Οι… επιστημονικές της ρίζες προέρχονται από την αρχαία αρχιτεκτονική και αστρονομία, αλλά και από την αστρολογία, ενώ μεγάλο βάρος δίνεται στα σημεία του ορίζοντα.
Σε γενικές γραμμές, είναι πολλά εκείνα που τη συνδέουν με το Φενγκ Σούι: Και εδώ η ενέργεια μπαίνει από την πόρτα και εμείς οφείλουμε να τη στρέψουμε στη σωστή κατεύθυνση και να μην της επιτρέψουμε να φύγει. Το μοβ εξακολουθεί να συμβολίζει τον πλούτο, και τα στοιχεία της φύσης είναι και πάλι πέντε, απλώς ελαφρώς παραλλαγμένα: Γη, αέρας, διάστημα, φωτιά και νερό.
Αμέτρητοι κανόνες
Κανείς δεν θα σας πει ότι η εφαρμογή του Vastu Shastra είναι εύκολη – και αν σας το πει, παραπέμψτε τον σε εμάς. Για παράδειγμα, μόνο για την πόρτα της εισόδου πρέπει να εξασφαλίσετε ότι ακολουθείτε τους εξής κανόνες (μεταξύ άλλων): Οταν βγαίνετε έξω, θα πρέπει να κοιτάζετε βόρεια, ανατολικά ή βορειοανατολικά. Πρέπει να φροντίσετε να είναι κατασκευασμένη από καλής ποιότητας ξύλο – σίγουρα καλύτερο από τις υπόλοιπες πόρτες του σπιτιού σας, ότι δεν είναι μαύρη, ότι φωτίζεται σωστά, ότι κοντά της δεν βρίσκονται σιντριβάνια ή άλλα υδάτινα στοιχεία από την εξωτερική πλευρά της και παπουτσοθήκες ή μπάνια από την εσωτερική, όπως και ότι δεν περιστοιχίζεται από αγάλματα σε σχήμα ζώου. Με άλλα λόγια, ξεχάστε τα κλασικά λιονταράκια.
Το Vastu Shastra, μεταξύ άλλων, σας καλεί:
· Να φτιάξετε ένα δωμάτιο διαλογισμού. Σας φαίνεται δύσκολο μέσα στο διαμέρισμα; Σκεφτείτε ότι θα πρέπει και να είστε σίγουροι ότι είναι στραμμένο στα ανατολικά ή βορειοανατολικά, καθώς η ανατολή θα σας φέρει τη θετική ενέργεια που ψάχνετε. Το δωμάτιο αυτό πρέπει να είναι σε λευκό ή μπεζ χρώμα ή σε παλ αποχρώσεις του κίτρινου και του πράσινου.
· Να κρεμάσετε ένα ανεμόκρουστο στην είσοδο. Σε συνδυασμό με την ανεμπόδιστη ροή του αέρα, υπόσχεται να αυξήσει τα χρήματά σας.
· Να κρατήσετε άδειο το κέντρο του σπιτιού. Η θετική ενέργεια χρειάζεται τον χώρο της για να είναι αποτελεσματική.
· Να πετάξετε τους κάκτους. Σύμφωνα με το Vastu Shastra, κάνουν κακό τόσο στην υγεία όσο και στις σχέσεις σας.
· Να προσέχετε τους καθρέφτες. Για πολλούς αποτελεί φαντασίωση, όμως ένας καθρέφτης απέναντι από το κρεβάτι φαίνεται ότι μπορεί να… μας ρουφήξει την ενέργεια, κάνοντάς μας να ασθενήσουμε. Και δεν είναι καιρός για τέτοια πράγματα!
Wabi Sabi
Αν όλοι αυτοί οι κανόνες – και όλα αυτά τα μεταφυσικά στοιχεία – σας φαίνονται κουραστικοί, πρώτον, μας βρίσκετε σύμφωνους και δεύτερον έχουμε κάτι να σας προτείνουμε. Μια διακοσμητική φιλοσοφία από την Ιαπωνία, το Wabi Sabi, δεν υπόσχεται να αλλάξει ως διά μαγείας τη ζωή μας, αλλά να μας βοηθήσει να τη δούμε οι ίδιοι με άλλο μάτι.
Wabi σημαίνει διακριτική κομψότητα, ενώ το Sabi μεταφράζεται σε «απολαμβάνοντας το ατελές». Και αυτό ακριβώς μας καλεί να κάνουμε. Η συγκεκριμένη διακοσμητική φιλοσοφία αναπτύχθηκε τον 15ο αιώνα ως αντίδραση στην υπερβολική πολυτέλεια που είχε επικρατήσει στην Ιαπωνία εκείνη την εποχή.
Δίνοντας έμφαση στην απλότητα, μας καλεί να αναγνωρίσουμε την ομορφιά στο ελάττωμα και να αποδεχτούμε αυτά που έχουμε στη διάθεσή μας, αντί να αναζητούμε διαρκώς μια άψογη και καλογυαλισμένη διακόσμηση – ή καθημερινότητα.
Υπάρχουν επτά βασικοί πυλώνες στο Wabi Sabi: Απλότητα, ασυμμετρία, διακριτική ομορφιά, έλλειψη προσποίησης, χάρη, ελευθερία και γαλήνη. Με άλλα λόγια, στοιχεία που όλοι έχουμε ανάγκη για να αφήσουμε για λίγο στην άκρη τον πανικό που συνήθως μας διακρίνει.
Πώς θα το εφαρμόσετε
Επιλέξτε φυσικά υλικά
Η σύνδεση με τη γη έχει τεράστια σημασία για το Wabi Sabi. Αποφύγετε τα τεχνητά στοιχεία, όπως το πλαστικό, και επενδύστε στα φυτά εσωτερικού χώρου. Παράλληλα, προτιμήστε χειροποίητα έπιπλα και διακοσμητικά στοιχεία – ή έστω αφήστε στο παρελθόν τα αντικείμενα μαζικής παραγωγής.
Αδειάστε τον χώρο
Το μίνιμαλ εδώ δεν είναι απλώς διακοσμητική επιλογή, αλλά φιλοσοφική στάση. Το κάθε ένα από τα ξεχωριστά κομμάτια που επιλέξατε για το σπίτι σας πρέπει να έχει τον δικό του χώρο να λάμψει, αλλά και το κατάλληλο φόντο. Ακόμη και τα διακοσμητικά πρέπει να έχουν μια χρηστική αξία. Για παράδειγμα, μερικά μπολ ή δίσκοι μπορούν να δώσουν το χρώμα που επιθυμείτε.
Αγκαλιάστε τις ατέλειες
Αυτό είναι το σημαντικότερο σημείο. Η φθορά, τα μικρά ελαττώματα στην κατασκευή, τα ετερόκλητα έπιπλα ή ακόμη και η ελαφριά ακαταστασία εδώ δεν αποτελούν προβλήματα, αλλά επιδιώξεις. Ισως το καλύτερο παράδειγμα αυτής της στάσης απέναντι στην ατέλεια να είναι η επίσης ιαπωνική τέχνη του Kintsugi: Πρόκειται για μια διαδικασία επιδιόρθωσης της σπασμένης πορσελάνης, μέσα από την ένωση των κομματιών της με λάκα που έχει εμπλουτιστεί με χρυσό. Ετσι, ο τεχνίτης όχι απλώς δεν επιδιώκει να κρύψει την αρχική φθορά, αλλά της δίνει έμφαση, κάνοντάς τη στοιχείο της ομορφιάς του αντικειμένου.
Αυτή η στάση απέναντι στη διακόσμηση είναι ικανή να μας βοηθήσει να δούμε με άλλο μάτι και τις δικές μας ατέλειες – ενώ οφείλουμε να της αναγνωρίσουμε και μια κάποια περιβαλλοντική συνείδηση.