Όταν έχουμε μια πιεστική καθημερινότητα με γρήγορους ρυθμούς, όταν δουλεύουμε και παράλληλα πρέπει να φροντίζουμε τα παιδιά και να κάνουμε τις δουλειές του σπιτιού, δεν μας προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη το γεγονός ότι νιώθουμε συνεχώς κουρασμένες και χωρίς ενέργεια. Εκτός όμως από την απαιτική καθημερινότητα, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που στραγγίζουν την ενέργειά μας.
Τι μας κλέβει την ενέργεια;
Ο ανεπαρκής και κακής ποιότητας ύπνος
Ο ανεπαρκής και κακής ποιότητας ύπνος είναι από τις πιο συχνές αιτίες που νιώθουμε ατονία κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο κακός ύπνος επηρεάζει αρνητικά τη διάθεσή μας, μας κάνει να αισθανόμαστε κόπωση και υπνηλία και φυσικά μειώνει τις αποδόσεις μας στη δουλειά. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να κάνουμε τον ύπνο προτεραιότητά μας, έτσι ώστε ο οργανισμός να έχει την ευκαιρία να αποκαταστήσει τις φθορές που υφίστανται διάφορα συστήματά του κατά τη διάρκεια της ημέρας και να ξεκουραστεί.
Για να έχουμε έναν ποιοτικό ύπνο, δεν καταναλώνουμε καφεΐνη (περιέχεται στον καφέ, το τσάι, το κακάο και σε ορισμένα αναψυκτικά τύπου κόλα), καθώς διεγείρει το νευρικό σύστημα και μπορεί να μας προκαλέσει αϋπνία. Το αλκοόλ επίσης επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο. Μπορεί αρχικά ένα ποτήρι κρασί να μας δημιουργεί αίσθημα χαλάρωσης και υπνηλίας, αλλά στη συνέχεια, όταν το ποτό διασπαστεί στο σώμα, απελευθερώνει συστατικά που προκαλούν διέγερση, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να μας πάρει ο ύπνος εύκολα ή να ξυπνάμε μέσα στη νύχτα. Επίσης, αποφεύγουμε την κατανάλωση φαγητού και την έντονη γυμναστική 2-3 ώρες προτού πέσουμε για ύπνο.
Για έξτρα βοήθεια μπορούμε να καταναλώσουμε τροφές που ενισχύουν την παραγωγή της μελατονίνης, της ορμόνης του ύπνου, όπως είναι τα αμύγδαλα, η βρώμη και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η αφυδάτωση
Δεν είναι τυχαίο ότι το νερό χαρακτηρίζεται πηγή ζωής, αφού είναι το δεύτερο απαραίτητο συστατικό για τη ζωή μας μετά το οξυγόνο. Ακόμη και ένα μικρό ποσοστό αφυδάτωσης (1-3%) αυξάνει το αίσθημα κόπωσης, ενώ η επαρκής ενυδάτωση φαίνεται να σχετίζεται με υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης, διάθεσης και μνήμης.
Ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, το βάρος, τη σωματική δραστηριότητα και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, οι ανάγκες του οργανισμού σε νερό διαφοροποιούνται. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), η γενική σύσταση για την επαρκή ημερήσια πρόσληψη υγρών,είναι 2 λίτρα για τις ενήλικες γυναίκες και 2,5 λίτρα για τους ενήλικους άνδρες.
Φροντίζουμε λοιπόν να έχουμε πάντα μαζί μας ένα παγούρι με νερό, ώστε να μένουμε ενυδατωμένες κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατ΄επέκταση να κρατάμε τα επίπεδα ενέργειάς μας σε ισορροπία.
Το κάπνισμα
Στη σύγχρονη εποχή όλοι ανεξαιρετώς γνωρίζουμε τις πολλαπλές επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία. Μάλιστα, οι αρχές δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ακόμη και το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει ασθένειες.
Ως γνωστόν, το κάπνισμα επιβαρύνει την αναπνευστική λειτουργία και μειώνει την οξυγόνωση του αίματος. Η κακή οξυγόνωση του οργανισμού μειώνει την ευεξία και την ενέργειά μας.
Για το καλό της υγείας και της ευεξίας σας, λοιπόν, είναι σημαντικό να αφήσετε αυτή τη βλαβερή συνήθεια στο παρελθόν. Σίγουρα απαιτεί προσπάθεια και επιμονή από εσάς, μιας και δεν πρόκειται απλά για μια συνήθεια που βασίζεται αποκλειστικά σε ψυχολογικούς παράγοντες, αλλά για έναν πραγματικό εθισμό στην ουσία της νικοτίνης.
Η παράλειψη γευμάτων
Το φαγητό είναι το καύσιμο του οργανισμού. Γι’ αυτόν τον λόγο οι ειδικοί συστήνουν να τρώμε ανά μερικές ώρες, ώστε να διατηρούμε σταθερά τα επίπεδα ενέργειάς μας και κατ΄επέκταση την αποδοτικότητά μας.
Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε όταν παραλείπουμε γεύματα είναι το χαμηλό σάκχαρο στο αίμα μας. Το κύριο καύσιμο για τον εγκέφαλό μας είναι η γλυκόζη, την οποία παίρνουμε μέσω της διατροφής, ιδιαίτερα από τις τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Οι σύνθετοι υδατάνθρακες που εντοπίζονται στα φρούτα, τα λαχανικά και τα τρόφιμα ολικής άλεσης είναι εξαιρετική πηγή ενέργειας του οργανισμού, επειδή οι φυτικές ίνες που περιέχουν βοηθούν στη διατήρηση του σακχάρου στο αίμα σε σταθερά επίπεδα.
Όταν παραλείπουμε ένα γεύμα, τα άμεσα αποθέματα γλυκόζης του οργανισμού μας αρχίζουν να τελειώνουν. Τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μειώνουν την ενέργειά μας και μας κάνουν να νιώθουμε κούραση και εξάντληση. Επίσης, αποδυναμώνεται η συγκέντρωσή μας, μιας και ο εγκέφαλός μας δεν έχει το καύσιμο που χρειάζεται. Άλλα συμπτώματα που μαρτυρούν χαμηλά επίπεδα σακχάρου είναι το τρέμουλο, η εφίδρωση και η νευρικότητα.
Ο θυρεοειδής
Η αυξανόμενη αδυναμία που αισθανόμαστε τον τελευταίο καιρό μπορεί να οφείλεται σε διαταραχές του θυρεοειδούς. Στα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού (της πιο συχνής διαταραχής του θυρεοειδούς) συμπεριλαμβάνονται, εκτός από την εύκολη κόπωση, η υποτονικότητα, η τάση υπνηλίας, η έντονη αίσθηση κρύου, η αύξηση του βάρους, ενώ συχνά παρατηρείται και δυσκοιλιότητα, βραχνάδα στη φωνή και ξηρότητα δέρματος.
Επισκεπτόμαστε, λοιπόν, τον γιατρό μας, οποίος θα μας συστήσει την κατάλληλη θεραπευτική αγωγή αν διαπιστώσει ότι έχουμε πρόβλημα. Ενδοχομένως, ο γιατρός θα μας συστήσει μια εξέταση αίματος για τον έλεγχο των ορμονών του αδένα, καθώς και ένα υπερηχογράφημα για να διαπιστωθούν τυχόν ανατομικά προβλήματα (αλλοιώσεις, διόγκωση, όζοι) που μπορεί να συνυπάρχουν.
Το ροχαλητό
Το ροχαλητό μπορεί να είναι ο ένοχος για πολλές «λευκές» νύχτες, για αρκετούς συζυγικούς καυγάδες, για ξεχωριστές κρεβατοκάμαρες σε κατά τα άλλα αγαπημένα ζευγάρια, αλλά και για εκείνες τις ημέρες που νιώθουμε κούραση, υπνηλία και καθόλου ενέργεια.
Το ροχαλητό μπορεί να είναι σημάδι της υπνικής άπνοιας, η οποία χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου για τουλάχιστον 10 δευτερόλεπτα. Όταν, λοιπόν, διακόπτεται η αναπνοή μας περνάμε από τον βαθύ ύπνο στον ελαφρύ, αλλά προτού ξυπνήσουμε τελείως η αναπνοή μας επανέρχεται και έτσι ξαναβυθιζόμαστε στον ύπνο. Αυτές οι μικροαφυπνίσεις που μπορεί να συμβαίνουν εκατοντάδες φορές κάθε νύχτα έχουν ως αποτέλεσμα τη διαταραχή του ύπνου. Ως αποτέλεσμα, δεν κοιμόμαστε επαρκώς και ξυπνάμε νιώθοντας κούραση. Αν μας συμβαίνει κάτι τέτοιο, μπορούμε να επισκεφθούμε ένα από τα Κέντρα Μελέτης Υπνου που διαθέτουν κάποια δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, προκειμένου να μάθουμε αν παρουσιάζουμε υπνική άπνοια και τι να κάνουμε για να την αντιμετωπίσουμε.