Απόκριες: Τα οφέλη τους στην παιδική ψυχολογία

Πυροσβέστες, νεράιδες, µπαλαρίνες και κλόουν πρόκειται να γεµίσουν σύντοµα τα προαύλια των σχολείων και τους παιδότοπους. Το πιθανότερο είναι πως το µικρούλι σας έχει ήδη πολλές καλές ιδέες για το τι θα ήθελε να ντυθεί φέτος τις Απόκριες – και σίγουρα δεν έχει διστάσει να µοιραστεί καµία από αυτές. Είτε η στολή αναπαριστά κάποιο επάγγελµα είτε τον αγαπηµένο του ήρωα κινουµένων σχεδίων, έχετε πολύ καλούς λόγους να ενθαρρύνετε την αγάπη του για τις µεταµφιέσεις. Αυτές οι λίγες ώρες που θα περάσει «στα παπούτσια» κάποιου άλλου, µπορούν να παίξουν πολύ σηµαντικό ρόλο στη νοητική και συναισθηµατική του ανάπτυξη.

Πριγκίπισσες με φαντασία

Η σκέψη των παιδιών δεν σταματά να μας ξαφνιάζει με τη δημιουργικότητά της. Αν όμως προσθέσουμε στην ήδη ζωηρή φαντασία τους και μια τιάρα ή ένα πλαστικό πιστόλι, είναι βέβαιο πως το μυαλό τους θα τρέξει με ταχύτητες ρεκόρ. Βλέπετε, μια πριγκίπισσα χρειάζεται ένα βασίλειο, ένας γιατρός τους ασθενείς του και μια νεράιδα το δάσος της. Επομένως, θα πρέπει και να τα δημιουργήσουν!

Κάτω από τις μάσκες

Αλλο ένα πλεονέκτημα των μεταμφιέσεων είναι πως, ακριβώς επειδή αποτελούν μια απόδραση από την καθημερινότητα, επιτρέπουν στα παιδιά να εξερευνήσουν τους εαυτούς τους με μεγαλύτερη ελευθερία. Μέσα από τους ρόλους τους μπορούν να δοκιμάσουν νέες προσεγγίσεις στην αλληλεπίδρασή τους με τους φίλους τους και να ανακαλύψουν στοιχεία που τους αρέσουν ή που προτιμούν να αποβάλουν.

Φορώντας τη στολή του άλλου

Κανείς δεν γεννιέται έχοντας ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση. Πρόκειται για μια δεξιότητα που αναπτύσσουμε σταδιακά και με μεγάλη δυσκολία, καθώς συχνά απαιτεί να παραμερίσουμε το προσωπικό μας όφελος για χάρη των συναισθημάτων των άλλων.
Οι μεταμφιέσεις, όμως, είναι ικανές να κάνουν αυτή τη διαδικασία ευχάριστη. Το παιδί, όσο φορά τη στολή του, καλείται να αντιδρά όπως φαντάζεται ότι θα αντιδρούσε ο χαρακτήρας που υποδύεται: Ενας υπερήρωας που αισθάνεται προδομένος από την πόλη του, μια γιατρός που ανησυχεί για τους μικρούς ασθενείς της, μια μάγισσα που έχει απαυδήσει από τις διαρκείς παραγγελίες για μαγικά φίλτρα. Οσο παράξενο και αν σας φαίνεται, ίσως αυτό το βοηθήσει να σας καταλάβει καλύτερα όταν την επόμενη ημέρα του ζητήσετε να μη φωνάζει τόσο γιατί είστε πολύ κουρασμένοι.

Μίμηση και αυτοσχεδιασμός

Τα παιχνίδια ρόλων που προκύπτουν από τις μεταμφιέσεις αποτελούν τρομερές ασκήσεις για τα παιδικά μυαλουδάκια. Πρώτα από όλα, είτε υποδύονται τον παιδίατρό τους είτε κάποιον ήρωα με σούπερ δυνάμεις, αντλούν την έμπνευσή τους από κάτι υπαρκτό. Αυτό σημαίνει πως επαναφέρουν στη μνήμη τους κινήσεις και διαδικασίες που ήδη γνωρίζουν και στη συνέχεια επιχειρούν να τις μιμηθούν. Και δεν χρειάζεται να σας πούμε πόσο σημαντικό ρόλο παίζουν η μνήμη, η μίμηση και ο πειραματισμός για την ανάπτυξη των γνωστικών λειτουργιών των παιδιών! Επιπλέον, στην προσπάθειά τους να αλληλεπιδράσουν με τους επίσης μασκαρεμένους φίλους τους, χρησιμοποιούν λέξεις που δεν συνηθίζουν στην καθημερινότητά τους. Τι μπορεί να συζητούσαν, για παράδειγμα, η Χιονάτη και ο Spiderman;

Παίρνοντας δύναμη από τη στολή

Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Child Development ανακάλυψε πως η μεταμφίεση μπορεί να αυξήσει την επιμονή των παιδιών. Και όχι, δεν αναφερόμαστε στην επιμονή τους να… τους αγοράσετε τη στολή της προτίμησής τους.

Οι ερευνητές ζήτησαν από τους μικρούς συμμετέχοντες (ηλικίας 4 έως 6 ετών) να εκτελέσουν μια επαναλαμβανόμενη εργασία σε έναν υπολογιστή για δέκα λεπτά, εξηγώντας τους ότι είναι σημαντική, αλλά δίνοντάς τους την επιλογή να κάνουν διάλειμμα για να παίξουν ένα videogame αν αισθάνονταν κουρασμένα.

Τα παιδιά χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Κατά τη διάρκεια του πειράματος, όσα ανήκαν στην πρώτη ομάδα κλήθηκαν να αναρωτηθούν δυνατά: «Προσπαθώ αρκετά;». Εκείνα που ανήκαν στην δεύτερη έπρεπε να κάνουν το ίδιο, ρωτώντας όμως σε τρίτο πρόσωπο. Για παράδειγμα: «Προσπαθεί αρκετά η Μαρία;». Τέλος, στα παιδιά της τρίτης ομάδας δόθηκαν στολές και τους ζητήθηκε να κάνουν το ίδιο με το όνομα του ήρωα που υποδύονταν. Για παράδειγμα: «Προσπαθεί αρκετά ο Superman;».
Τα παιδιά της τρίτης ομάδας τα πήγαν καλύτερα από τα υπόλοιπα. Σύμφωνα με τους ερευνητές αυτό μπορεί να οφείλεται είτε στη δυνατότητα που τους προσέφερε η μεταμφίεση να αποστασιοποιηθούν ψυχολογικά από τον πειρασμό είτε στην προσπάθειά τους να μιμηθούν τον ισχυρό χαρακτήρα του ήρωα που αναπαριστούσαν. Σε κάθε περίπτωση, η επιμονή είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό προτέρημα, το οποίο ενδέχεται στο μέλλον να τα βοηθήσει να επιτύχουν τους στόχους τους.

Σπίτι-βεστιάριο

Γιατί να επωφελούνται από τα πλεονεκτήματα των μεταμφιέσεων μόνο μία φορά τον χρόνο; Μετατρέποντας ένα μικρό κομμάτι του δωματίου τους σε… βεστιάριο, τους δίνουμε την ευκαιρία να παίζουν παιχνίδια ρόλων όποτε το θελήσουν. Μην αγχώνεστε. Δεν χρειάζεται να αγοράσετε δεκάδες διαφορετικές στολές για το μικρό σας – έτσι κι αλλιώς πολύ σύντομα δεν θα του κάνουν. Αρκεί να επιλέξετε έξυπνα τα υλικά που θα το εμπνεύσουν:

• Παλιές πετσέτες και εσάρπες (μπορούν να μεταμορφωθούν σε μπέρτα ή κουκούλα μέσα σε δευτερόλεπτα).
• Γυαλιά οράσεως που δεν χρησιμοποιείτε (χωρίς τους φακούς).
• Ψεύτικα κοσμήματα.
• Ζώνες.
• Αδεια μπουκαλάκια (π.χ. από αρώματα).
• Γάντια.
• Ποδιές.
• Παλιά ρούχα σας (ένα παλιό πουκάμισο του μπαμπά μοιάζει αρκετά με ιατρική ποδιά, δεν νομίζετε;).
• Τούλινες φούστες.
• Καπέλα διαφόρων ειδών.
• Ιατρική μάσκα.
• Και, φυσικά, τμήματα των αποκριάτικων στολών του!