Πάρτε τα βουνά

Το καλοκαίρι ανήκει στο μακρινό παρελθόν, δεν χρειάζεται όµως να συµβεί το ίδιο και µε την επαφή µας µε τη φύση. Τώρα που η θάλασσα δεν µοιάζει πια και τόσο λαχταριστή και τα χιόνια δεν έχουν κάνει ακόµη την εµφάνισή τους, είναι η καλύτερη εποχή για να εκµεταλλευθούµε την άλλη πλευρά του φυσικού πλούτου της χώρας µας: τα καταπράσινα, πανέµορφα βουνά.

Τι είναι η ορειβασία; Γιατί είναι καλή ιδέα;

Κάτω από αυτόν τον όρο-«ομπρέλα» εντάσσεται μια σειρά από δραστηριότητες στο βουνό. Οι κυριότερες είναι η ορεινή πεζοπορία, το ορειβατικό σκι, η αναρρίχηση και ο αλπινισμός, δηλαδή η ανάβαση σε δύσβατα και χιονισμένα βουνά. Με άλλα λόγια, είτε είστε αθλητικός και περιπετειώδης τύπος ανθρώπου είτε η φυσική σας κατάσταση χρήζει ορισμένων βελτιώσεων, σίγουρα υπάρχει μία επιλογή που θα σας συναρπάσει. Το όνειρο της κατάκτησης μιας κορυφής μπορεί να μοιάζει πολύ ρομαντικό για τα γούστα σας, όμως δεν είναι η μόνη ευχάριστη στιγμή σε αυτή την – κατά κανόνα – πολύωρη διαδικασία.

Εκτός από την έκκριση ενδορφινών και την ικανοποίηση που αντλείτε από την άσκηση, η ορειβασία θα σας προσφέρει μια απίστευτη θέα της γύρω περιοχής, μια… γνωριμία με σπάνια είδη ζώων και πτηνών και επαφή με μια φύση πιο πλούσια από ό,τι μπορείτε να φανταστείτε.

Ανάβαση προς την καλή υγεία

Ακόμα και η πιο χαλαρή μορφή ορειβασίας μάς προσφέρει όλα τα οφέλη της πεζοπορίας – και λίγα παραπάνω! Το περπάτημα, μία από τις πλέον ήπιες μορφές άσκησης, είναι… βατό σε όλους, ανεξάρτητα από τη φυσική τους κατάσταση, ενώ ευνοεί την καρδιά και τους πνεύμονες και αποτρέπει χρόνιες ασθένειες όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης τύπου 2, το άσθμα και ορισμένοι καρκίνοι. Παράλληλα, μας βοηθά να αποβάλουμε το στρες και να αυξήσουμε τη συγκέντρωση και τη δημιουργικότητά μας.

Αν προσθέσουμε στο μείγμα και λίγη αναρρίχηση, καταλήγουμε να γυμνάσουμε τις περισσότερες μυϊκές ομάδες, τόσο στο επάνω όσο και στο κάτω μέρος του σώματός μας, υποβάλλοντάς τες σε «προπόνηση» αντοχής και ενδυνάμωσης. Οταν επιχειρούμε να βρούμε το επόμενο «πιάσιμο» για να προχωρήσουμε, εξασκούμε τα αντανακλαστικά και την ευλυγισία μας – και όλα αυτά ενώ χαιρόμαστε τα πλεονεκτήματα της αεροβικής γυμναστικής στη φύση.

Οσον αφορά την ψυχολογία μας, η πρώτη φορά που καταφέρνουμε να φτάσουμε την κορυφή ενός βουνού δεν μπορεί παρά να μας γεμίσει με αυτοπεποίθηση και να μας κάνει να ξεχάσουμε για λίγο την καθημερινότητα, ενώ η επίλυση προβλημάτων και η συγκέντρωση που απαιτείται στη διαδρομή οξύνουν τον νου και μας χαρίζουν μια τρομερή αίσθηση επιτεύγματος. Και, φυσικά, ας μην ξεχνάμε και την παρέα που μας προσφέρουν οι υπόλοιποι ορειβάτες, καθώς κάνει αυτή τη μορφή άσκησης ακόμα πιο διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα.

Τι να προσέξετε προτού ξεκινήσετε

Δεν απαιτεί κάθε διαδρομή τις ίδιες προμήθειες και την ίδια προπόνηση, όμως ακόμα και το απλό περπάτημα στο βουνό προϋποθέτει μια σειρά από πράγματα για να μη μετατραπεί από απολαυστικό σε επικίνδυνο.

Το σωστό βουνό

Οπως καταλαβαίνετε, αν δεν είστε σε άψογη φυσική κατάσταση, δεν είναι σοφό να επιλέξετε τον Μύτικα ως πρώτο σας ορειβατικό στόχο. Το Πήλιο, η Βάλια Κάλντα, το Μαίναλο και ο Ελικώνας με την οργιώδη φύση και τα ήπια μονοπάτια τους είναι υπέροχες επιλογές για πρωτάρηδες – τα δύο τελευταία, μάλιστα, σε απόσταση αναπνοής από την Αττική. Αν μένετε στην Αθήνα, ίσως έχει έρθει η στιγμή να επανεκτιμήσετε τις ομορφιές της Πάρνηθας, η οποία προσφέρει μια ποικιλία από εύκολες διαδρομές. Το ίδιο ισχύει και για τον Υμηττό, στα συν του οποίου ανήκει και η υπέροχη θέα της πρωτεύουσας, η οποία δεν θα σας κόψει απλώς την ανάσα, αλλά θα σας βοηθήσει και να προσανατολιστείτε!

Ορειβατική μόδα

Οι χειμερινοί μήνες μάς θέλουν έτοιμους να ανταποκριθούμε σε διαφορετικές συνθήκες, επομένως οι «στρώσεις» ρούχων θα γίνουν ο καλύτερος φίλος μας. Φορέστε κάτω από τη μακρυμάνικη μπλούζα ή ζακέτα σας ένα T-shirt από λεπτό, διαπνέον ύφασμα, ενώ αν έχει ψύχρα επιλέξτε ένα ισοθερμικό με μακριά μανίκια. Είτε βλέπετε σύννεφα στους πρόποδες είτε όχι, μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί σας ένα αδιάβροχο τζάκετ – ιδανικά και ένα παντελόνι, συμβουλεύει ο κ. Θεμιστοκλής Μυστριώτης, γενικός γραμματέας του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου Αθηνών. Το κυριότερο; Οσο καλά και αν είναι τα αθλητικά σας παπούτσια και όσο απλή η διαδρομή, είναι απαραίτητο να προμηθευτείτε μποτάκια ορειβασίας για να αποφύγετε τις πτώσεις.

Τα απολύτως απαραίτητα

Προσπαθήστε το σακίδιό σας να παραμείνει ελαφρύ, γιατί θα το κουβαλάτε για αρκετές ώρες. Ωστόσο, μην επιχειρήσετε να ξεκινήσετε χωρίς ένα-δύο μεγάλα μπουκάλια νερό και αρκετά σνακ, όπως φρούτα και ξηρούς καρπούς. Οσο ανεβαίνετε προς την κορυφή, η θερμοκρασία πέφτει και το οξυγόνο μειώνεται. Ετσι το σώμα σας χρειάζεται περισσότερο νερό και θερμίδες για να αντεπεξέλθει. Το αντηλιακό, τα είδη πρώτων βοηθειών και ένας ελβετικός σουγιάς θα πρέπει να βρουν λίγο χώρο δίπλα στον χάρτη του μονοπατιού και στα έξτρα ρούχα που θα πάρετε μαζί σας. Ακόμα και αν έχετε σκοπό να επιστρέψετε πριν από το απόγευμα, πάρτε οπωσδήποτε μαζί σας έναν φακό κεφαλής.

Οι ξαφνικές αλλαγές του καιρού ή μια «στραβοτιμονιά» που θα σας βγάλει σε λάθος μονοπάτι μπορεί να σας καθυστερήσουν περισσότερο από ό,τι νομίζετε. Αφήστε στο πούλμαν επιπλέον ρούχα, ώστε να μπορείτε να αλλάξετε αν βραχείτε ή ιδρώσετε πολύ. Τέλος, το μπατόν, δηλαδή το ορειβατικό μπαστουνάκι, δεν είναι υπερβολή: εκτός του ότι θα σας βοηθήσει να προχωρήσετε με ασφάλεια σε δύσκολα σημεία, θα μειώσει την πίεση που δέχονται οι αρθρώσεις των γονάτων σας κατά την κατάβαση.

Η συντροφιά της κορυφής

Μην ξεκινήσετε για την πρώτη σας ανάβαση με μόνη παρέα τη φωτογραφική σας μηχανή ή έναν εξίσου άπειρο φίλο. Οι ορειβατικοί σύλλογοι είναι οι καλύτεροι σύμμαχοί σας αν θέλετε να παραμείνετε ασφαλείς σε αυτή τη δραστηριότητα. Ανεξάρτητα από το πόσο προσεκτικά θα επιλέξετε τον εξοπλισμό και το μονοπάτι σας, κάθε βουνό είναι απρόβλεπτο και είναι πολύ εύκολο να χαθείτε στα δάση του ακόμα και αν έχετε στη διάθεσή σας τον καλύτερο χάρτη, προειδοποιεί ο κ. Μυστριώτης.

Αντιθέτως, έχοντας τη συντροφιά των έμπειρων ορειβατών που συμμετέχουν στις διαδρομές, θα είστε βέβαιοι πως θα καταφέρετε να φτάσετε αλλά και να επιστρέψετε ασφαλείς από τον προορισμό σας και να αποφύγετε τα ατυχήματα όχι μόνο στο βουνό αλλά και… στην άσφαλτο, όταν μπείτε στα οχήματα της επιστροφής. Εξάλλου, η συντροφικότητα και η αλληλοϋποστήριξη που θα αναπτύξετε με τους συνοδοιπόρους τους είναι από μόνες τους τόσο σημαντικές εμπειρίες όσο και η κατάκτηση της κορυφής, τονίζει.

Επιπλέον μέτρα

• Οχι στα στενά παπούτσια: Μη φορέσετε τα ολοκαίνουργα ορειβατικά σας μποτάκια για πρώτη φορά σε μια οκτάωρη διαδρομή – είναι βέβαιο πως θα το μετανιώσετε. Φροντίστε να τα έχετε «ανοίξει» με μικρές πεζοπορίες που θα προετοιμάσουν και το σώμα σας για την ανάβαση.
• Σφίξτε και χαλαρώστε τα λουριά: Ή μάλλον τα κορδόνια. Στην ανηφόρα τα χαλαρά κορδόνια βοηθούν το πόδι να λυγίζει καλύτερα, με αποτέλεσμα η κίνηση να γίνεται πιο ξεκούραστη και σταθερή. Αντιθέτως, το σφιχτό δέσιμο στην κατηφόρα μειώνει την πίεση που δέχονται τα δάχτυλα από το μπροστινό μέρος του παπουτσιού.
• Προστατευθείτε από τη νόσο των ορειβατών: Πρόκειται για τη ναυτία, τον πονοκέφαλο και τη ζαλάδα που εμφανίζεται όταν ο οργανισμός δεν καταφέρνει να ανταποκριθεί σωστά στη μείωση του οξυγόνου και η οποία μπορεί έως και να απειλήσει τη ζωή μας. Ο καλύτερος τρόπος να την αποφύγετε είναι κάνοντας στάσεις ανά κάποια μέτρα για να δώσετε χρόνο στο σώμα σας να προσαρμοστεί.
• Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας: Ισως δεν υπάρχει σημαντικότερη συμβουλή από το να αξιολογείτε με ειλικρίνεια τις δυνάμεις σας. Αν η κορυφή βρίσκεται πλέον εντός του οπτικού σας πεδίου αλλά αισθάνεστε ήδη εξάντληση, θυμηθείτε ότι δεν αποτελεί το τέλος αλλά τη μέση της διαδρομής. Ο τελικός στόχος σας πρέπει να είναι πάντα η ασφαλής επιστροφή στη βάση σας. Η κούραση είναι ο κυριότερος λόγος που τα περισσότερα ορειβατικά ατυχήματα γίνονται στην κατάβαση!
• Το πορτοκαλί είναι το νέο μαύρο: Ναι, δεν αποτελούν την πιο κομψή επιλογή, όμως τα πορτοκαλί γιλέκα ασφαλείας μπορούν να αποβούν σωτήρια αν – εν γνώσει σας ή κατά λάθος – περάσετε μέσα από μια κυνηγετική περιοχή. Το φθινόπωρο είναι κυνηγετική περίοδος, οπότε για να αποφύγετε τα ατυχήματα ενημερωθείτε από το Διαδίκτυο ή το τοπικό δασαρχείο για το ενδεχόμενο να συναντήσετε κυνηγούς στον προορισμό της επιλογής σας.
• Αθηναίοι αφ’ υψηλού: Σύμφωνα με τον κ. Μυστριώτη, οι κάτοικοι της Αττικής μπορούν να απολαύσουν εύκολα τις παρακάτω διαδρομές για αρχαρίους: 1. Πάρνηθα: Τελεφερίκ Πάρνηθας – Χούνι – Ορειβατικό Καταφύγιο «Μπάφι» ή «Φλαμπούρι», 2. Κιθαιρώνας: Βίλια Κορυφή – Πόρτο Γερμενό και 3. Παρνασσός: Λιβάδι – Κωρύκειον Αντρον – Δελφοί.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον Θεμιστοκλή Μυστριώτη, Γενικό Γραμματέα του Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου Αθηνών.