Τα σκυλιά υπάρχουν δίπλα στους ανθρώπους ανά τους αιώνες. Ανάλογα με την εποχή μάλιστα κατείχαν και σημαντική θέση στην οικογένεια. Σήμερα τα σκυλιά είναι αγαπημένα κατοικίδια που συντροφεύουν όσους έχουν τη χαρά να τα έχουν επιλέξει για παρέα τους. Η αλήθεια είναι ότι τα σκυλιά έχουν πολλά χαρακτηριστικά που θα εκτιμούσαμε και σε έναν άνθρωπο: υπομονή, αφοσίωση, χαρά, διάθεση για παιχνίδι και βόλτες, την ικανότητα να μας ακούνε…
Επιπλέον, ζητάνε ελάχιστα σε αντάλλαγμα. Οι καλύτεροι φίλοι, όπως λέμε συχνά. Οι ειδικοί μάλιστα λένε ότι τείνουμε να επιλέγουμε σκυλιά που κατά κάποιον τρόπο μάς μοιάζουν. Ενας δραστήριος άνθρωπος θα επιλέξει έναν δραστήριο σκύλο και ένας που του αρέσουν το σπίτι και η ξεκούραση κάποιον αντίστοιχο.
Αλλωστε το κατοικίδιό μας έχει μεγάλη σημασία για εμάς και αυτό αποδεικνύεται εύκολα: διαλέγουμε με προσοχή το όνομά του και του μιλάμε συνεχώς, πολλές φορές μάλιστα του εμπιστευόμαστε τις ενδόμυχες σκέψεις και ανησυχίες μας, παρά το γεγονός ότι ξέρουμε πως δεν θα μας απαντήσει.
Τι νιώθει ο σκύλος μας;
Η Alexandra Horowitz είναι μια γνωσιακή επιστήμονας που τα τελευταία 11 χρόνια διευθύνει το Dog Cognition Lab στο Barnard College στη Νέα Υόρκη, ένα ολόκληρο εργαστήριο αφιερωμένο στη μελέτη του εγκεφάλου του σκύλου.
Ο στόχος της είναι να καταλάβει πώς είναι να είσαι σκύλος. Εχει γράψει ήδη πέντε βιβλία και έχει ασχοληθεί μεταξύ άλλων και με το πώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε τα σκυλιά μας. Συνηθίζουμε να ερμηνεύουμε τις συμπεριφορές του σκυλιού μας όπως μας φαίνεται βολικό ή λογικό.
Οταν το σκυλί μας δείχνει προσοχή, λέμε ότι νοιάζεται, όταν μας κοιτάει, ότι μας καταλαβαίνει και όταν στέκεται σιωπηλό, ότι συμπάσχει μαζί μας. Είναι όμως έτσι; Και βέβαια τα σκυλιά έχουν συναισθήματα, απλώς μερικές φορές δεν είναι αυτά που φανταζόμαστε.
Για παράδειγμα, η Alexandra Horowitz και οι συνεργάτες της έχουν βρει μεταξύ άλλων ότι το κατά κάποιον τρόπο μετανιωμένο βλέμμα του σκύλου όταν έχει κάνει κάτι κακό οφείλεται λιγότερο σε αίσθημα ντροπής και περισσότερο σε υποταγή απέναντι στον θυμό του αφεντικού του ή ότι τα σκυλιά που μας γλείφουν ή απαντάνε στο παράγγελμά μας είναι πιθανό να το κάνουν ελπίζοντας σε μια λιχουδιά.
Η σημασία της όσφρησης για τον σκύλο μας
Οταν γνωρίσουμε και αγαπήσουμε έναν σκύλο, πρόκειται για μια ιδιαίτερη σχέση που δεν αλλάζει αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι σημαντικό για τα σκυλιά να τα αφήνουμε να παραμένουν σκυλιά.
Η Alexandra Horowitz το λέει αυτό εξηγώντας ότι τελικά προσπαθώντας να εξανθρωπίσουμε τα κατοικίδιά μας τους κάνουμε κακό. Τους κάνουμε κακό όχι επειδή τα αγαπάμε αλλά επειδή ξεχνάμε τη φύση τους. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, έναν σκύλο που στο πάρκο πλησιάζει να μυρίσει έναν άλλο σκύλο κι εμείς τον τραβάμε μακριά.
Τα σκυλιά διαθέτουν 300 εκατομμύρια οσφρητικούς υποδοχείς, σε αντίθεση με εμάς τους ανθρώπους που έχουμε μόνο 6 εκατομμύρια. Ακριβώς επειδή εμείς δεν έχουμε συνηθίσει να μυρίζουμε τους άλλους ανθρώπους και είναι κάτι που το θεωρούμε αγενές, αποφασίζουμε ότι και τα σκυλιά πρέπει να φέρονται ανάλογα και τα απομακρύνουμε όταν προσπαθούν να μυρίσουν άλλα σκυλιά, σε διάφορα σημεία. Πρόκειται για μεγάλο λάθος.
Για τα σκυλιά η όσφρηση έχει εξέχουσα σημασία. Κατανοούν την ώρα μέσω της όσφρησης, όπως επίσης την έννοια του εαυτού τους. Αλλά και πολλά ακόμα. Τα σκυλιά οσφραίνονται πότε το αφεντικό τους είναι άρρωστο (μέσω της μυρωδιάς του ιού), έχει καπνίσει, φάει, κάνει γυμναστική, ή ακόμα και σεξ.
Αυτό που προτείνει η Alexandra Horowitz είναι να δίνουμε στον σκύλο μας την ευκαιρία να μυρίζει όσο θέλει και ό,τι θέλει, οδηγώντας αυτός τη διαδρομή, τουλάχιστον σε μία από τις βόλτες που βγαίνουμε μαζί του. Μπορεί να μην πάμε πολύ μακριά, αλλά θα κάνει καλό στο σκυλί.