Συνήθως η εργασιακή μας καθημερινότητα έχει αρκετές παθογένειες ακόμη και αν το κλίμα είναι εξαιρετικό, είτε αυτές σχετίζονται με τη μισθοδοσία, είτε με τις υπερωρίες είτε με το ίδιο το αντικείμενο της δουλειάς μας. Όταν, όμως, μέσα σε όλα αυτά έρχονται να προστεθούν και συνάδελφοι με τοξικές συμπεριφορές, η εμπειρία πραγματικά… απογειώνεται. Δυστυχώς, αν και ζούμε σε παρόμοιες συνθήκες και αντιμετωπίζουμε παρόμοια προβλήματα με τους ανθρώπους που εργάζονται ακριβώς δίπλα μας, πολύ συχνά εκείνοι έχουν την τάση να μας αντιμετωπίζουν εχθρικά. Αιτία για αυτό μπορεί να είναι μια ανταγωνιστική λογική, στα πλαίσια της οποίας επιχειρούν να εξελιχθούν επαγγελματικά υποσκάπτοντας τους γύρω τους ή ακόμη και η ίδια η προσωπικότητά τους – κάποιοι άνθρωποι είναι απλώς βαθιά ανασφαλείς. Τι κάνουμε, όμως, όταν είμαστε υποχρεωμένοι να περάσουμε τουλάχιστον το ένα τρίτο της ημέρας μας καθισμένοι δίπλα σε έναν τέτοιο συνάδελφο;
Κρατηθείτε στο ύψος σας
Είναι σίγουρα πολύ δύσκολο να αντισταθείτε στο να απαντήσετε με τον ανάλογο τρόπο σε κάποιον που δεν σταματάει να σας επιτίθεται με κακίες και μπηχτές, όμως αν βάλετε και εσείς το λιθαράκι σας στην οικοδόμηση του τοξικού κλίματος, είναι βέβαιο πως τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα. Διατηρήστε όσο μπορείτε την ψυχραιμία σας και απευθυνθείτε στον ενοχλητικό συνάδελφο με τον σεβασμό και την ευγένεια που θα θέλατε να επιδεικνύει. Αν η άσχημη συμπεριφορά προκύπτει από ανασφάλειες, ίσως η δική σας καλή διάθεση και ένα – δύο υπολογισμένα κοπλιμέντα που να στηρίζονται στην πραγματικότητα να τον ή την μαλακώσουν, τουλάχιστον όσο χρειάζεται ώστε να μην σας δημιουργεί προβλήματα. Ιδανικά, αποφύγετε να κουτσομπολεύετε τη στάση του συγκεκριμένου ατόμου με άλλους συναδέλφους: Εκτός από το ότι αν το μάθει τα πράγματα ενδέχεται να γίνουν χειρότερα, αν η συμπεριφορά του εντοπίζεται κυρίως σε εσάς, διατρέχετε τον κίνδυνο να θεωρηθεί πως εσείς είστε που λειτουργείτε κακόβουλα.
Θυμηθείτε τον ρόλο σας
Είναι εύκολο να παρασυρθείτε στην αντιπαλότητα και να ξεχάσετε πιο ουσιαστικά κομμάτια της δουλειάς σας. Αν αγαπάτε αυτό που κάνετε, επιχειρήστε να εστιάσετε στους στόχους σας και να παραβλέψετε το… μικροπολιτικό κομμάτι. Σε περίπτωση που τα λεγόμενα του συναδέλφου σας σχετίζονται και με τις ικανότητές σας επάνω στο αντικείμενό σας, θυμίστε στον εαυτό σας τους λόγους που σας επέλεξαν για αυτή τη θέση και προσπαθήστε να μην αμφισβητείτε τον εαυτό σας εξαιτίας του.
Πάρτε θέση
Η αδιαφορία μπορεί να σας σώσει αν το πρόβλημα έγκειται στην αλληλεπίδρασή σας, αν όμως καταλήγει να απειλεί τη θέση σας ή την εκτίμηση που τρέφουν για εσάς άλλα άτομα στον εργασιακό σας χώρο, δεν είναι δυνατόν να το αγνοήσετε. Πρώτα από όλα μιλήστε στο ίδιο το άτομο με ηρεμία και μια… διπλωματική ευθύτητα. Πείτε του τι είναι αυτό που σας ενοχλεί, τοποθετώντας το στρατηγικά ανάμεσα σε δύο κοπλιμέντα για τη δουλειά του (αν στύψετε το μυαλό σας, κάτι θα βρείτε!) και ζητήστε του να κάνει το ίδιο. Σκεφτείτε από πριν τι θέλετε να πείτε και προσπαθήστε να μπείτε στη συζήτηση με ανοιχτό μυαλό: Ίσως κάποιο δικό του παράπονο ή παρατήρηση για τη δουλειά σας να έχει κάποια βάση, ακόμη και αν σας είναι δύσκολο να το δεχτείτε όταν εκφράζεται από το συγκεκριμένο άτομο.
Εμπλέξτε τρίτους
Σε περίπτωση που η συζήτηση δεν αποδώσει καρπούς, ίσως είναι μια καλή στιγμή να απευθυνθείτε στον υπεύθυνο της ομάδας στην οποία συμμετέχετε και οι δύο. Αναφέρετε ότι έχετε ήδη συζητήσει με τον άμεσα ενδιαφερόμενο – το αντίθετο θα γίνει αντιληπτό ως δική σας αντισυναδελφική συμπεριφορά – και φροντίστε να μην μιλήσετε με έντονες εκφράσεις και να κάνετε σαφές ότι το πρόβλημα δεν είναι προσωπικό. Μια άλλη στρατηγική που μπορείτε να ακολουθήσετε αν η δομή του εργασιακού σας περιβάλλοντος το επιτρέπει, είναι να προτείνετε μια σύσκεψη στα πλαίσια της οποίας θα οριστούν ορισμένοι κανόνες σωστής συνεργασίας. Εκεί θα προσυμφωνήσετε όλοι μαζί ποιες συμπεριφορές δεν μπορεί να γίνονται ανεκτές και έτσι θα είναι πιο εύκολο να τις καταδείξετε ως προβληματικές όταν – και αν – ξαναπροκύψουν.
Κινηθείτε νομικά
Υπάρχουν περιπτώσεις, όπως αυτή της σεξουαλικής παρενόχλησης, που δεν είναι δυνατόν να επιλυθούν σε ατομικό επίπεδο. Απευθυνθείτε σε έναν δικηγόρο για να σας συμβουλεύσει σε σχέση με τα στοιχεία που πρέπει να έχετε στα χέρια σας και στη συνέχεια καταγγείλετε το περιστατικό στη Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού. Πρόκεοται για μια δύσκολη και ψυχοφθόρα διαδικασία, όμως όσο περισσότερα βήματα γίνονται για να καταγγέλλονται τέτοιου είδους συμπεριφορές, τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητες να αρχίσουν σταδιακά να μειώνονται.
Σανίδες σωτηρίας
Δεν θα σας πούμε ψέματα. Ορισμένες φορές τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει αποτέλεσμα και είτε για λόγους βιοπορισμού, είτε επειδή κατά τα άλλα σας αρέσει η δουλειά σας, θα πρέπει να συνυπάρξετε με το συγκεκριμένο άτομο, τις ανασφάλειές του και την κακή του συμπεριφορά. Μερικές μικρές κινήσεις ενδέχεται να σας βοηθήσουν να διατηρήσετε την ψυχική σας ισορροπία.
- Μην κοιτάζετε μακριά: Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείτε να ξέρετε για πόσο καιρό θα συνεργάζεστε με το συγκεκριμένο άτομο. Προσπαθήστε να αντιμετωπίζετε το πρόβλημα μία μέρα τη φορά αντί να μετράτε τα χρόνια μέχρι τη συνταξιοδότηση.
- Γελάστε: Αναζητήστε το χιούμορ στην κατάστασή σας και αντλήστε υλικό από την καθημερινότητά σας για να γελάσετε με τους φίλους σας. Έτσι δεν θα κουράζονται και εκείνοι όταν τους γκρινιάζετε!
- Αποφύγετε τις πολλές συναναστροφές: Κάντε ό,τι μπορείτε για να μοιράζεστε τον λιγότερο πιθανό χρόνο με τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Για παράδειγμα, μπορείτε να περιμένετε να γυρίσει από το διάλειμμά του για να κάνετε το δικό σας.
- Κρατήστε σημειώσεις: Σε ορισμένες περιπτώσεις (αν και δυστυχώς όχι στις περισσότερες), η τοξική συμπεριφορά προκύπτει χωρίς ο υπεύθυνος να το αντιλαμβάνεται. Αντί να ανοίξετε μια γενική συζήτηση που είναι βέβαιο πως θα πέσει στο κενό, συγκεντρώστε όλα τα σχόλια ή τις κινήσεις που σας ενόχλησαν μέσα στη μέρα και παρουσιάστε τα στον συνάδελφό σας. Δεν αποκλείεται να εκπλαγεί και ο ίδιος!