Τίποτα δεν μπορεί να μας κάνει να αντιληφθούμε με τόση σαφήνεια τους κινδύνους που καραδοκούν σε ένα χώρο όσο η παρουσία ενός δίχρονου παιδιού. Η φυσική περιέργεια των μικρών μας, σε συνδυασμό με την πλήρη άγνοια κινδύνου που τα χαρακτηρίζει, τα ωθεί σε πειραματισμούς που μας κρατούν σε διαρκή εγρήγορση. Ωστόσο, η σωστή αντιμετώπιση της κατάστασης δεν περνά μέσα από την προσπάθειά μας να τα τιθασεύσουμε, αλλά από την εξασφάλιση ότι θα μπορέσουν να «ρισκάρουν» ενώ παράλληλα παραμένουν ασφαλή.
Η σημασία της «περιπέτειας» για τα παιδιά
Η εξερεύνηση έχει κεντρική σημασία για την ανάπτυξη των παιδιών. Ο εγκέφαλός τους αναπτύσσεται μέσα από την επαφή με νέα ερεθίσματα. Δεν υπερβάλλουμε: Τα παιδιά που εξαιτίας κάποιας ακραίας κατάστασης δεν έχουν την ευκαιρία να τρέξουν και να ανακαλύψουν τον κόσμο, όχι απλώς δεν αναπτύχθηκαν όσο θα μπορούσαν, αλλά και δεν μπόρεσαν ποτέ να ανατρέψουν τους περιορισμούς που τους δημιουργήθηκαν από αυτή την συνθήκη. Επομένως αν θέλουμε τα μικρά μας να φτάσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, όχι μόνο δεν πρέπει να προσπαθούμε να βγάλουμε την περιπέτεια από την καθημερινότητά τους, αλλά και πρέπει να την ενισχύουμε με όποιον τρόπο μπορούμε.
Περιπετειώδη παιδιά – ήρεμοι γονείς
Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να τα αφήνουμε να εκτεθούν σε πραγματικούς κινδύνους. Στόχος μας θα πρέπει να είναι η δημιουργία ενός περιβάλλοντος στο οποίο θα μπορούν να πειραματιστούν με ασφάλεια.
- Ακίνδυνο σπίτι: Αντί να τρέχετε έντρομοι πίσω από το παιδί, προσπαθήστε να προβλέψετε τα μέρη του σπιτιού στα οποία θα μπορούσε να τραυματιστεί και να κάνετε τις μετατροπές που απαιτούνται για να το προστατεύσετε.
- Μειώστε τα «Μη»: Πόσες φορές τη μέρα λέτε αυτή τη λέξη; Σίγουρα περισσότερες από ό,τι πραγματικά χρειάζεται. Αφήστε το παιδί να εξερευνήσει. Έχετε πάντα το νου σας στις κινήσεις του, αλλά μην επεμβαίνετε εκτός αν είναι στ’ αλήθεια αναγκαίο.
- Όχι στην άμεση δράση: Όταν τα παιδιά πέφτουν ή χτυπούν, συνήθως πρώτα κοιτάζουν τους γονείς τους και μετά αντιδρούν στο γεγονός. Όσο και αν ανησυχείτε, μην σηκωθείτε από τη θέση σας πριν μπορέσει να αξιολογήσει μόνο του αν πονά ή όχι. Μια δική σας τρομαγμένη αντίδραση, θα το φοβίσει και θα το κάνει διστακτικό απέναντι στους πειραματισμούς.
- Αποδεχτείτε τη διαφορετικότητα: Για κάποια παιδιά η περιπέτεια ταυτίζεται με το να ανέβουν στην κορυφή ενός τοίχου αναρρίχησης στον παιδότοπο, για άλλα όμως μπορεί να σημαίνει ότι θα πάνε να μιλήσουν σε ένα άλλο παιδάκι στο πάρκο ή θα πουν το ποίημα τους μπροστά σε όλη την τάξη. Επιβραβεύστε το μικρό σας για την τόλμη του, όπως και αν μεταφράζεται στην περίπτωσή του.
- Συμφιλιώστε το με τους φόβους του: Όλα τα παιδιά έχουν κάτι που τα τρομάζει. Ένας τρόπος να ενισχύσουμε το θάρρος τους, είναι να τα φέρουμε σε επαφή με τα πράγματα που φοβούνται με έναν ασφαλή και ευχάριστο τρόπο. Για παράδειγμα, αν φοβάται το σκοτάδι πηγαίνετε μαζί μια βραδινή βόλτα στη γειτονιά σας και δείξτε του τις όμορφες πλευρές της νύχτας, όπως είναι τα ουράνια σώματα ή τα φώτα της πόλης. Αν φοβάται τους σκύλους, πηγαίνετε μαζί σε ένα καταφύγιο και χαρίστε τροφή στα ζωάκια που ζουν εκεί, ώστε να έχει την ευκαιρία να τα δει από κοντά.