Δεν είναι σπάνιο να βλέπουμε γύρω μας ανθρώπους υπερβολικά πιεσμένους, που τρέχουν για να τα προλάβουν όλα. Τα επίπεδα του στρες τους είναι υψηλά και το παραμικρό εμπόδιο ή αλλαγή σχεδίων τους αναστατώνει και τους φαίνεται τεράστιο. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι λειτουργούν σε πολύ πιεστικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να νιώθουν συνέχεια στρεσαρισμένοι, πιεσμένοι, αγχωμένοι, θυμωμένοι και γεμάτοι έγνοιες και σκέψεις που δεν τελειώνουν ποτέ καθώς όποτε λύνεται κάποια εκκρεμότητα προκύπτει η επόμενη. Έτσι, είναι συχνό όλοι αυτοί οι άνθρωποι να βρίσκονται σε ένταση, να έχουν αϋπνίες ή ακόμα και να αρρωσταίνουν σωματικά. Γιατί; Επειδή ο συναισθηματικός τους δείκτης έχει χτυπήσει κόκκινο. Ας δούμε πώς μπορούν να τον γυρίσουν στα φυσιολογικά επίπεδα…
Αναλαμβάνουμε πάρα πολλά
Στην εποχή μας όλο και περισσότερο νιώθουμε πίεση και υποχρέωση να τα κάνουμε όλα και να τα κάνουμε πολύ καλά. Η πίεση αυτή είναι ακόμα μεγαλύτερη και πιο έντονη στις γυναίκες που συνήθως καλούνται να φέρουν σε πέρας με επιτυχία δύο ρόλους, της νοικοκυράς μέσα και της εργαζόμενης έξω από το σπίτι. Ετσι, η ζωή μας μοιράζεται ανάμεσα σε οικογενειακές υποχρεώσεις, παιδιά, σύζυγο, γονείς που μεγαλώνουν και έχουν περισσότερη ανάγκη, και στην επαγγελματική μας ενασχόληση.
Κάποια στιγμή πιθανώς αναρωτιόμαστε αν είναι απαραίτητο να τα κάνουμε όλα εμείς και όλα μόνοι – μόνες μας. Η απάντηση είναι ότι δεν είναι απαραίτητο να τα κάνουμε όλα μόνοι μας και ότι θα πρέπει να μάθουμε να μοιράζουμε ευθύνες και δουλειές στους γύρω μας ανάλογα με τις ικανότητες και τα ταλέντα τους, ώστε να μην τεμπελιάζουν, να μη νιώθουν άχρηστοι και να μη φτάνουμε κι εμείς να παρακουραζόμαστε με αποτέλεσμα να κάνουμε κακό στον εαυτό μας αλλά και στις σχέσεις μας με τους άλλους.
Θέλουμε να τα ελέγχουμε όλα
Συχνά προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα μόνοι μας επειδή θέλουμε να έχουμε τον έλεγχο. Θεωρούμε ότι – περνώντας τα πάντα από τα χέρια μας – θα διασφαλίσουμε ότι όλα θα γίνουν σωστά και όπως πρέπει. Κάνουμε όμως ένα μεγάλο λάθος θεωρώντας ότι μπορούμε να κάνουμε τα πάντα ώστε να λειτουργούν και να γίνονται όλα όπως θέλουμε ή όπως θεωρούμε ότι πρέπει. Οσο περνάει ο καιρός τα πράγματα που πρέπει να γίνουν αυξάνονται και είναι αδύνατον να περνάνε όλα από τα χέρια ενός ανθρώπου και μόνο. Για να λειτουργεί το «σύστημα» θα πρέπει όλα τα μέλη να συμμετέχουν και να συμβάλλουν σύμφωνα με τις δυνατότητές τους. Αντί να αναλαμβάνουμε όλο και περισσότερα, η λύση είναι να εκπαιδεύσουμε τους υπόλοιπους ώστε να μπορούν να προσφέρουν. Εμείς μπορούμε να κάνουμε πίσω και να φροντίσουμε πια τον εαυτό μας και τα όσα χρειαζόμαστε εμείς.
Πώς θα επανέλθουμε
Αφού λοιπόν μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις αιτίες που ο συναισθηματικός μας δείκτης αγγίζει το κόκκινο, έρχεται η στιγμή να μάθουμε πώς να τον επαναφέρουμε στα φυσιολογικά επίπεδα.
* Αναγνωρίζουμε τι μας στρεσάρει
Όλοι αντιμετωπίζουμε καταστάσεις και ζητήματα που μας κάνουν να πιεζόμαστε και ως εκ τούτου να αντιδρούμε έντονα συναισθηματικά. Σκόπιμο είναι να προσπαθήσουμε να αναγνωρίσουμε τις καταστάσεις και τα θέματα αυτά που μας αναστατώνουν και να προετοιμαστούμε έχοντας προαποφασίσει πώς θα αντιδρούμε κάθε φορά που θα προκύπτουν. Πώς θα τα καταφέρουμε; Αν δεν μας είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε τις καταστάσεις που μας κάνουν να αντιδρούμε έντονα ας φέρουμε στο μυαλό μας το διάστημα των τελευταίων 10 ημερών και ας σκεφτούμε αναλυτικά τι μας ενόχλησε και τι μας αναστάτωσε ιδιαίτερα. Ηταν ένα γεγονός (π.χ. το ότι άργησε κάποιος σε ένα ραντεβού); Ενα θέμα συζήτησης (π.χ. πολιτικά); Ενα συναίσθημα ή μία κατάσταση (π.χ. πείνα ή κούραση); Αν ξέρουμε ότι όλα ή κάτι από τα παραπάνω μας ενοχλεί μπορούμε να προσπαθήσουμε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι την επόμενη φορά ώστε να αποφύγουμε το να συμβεί ή να το αναγνωρίσουμε και να κάνουμε υπομονή ώστε να μην αντιδράσουμε υπερβολικά όταν μας προκύψει.
* Δεν χρειάζεται να υπερβάλλουμε
Δεν πρέπει να φορτώνουμε τον εαυτό μας με άγχος, τύψεις και ενοχές και να σκεφτόμαστε υπερβολικά όλα όσα μπορούν να μας αναστατώσουν. Το να τα γνωρίζουμε και να είμαστε κάπως προετοιμασμένοι όταν και αν προκύψουν είναι αρκετό.
* Παίρνουμε τα μέτρα μας
Εκλογικεύουμε το πρόβλημά μας και την κατάσταση που μας αναστατώνει και προσπαθούμε να πάρουμε τις αποστάσεις μας σαν να αφορά κάποιον άλλον και όχι εμάς, ενώ παράλληλα σκεφτόμαστε ρεαλιστικές λύσεις και τρόπους αντιμετώπισης. Αν δυσκολευόμαστε μπορούμε να γράψουμε τα όσα νοιώθουμε και σκεφτόμαστε. Αυτό είναι κάτι που θα μας βοηθήσει.
* Φροντίζουμε την ψυχική μας ηρεμία
Όπως όταν δεν είμαστε καλά στη σωματική μας υγεία προσπαθούμε να ξεκουραστούμε, να πάρουμε κάποια φάρμακα, να πάμε στον γιατρό μας και φροντίζουμε να βοηθήσουμε το σώμα μας να γίνει καλά, κάπως έτσι πρέπει να κάνουμε και με την ψυχική μας υγεία όταν βλέπουμε ότι ο συναισθηματικός μας δείκτης έχει χτυπήσει κόκκινο.
* Παίρνουμε μία μέρα άδεια
Καθόμαστε σπίτι. Λέμε μερικά «όχι». Κάνουμε ένα διάλειμμα. Ο κόσμος μπορεί να λειτουργήσει και χωρίς εμάς. Εκτός από το καλό που μας κάνει μία μέρα αποχής από τις συναισθηματικές μας υποχρεώσεις, μας κάνει και η συνειδητοποίηση ότι όλα μπορούν να συνεχιστούν και να συμβούν και χωρίς εμάς.
* Μειώνουμε τις απαιτήσεις μας από τον εαυτό μας και από τους άλλους
Καλό είναι να προσπαθήσουμε να φέρουμε σε πέρας και να αντιμετωπίσουμε/λύσουμε όσα είναι επείγοντα και πολύ σοβαρά, από όλα τα υπόλοιπα ας πάρουμε μία απόσταση ώστε να τα δούμε μέσα από τη σωστή τους προοπτική.
* Μας κακομαθαίνουμε
Όπως φροντίζουμε τους άλλους καλό είναι να προσέχουμε και τον εαυτό μας. Πηγαίνουμε στο κομμωτήριο, φτιάχνουμε τα νύχια μας, πάμε για ψώνια, αγοράζουμε το αγαπημένο μας φαγητό, απολαμβάνουμε έναν ωραίο καφέ, μία βόλτα, μία ταινία. Ολα αυτά θα διώξουν την πίεση και θα μας βοηθήσουν να νιώσουμε καλύτερα με τον εαυτό μας και τις δυνάμεις μας.
* Κάνουμε γυμναστική
Βοηθάει για να μας φτιάξει η διάθεση αλλά και για να εστιάσουμε αλλού την προσοχή μας και ως εκ τούτου να χαλαρώσουμε τελικά.
* Κρατάμε ημερολόγιο
Το να γράφουμε όσα νιώθουμε και μας προβληματίζουν θα μας βοηθήσει να αποσυμπιεστούμε.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη δρα Ναταλία Κουτρούλη, MSc ψυχολόγο υγείας, με εκπαίδευση στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία και στη συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.
