Ανεξάρτητα από τα όποια αποκτήµατά µας και τις διαστάσεις του χρηµατοκιβωτίου µας, ο εαυτός µας παραµένει το ακριβότερο περιουσιακό στοιχείο που διαθέτουµε. Μόνο µέσω της ανάληψης ευθύνης όσων µας συµβαίνουν και της αντίληψης ότι η ζωή µας είναι το ευχάριστο ή δυσάρεστο επακόλουθο των αποφάσεών µας θα µπορέσουµε να διανύσουµε τον δρόµο της ανάπτυξης που οδηγεί στην προσωπική εξέλιξη και ολοκλήρωση.
Το γεγονός ότι δεν µπορούµε να επηρεάσουµε τα γεγονότα δεν θα πρέπει να µας καταβάλλει, αφού µπορεί να µην έχουµε αυτήν την ικανότητα, έχουµε όµως µια άλλη, εξίσου σηµαντική: το να µπορούµε να επιλέγουµε το πώς θα σταθούµε απέναντι σε αυτά. Για να µπορέσουµε να πορευτούµε µε πίστη ότι θα φτάσουµε στο επιθυµητό σηµείο της διαδροµής, αρκεί να µείνουµε πιστοί στα παρακάτω βήµατα.
Επενδύω στο γέλιο
Μαθαίνω να κατακτώ την καλή διάθεση. Αφιερώνω τουλάχιστον ένα λεπτό ημερησίως για να χαμογελάσω στον καθρέφτη, ακόμη και αν επιβαρύνομαι με βασανιστικές αναμνήσεις που προέρχονται από το παρελθόν. Μαθαίνω να προσπερνώ τις αποτυχίες που έχω στις αποσκευές μου και να στέκομαι ατάραχος στις δυσοίωνες προβλέψεις για το μέλλον μου.
Γελώ για να απελευθερωθώ από τη φυλακή του ορθολογισμού και της σοβαροφάνειας, αλλά και για να επιστρέψω στο κάστρο του αυθορμητισμού και της παιδικής μου αθωότητας. Γελώ έχοντας απόλυτη συναίσθηση ότι υπάρχουν και άλλα γέλια που ανήκουν σε δράκους και όχι σε πρίγκιπες. Γέλια που έχουν στόχο να χλευάσουν και όχι να ανυψώσουν.
Εκπαιδεύομαι στο «ακούειν»
Μαθαίνω να ακούω περισσότερο και να μιλάω λιγότερο. Συνήθως, για να καλύψω την ανασφάλειά μου και για να μη βγω από τη ζώνη άνεσής μου, υπερτιμώ όσα ξέρω και υποτιμώ όσα αγνοώ. Υποστηρίζω όσα εσφαλμένα έμαθα και ενδίδω στον στρουθοκαμηλισμό, αφού με ενδιαφέρει περισσότερο να επιδείξω ανωτερότητα παρά να μάθω κάτι που δεν ξέρω.
Ομως, για να φτάσω στην αυτοπραγμάτωση, θα πρέπει να ξεφύγω από την υπεροψία, για να μπορέσω να κατέβω από το βάθρο τού παντογνώστη και να εκπαιδευτώ στο να μαθαίνω: learn to learn. Ευτυχώς, η σοφία βρίσκεται στη διάθεση όλων και ιδιαίτερα εκείνων που διψούν για γνώση.
Για να μάθω, όμως, προϋπόθεση είναι να αναπτύξω σχέσεις εμπιστοσύνης με τους οικείους μου, για να μπορέσω να ακούσω όσα εκείνοι διακρίνουν στη συμπεριφορά μου και μπορούν να μου επισημάνουν. Ετσι θα μπορέσω να καταπολεμήσω τις αρνητικές μου πλευρές, αφού πρώτα αντιληφθώ πως είμαι ο κύριος υπεύθυνος για τη διατήρησή τους.
Διαχέω τη χαρά
Η γκρίνια οδηγεί σε αδράνεια αφού μου στερεί την απαιτούμενη ενέργεια για να αρχίσει να αλλάζει κάτι μέσα μου. Δεν χρεώνω στους άλλους τις ματαιώσεις της δικής μου ζωής και δεν αναζητώ συνενόχους στην πίκρα μου. Μαθαίνω να διαδίδω τη χαρά μέσω της καλής μου συμπεριφοράς προς τους άλλους δίχως διακρίσεις.
Δεν υποτάσσομαι άνευ όρων, αλλά αναγνωρίζω την ευγνωμοσύνη που χρωστώ στους μέντορες και σε εκείνους που άφησαν μέσα μου ανεξίτηλο το αποτύπωμά τους, αφού φώτισαν για εμένα τα πιο σκοτεινά σημεία και εκείνα τα τμήματα του δρόμου που δεν περπάτησα ποτέ.
Εξερευνώ καινούργια πράγματα
Ξεκινώ από τον εαυτό μου και προσπαθώ να κάνω ορατές όλες τις αόρατες πλευρές μου που κρύβονται σε σημεία που δεν πέφτει το βλέμμα. Βγαίνω από την καταδίκη του περιορισμού στην ήδη κεκτημένη γνώση, χωρίς να σημαίνει ότι δεν διατηρώ ζωντανά αυτά που έχω ήδη μάθει και δεν λησμονώ πως ο όρος «ζωή» είναι ταυτόσημος με την έννοια «εξερεύνηση» και το νόημά της βρίσκεται στην εξέλιξη.
Σε αυτήν την περιπέτεια, όμως, χρειάζομαι συνοδοιπόρους, ανθρώπους που θα με αγκαλιάσουν με το τρυφερό βλέμμα τους και θα με κινητροδοτήσουν να φτάσω ψηλότερα.
Δεν μπορώ να καταφέρω τίποτα αν δεν αγαπηθώ. Αν όμως εισπράξω αγάπη, αποκτώ αυτοπεποίθηση και δεν έχω την ανάγκη για επιτυχία για να νιώσω σιγουριά.
Αγκαλιάζω τα λάθη μου
Το γεγονός ότι από παιδιά μάς συμβουλεύουν εσφαλμένα να μην κάνουμε λάθη και κάθε λάθος καταλογίζεται ως αποτυχία κάνει αυτό το βήμα το πιο δύσκολο. Θα πρέπει να διευρύνω την οπτική μου και να δω τις απογοητεύσεις ως μέρος της μάθησης και να μην το μεταφράζω ως προσωπική συντριβή. Μπορεί τα λάθη να είναι άχαρα γιατί δεν κολακεύουν τη ματαιοδοξία μου, είναι όμως απαραίτητα και επιθυμητά αφού είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη διαδικασία της γνώσης, η οποία είναι μια συγκομιδή βιωμάτων και όχι ένας αγώνας για πρωτιά.
Μαθαίνω να διαχωρίζω το «δίνω τον καλύτερό μου εαυτό» από το «ικανοποιώ τη ματαιοδοξία μου». Ιεραρχώ τις ανάγκες μου. Ταξινομώ και οργανώνω τα πράγματα έτσι ώστε να μπορώ να δίνω προτεραιότητα στα ουσιώδη και στα μεγάλα και ύστερα ασχολούμαι με τα μικρά και τα μηδαμινά.
Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει γνωρίζω τις ανάγκες μου κάθε στιγμή και να δίνω στα πράγματα την αξία που τους αναλογεί. Η λίστα και η ιεράρχησή μου δεν είναι οριστικές και αμετάκλητες, αφού εξαρτώνται πάντα από τα δεδομένα που υπάρχουν στη ζωή μου τη συγκεκριμένη στιγμή. Ούτε βέβαια η δική μου σειρά πρέπει υποχρεωτικά να ταυτίζεται με τη σειρά της λίστας των άλλων.
Επιδεικνύω υπομονή
Η εμμονή μου στη γρήγορη επίτευξη του στόχου οφείλεται στην ανασφάλεια για το τελικό αποτέλεσμα. Προσπαθώ να αποφύγω τις δυσκολίες και τα εμπόδια λειτουργώντας σαν δραπέτης. Επιδεικνύω ανευθυνότητα αφού δεν έχω συνειδητοποιήσει πως πολλές φορές απαιτείται προσπάθεια για να διορθωθούν στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Αν καλλιεργήσω την πίστη μου στο τελικό αποτέλεσμα, θα έχω αυτόματα και το κίνητρο να διακινδυνεύσω ξανά και να αναλάβω εκ νέου δράση.
Αφήνομαι στη ροή
Το ότι έχω ανάγκη να επεμβαίνω στα πράγματα, να προσανατολίζω, να χειραγωγώ και να ρυθμίζω είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης μου, αρκεί να συνειδητοποιήσω ότι μπορώ να επέμβω μόνο στο παρόν. Αξιοποιώ λοιπόν την πείρα μου και κάνω σχέδια, χωρίς όμως αυτό να με αποκόπτει από το σήμερα. Διεκδικώ τα όνειρά μου, αλλά κάποιες φορές σταματώ το κυνήγι και αφήνω το πράγματα να έρθουν μόνα τους προς το μέρος μου. Δεν γίνομαι εμμονικός με τα «θέλω» μου και δεν ξεχνώ πως οι επιθυμίες μου μπορεί να χρειαστεί να περιμένουν να έρθει το πλήρωμα του χρόνου για να πραγματοποιηθούν. Ρισκάρω.
Λέγεται πως το πιο επικίνδυνο πράγμα είναι να ζει κανείς μια ζωή χωρίς να παίρνει κανένα ρίσκο. Αν βγω από τα προκαθορισμένα, δημιουργώ το στοιχείο της έκπληξης, το οποίο με βγάζει από τη μιζέρια και με τραβάει ψηλά.
Ομως, γνωρίζω τα όριά μου και δεν παραχωρώ, ούτε διαπραγματεύομαι αυτά που δεν θέλω να χάσω. Ρισκάρω όσο μπορώ ή όσο θέλω, όσο μου επιτρέπει η αντίληψή μου. Αυτή είναι που διαμορφώνει την εσωτερική και εξωτερική μου πραγματικότητα. Αγκαλιάζω πρώτα και ύστερα παραμερίζω τον φόβο μου και προχωρώ στο άγνωστο, στην αλλαγή που θέλω να πραγματοποιήσω.
Αν διστάζω γιατί δεν θέλω να βγω από τη ζώνη βολής μου, δεν παραλείπω να ρωτήσω τον εαυτό μου: ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να μου συμβεί;
Προωθώ τον εαυτό μου
Μαθαίνω να προσφέρω τον εαυτό μου και τα έργα μου με ελκυστικό τρόπο. Μαθαίνω να πουλάω τον εαυτό μου και τις δεξιότητές μου. Οδηγώ ο ίδιος τους άλλους στο να σχηματίσουν για εμένα την εικόνα που θέλω εγώ, προβάλλοντας τα πλεονεκτήματά μου, υποστηρίζοντας τις θέσεις μου λεκτικά ή μη, επιδεικνύοντας ακεραιότητα και αξιοπιστία.
Επιδεικνύω ακόμη και τις ικανότητές μου στο τιμόνι, απαλλαγμένος από το μικρόβιο της έπαρσης και της αλαζονείας. Προβάλλω όμως μόνο αυτά που πραγματικά διαθέτω και προσφέρω μόνο αυτά που μπορώ να δώσω.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κυρία Ειρήνη Ορφανού, συμβουλευτική ψυχολόγο MSc,
